در سر انگشتان انسان‌ها تعدادی الگو وجود دارند که با نام اثر انگشت شناخته می‌شوند.
به گزارش باشگاه خبرنگاران، اثر انگشت به برجستگی‌ها و نقش‌های ریز روی هر انگشت گفته می‌شود. این برجستگی‌های اصطکاکی روی نوک انگشتان، کف دست، انگشتان پا و کف پا وجود دارند. برخی از افراد آن‌ها را به عنوان برآمدگی‌های پوستی نیز تلقی می‌کنند. اثر انگشت برای هر فرد کاملا منحصر به فرد است.
اثر انگشت در زمینه زیست شناسی رشدی نهفته است. اثر انگشت ما منعکس کننده محیطی است که در زمان شروع زندگی با آن مواجه شدیم. اثر انگشت یک فرد، زمانی که جنین کوچکی در رحم مادرش است، در ۶ ماهگی به صورت کامل رشد می‌کند.
دانشمندان می‌گویند اثر انگشت در حدود هفته دهم بارداری شروع به رشد می‌کند. لایه میانی پوست، به نام لایه بازال، بین لایه داخلی (درم) و لایه بیرونی (اپیدرم) خراشیده می‌شود و زودتر از دو لایه دیگر رشد می‌کند و به لایه‌های پوستی دیگر فشار می‌آورد.
این فشار باعث فشرده شدن پوست و در نتیجه چین شدن اپیدرم به داخل درم می‌شود و خود را به شکل امروزی روی انگشتان ما نشان می‌دهد. برجستگی‌ها خطوط کم رنگ روی نوک انگشتان هستند که پایه و اساس اثر انگشت را ایجاد می‌کنند.
فعالیت‌های مکرر مثل آجرکاری، می‌توانند اثر انگشت را از بین ببرند و شناسایی شخص را ناممکن کنند. به همین ترتیب، برخی از مجرمان عمدا اثر انگشت خود را با اسید یا آتش می‌سوزانند تا به آن‌ها اجازه دهند مانند یک روح در دنیای جنایتکاران حرکت کنند. با این حال، در بیشتر موارد، اگر انگشتان در معرض سوختگی یا فعالیت‌های مکرر قرار نگیرند، در نهایت اثر انگشت دوباره رشد می‌کند.
شکل گیری اثر انگشت از دو جزء رشدی و ژنتیکی تشکیل شده است: توسعه الگوی اثر انگشت نه تنها به عوامل ژنتیکی بلکه به شرایط فیزیکی منحصر به فرد بستگی دارد؛ بنابراین حتی اگر دوقلو‌های همسان از نظر ژنتیکی مشابه باشند، فشار داخل رحم بر جنین می‌تواند بر اثر انگشت آن‌ها تأثیر بگذارد. حتی تفاوت در طول بند ناف می‌تواند تغییراتی در اثر انگشت ایجاد کند.
دوقلو‌های همسان می‌توانند همه را با ظاهرشان گول بزنند؛ اما نمی‌توانند آزمایش اثر انگشت را فریب دهند. زیرا عوامل محیطی بیشماری بر شکل‌گیری اثر انگشت تاثیر می‌گذارند. می‌توان از فشارخون، سطح اکسیژن خون، تغذیه مادر، سطح هورمون‌ها، موقعیت جنین در رحم در زمان‌های خاص، ترکیب و تراکم جنین یاد کرد.
مایع آمنیوتیک اطراف انگشتان جنین به هنگام لمس ساختار‌های اطراف و فشاری که با آن به اطراف می‌چرخد. این متغیر‌های بی‌شمار تصمیم می‌گیرند اثر انگشت چگونه منفرد تشکیل شود. باید گفت سطح فعالیت جنین و هرج و مرج عمومی شرایط رحم مانع از ایجاد اثر انگشت یکسان در هر دو جنین می‌شود.
فرآیند توسعه آن قدر پیچیده است که در طول کل تاریخ بشر، عملاً هیچ شانسی وجود ندارد که دقیقاً همان الگو دو بار شکل گرفته باشد. با این حال، این بدان معنا است که اثر انگشت در هر انگشت دست شما متفاوت است و هر انگشت در دو دست، اثر انگشت متفاوت دارد. حتی اثر انگشت دوقلو‌های همسان با یکدیگر متفاوت هستند.
یکی از کاربرد‌های عمده انگشت نگاری مربوط به تحقیقات جنایی است. اثر انگشت که ایجاد آن بستگی به عوامل متعدد دارد، اغلب می‌تواند برای شناسایی عامل جنایت استفاده شود.
اثر انگشت برای شناسایی قربانیان ناشناس، شاهدان یا مظنونان و یا برای تایید سوابق استفاده می‌شود. مهمتر از همه، به عنوان پیوند بین یک مظنون و یک جنایت به اثر انگشت نیاز داریم.
حتی زمانی که هیچ مظنونی در یک جنایت وجود ندارد، اثر انگشت می‌تواند به ایجاد سرنخ‌ها کمک کند و سرنخ‌هایی در مورد اندازه، جنسیت و شغل مجرم ارائه دهد. اثر انگشت کوچک معمولاً توسط افراد کوچکتر انجام می‌شود، در حالی که اثر انگشت روی دیوار نشان دهنده قد فرد مظنون است.
برای اهداف طبقه‌بندی، متخصصان الگو‌های برآمدگی اثر انگشت را به سه دسته اصلی تقسیم می‌کنند: کمان‌ها، پیچ‌ها و حلقه‌ها. هر کلاس را می‌توان به زیر دسته‌های متعددی تقسیم کرد. اثر انگشت نیز تنوع نژادی اندکی را نشان می‌دهد.
افراد با اصل و نسب آفریقایی دارای قوس‌های زیادی هستند، افراد با پیشینه اروپایی پیچ‌های زیادی دارند و افراد آسیایی تبار دارای فرکانس نسبتاً بالایی از حلقه‌ها هستند.
داکتیلوسکوپی، یک سیستم شناسایی اثر انگشت است. امروزه انگشت نگاری در سراسر جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد و کاربرد‌های بسیار ارزشمندی دارد.
بین سال‌های ۱۹۰۱ تا ۱۹۱۰، بسیاری از کشور‌ها شروع به استفاده از اثر انگشت برای شناسایی کردند. در سال ۱۹۲۴، نیز اف. بی. ای، در ایالات متحده، شروع به استفاده از اثر انگشت برای شناسایی کرد.
با این حال، چیزی که باید به خاطر داشت این است که عوامل متعددی می‌توانند در شناسایی نادرست نقش داشته باشند. اول از همه، هیچ دو اثر انگشت دقیقاً شبیه هم نیستند.
دوم، اثر انگشت جمع‌آوری‌شده در صحنه‌های جرم اغلب ناقص است و غالباً اثری جزئی، لکه دار یا کثیف است.
ثالثاً، امکان دارد که انسان‌ها در شناسایی درست اثر انگشت دچار اشتباه شوند که کل سیستم را در معرض خطای انسانی قرار می‌دهد. به عبارت دیگر، حتی بررسی اثر انگشت نیز یک راه بی‌خطر برای شناسایی یک فرد نیست، به خصوص اگر آن شخص فعالانه سعی در فریب شما داشته باشد.