زمانی اینترنت به عنوان ابزاری برای توانمندسازی افراد، نویدبخش تحولات مثبت بود. با این وجود، اینترنت به ابزاری برای کنترل و سلطه‌گری بازیگران بد نیز تبدیل شد. امروز دولت‌ها و شرکت‌های مستبد در سراسر جهان افراد را ردیابی کرده و تحت نظر دارند. داده‌ها خصوصی نیستند و با انگیزه‌های سوداگرانه فروخته می‌شوند. برخی از دولت‌ها به طور الگوریتمی شهروندان‌شان را «رتبه بندی» کرده اند. تبلیغات، اطلاعات و اخبار جعلی و نادرست در فضای مجازی بیداد می‌کند.
خوشبختانه ما در آستانه ورود به عصر اینترنت Web۳ یا اینترنت غیر متمرکز نسل سوم قرار داریم. اینترنت نسل بعدی می‌تواند تعادل و توازن را به سمت افراد برگرداند. اگر ایالات متحده از اینترنت غیرمتمرکز نسل سوم استقبال کند می‌تواند در رقابت مداوم خود با دولت‌های مستبد به ویژه با چین یک مزیت اساسی را کسب کند.
اینترنت غیر متمرکز نسل سوم چیست؟ اینترنت Web۱ را به خاطر آورید که صفحات وب یک طرفه اصلی در دهه ۹۰ میلادی بود. سایت‌های ثابت با ایمیل‌های گسترده. اینترنت نسل دوم یا Web۲ با تعاملی شدن اینترنت زاده شد و به کاربران این امکان را داد تا وارد سیستم شده و محتوای خود را ایجاد کنند. همزمان گوگل، فیس بوک و دیگر پلتفرم‌های عظیم فناوری میزبان خدمات «رایگان» در ازای داده‌های ما بودند. البته در دهه‌های بعدی، اینترنت به پیشرفت‌های خود ادامه داد، اما ما کماکان و به طور عمده در دنیای اینترنت Web۲ به سر می‌بریم.
اکنون، ما در حال نزدیک شدن به نسخه جدیدی از اینترنت هستیم: Web۳ ساخته شده بر روی بلاک چین، فناوری‌ای که تبادل اطلاعات را به صورت ایمن امکان‌پذیر می‌کند و با در اختیار گذاشتن قرارداد‌های هوشمند به کاربران اجازه می‌دهد بدون اتکا به واسطه‌ها توافق کنند. این فضایی است که اجازه می‌دهد شما به طور مستقیم با استفاده از ارز دیجیتال و بدون نیاز به بانک پرداخت به فروشنده را انجام دهید. اینترنت غیر متمرکز نسل سوم هنوز در حال توسعه و تعریف است. با این وجود، واضح است که اساسا نسخه غیرمتمرکز‌تری از اینترنت را ارائه خواهد کرد.
اینترنت Web۳ در روز‌های آغازین خود به سر می‌برد. شرکت‌های تازه‌ای هر روز در حال شکل گیری هستند تا پلتفرم‌های مرکزی را حذف کنند و خدمات غیرمتمرکز و ایمن‌تری را به کاربران در سراسر جهان ارائه دهند برخی بر روی سرویس‌های اشتراک گذاری ویدئوی بدون مخزن مرکزی برخلاف یوتیوب یا تیک تاک تمرکز می‌کنند و برخی دیگر برخلاف سرویس‌های ابری متمرکز، گزینه‌های ذخیره سازی مشترک غیرمتمرکز را ایجاد می‌کنند.
این سرویس‌های خدمات رسان تازه بسیاری از بزرگترین مشکلات اینترنت امروزی را برطرف می‌کنند. از جمله آن که در آن امنیت بهبود یافته است، زیرا پایگاه داده مرکزی برای هک وجود ندارد. هم چنین، در اینترنت تازه حریم خصوصی محافظت می‌شود، زیرا کاربران به طور مستقیم داده‌های خود را کنترل می‌کنند. انعطاف‌پذیری از طریق تمرکززدایی در Web۳ ایجاد می‌شود.
این تمرکززدایی، کنترل‌گری و سلطه دولت‌های مستبد را بسیار دشوارتر می‌سازد.
در سال ۱۹۹۹ میلادی، باور این موضوع سخت بود که روزی نوجوانان با ساختن ویدئو‌هایی از خود در حال بازی‌های ویدئویی میلیونر شوند یا وب سایتی که برای به اشتراک‌گذاری عکس‌های دانشجویان طراحی شده بود به انقلاب‌های سیاسی دامن بزند.
اینترنت غیر متمرکز نسل سوم می‌تواند با بازگرداندن قدرت به کاربران فردی به همان اندازه انقلابی و تحول آفرین باشد. اینترنت غیر متمرکز نسل سوم به دو دلیل اصلی برای دموکراسی و ایالات متحده خوب است: نخست آن که دولت‌های مستبد نمی‌توانند زندگی خصوصی را برای شهروندان برسمیت بشناسند و برای آنان حقی در این باره قائل شوند چرا که در آنجا فعالیت‌های ضد دولتی می‌توانند صورت گیرند.
این وضعیت نفوذ چین و روسیه که پیش‌تر سازوکار‌هایی را برای جاسوسی و کنترل زیرساخت‌های موجود Web۲ از طریق فایروال ها، سانسور و مجبور ساختن پلتفرم‌های فناوری به پذیرش خواسته‌های دولتی ایجاد کرده بودند برای آن کشور‌ها دشوارتر خواهد ساخت. اینترنت غیر متمرکز نسل سوم چنین کنترل‌های مستبدانه‌ای را بسیار دشوارتر می‌سازد.
دوم آن که اگرچه ایالات متحده هنوز از بسیاری جهات بر Web۲ تسلط دارد چارچوب فعلی وب به حکومت چین این اجازه را می‌دهد تا بخش‌هایی از داده‌ها را برای تقویت سیستم‌های هوش مصنوعی سیاسی و نظامی خود جمع آوری کند. تمرکززدایی و کنترل داده‌های شخصی Web۳ حفظ سلطه بر داده‌ها را برای چین بسیار دشوارتر می‌کند.
اینترنت غیر متمرکز نسل سوم البته برای بازیگران خوب معایبی نیز خواهد داشت. مجریان قانون با وب سایت‌هایی مواجه خواهند شد که هیچ مدیری برای اجرای مقررات ندارد. سازمان‌های اطلاعاتی باید راه‌های تازه‌ای را برای نظارت بر فعالیت و تحرکات تروریست‌ها بیابند. شرکت‌های فناوری به ظاهر شکست ناپذیر می‌توانند راه بلاک باستر را طی کنند.
با این وجود، ایالات متحده نباید از ظهور Web۳ بترسد و باید با آن سازگار شود، روی آن سرمایه‌گذاری کرده و آن را ترویج کند. ژئوپولیتیک حوزه‌ای در مورد قدرت نسبی و دستاورد‌های نسبی است. از نظر مفهومی، Web۳ به طور ذاتی برای دموکراسی‌های لیبرال غربی که برای دموکراسی و حریم شخصی ارزش قائل هستند مفیدتر است و این مزیت را به غرب باز می‌گرداند و چین و سایر دولت‌های مستبد را مجبور می‌سازد تا با نقاط ضعف خود مقابله کنند، آن را تغییر دهند یا در غیر این صورت از قافله عقب بمانند.
منبع: واشنگتن پست
ترجمه: فرارو