فرارو- یک مطالعه جدید اخیراً ثابت کرده است که لوله‌های باریک طلا و نقره که در عصر برنز ساخته شده و پیش از این در یک منطقه باستانی در قفقاز کشف شده اند، در واقع قدیمی‌ترین نی‌های نوشیدنی در جهان هستند.
به گزارش فرارو، باستان شناسان این لوله‌های فلزی به طول ۳ فوت (۱ متر) را در سال ۱۸۹۷ هنگام حفاری تپه‌ای به نام کورگان از فرهنگ باستانی مایکوپ در شمال غربی قفقاز، که عمدتاً شامل ارمنستان، آذربایجان، گرجستان و بخش‌هایی از جنوب روسیه امروزی می‌شود، پیدا کردند. تا به حال، دانشمندان نمی‌توانستند ماهیت این لوله‌ها را رمزگشایی کنند، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که مردم از لوله‌هایی که برخی از آن‌ها به مجسمه‌های کوچک گاو نر متصل شده‌اند، برای نوشیدن برخی نوشیدنی‌های آیینی با دوستان خود از یک ظرف مشترک استفاده می‌کردند.
ویکتور تریفونوف، باستان شناس مؤسسه تاریخ فرهنگ مادی آکادمی علوم روسیه در سن پترزبورگ و نویسنده اول این مطالعه، در ایمیلی به وبسایت لایو ساینس گفت: «لوله‌های ظریف آنقدر‌ها هم که در نگاه اول به نظر می‌رسند ساده نیستند. حتی مجسمه‌های نفیس گاو نر که به آن‌ها متصل شده اند، می‌توانند هم تزئینی و هم عنصری فنی برای متعادل کردن دستگاه باشند.» باستان شناسان نی‌های حدوداً ۵۵۰۰ ساله را در یک کورگان بزرگ با سه محفظه پیدا کردند که در هر یک از آن‌ها بقایای و اثاثیه قبر فردی از فرهنگ مایکوپ (حدود ۳۷۰۰ قبل از میلاد تا ۲۹۰۰ قبل از میلاد) نگهداری می‌شد.
بزرگترین اتاق و مجلل‌ترین وسایل قبر شامل صد‌ها مهره از سنگ‌های نیمه قیمتی و طلا، ظروف سرامیکی، فنجان‌های فلزی، سلاح‌ها و ابزار را در خود جای می‌داد. بیشتر این ابزار روی دیوار‌های اتاق قرار داده شده بودند. محققان این مطالعه نوشتند، با این حال، بسته‌ای از هشت لوله فلزی دراز، که چهار تای آن‌ها یک مجسمه گاو نر طلایی یا نقره‌ای داشتند، در سمت راست اسکلت قرار گرفتند. در طول دهه‌ها، باستان‌شناسان فرضیه‌های مختلفی را درباره ماهیت این لوله‌ها همچون عصا، تیر‌هایی برای سایبان یا حتی دسته‌ای از میله که نوک پیکانی در یک سر آن‌ها قرار می‌گیرد، مطرح کردند.
اما این تفاسیر برای تریفونف و همکارانش قانع کننده نبود. هیچ یک از ایده‌ها به این موضوع اشاره نکرد که چرا این مصنوعات به جای تو پُر بودن، باید لوله‌ای شکل ساخته می‌شدند، بنابراین تیم تصمیم گرفت که لوله‌ها را دوباره تجزیه و تحلیل کند. پاسخ اولیه به این پرسش ساده بود؛ این لوله‌ها احتمالاً نی نوشیدنی بودند که برای نوشیدن یک نوشیدنی طراحی شده بودند. نکته جالب توجه این بود که یافته‌های دیگر باستان شناسی نیز تأییدی بر این فرضیه بود.
به گفته این محققان، از حدود ۱۳۰۰۰ سال پیش ما شاهد آثار متعددی از بکارگیری برخی نوشیدنی‌ها در مراسم آیینی در منطقه خاور نزدیک بوده ایم. در غرب آسیا، از هزاره پنجم و چهارم میلاد، چنین بهره گیری از نوشیدنی‌ها گسترش چشمگیری داشت و جالب‌تر از آن این است که مهر‌هایی از ایران و عراق امروزی کشف شده که افرادی را نشان می‌دهد که با استفاده از نی در حال نوشیدن چنین مایعاتی هستند. برای مثال، باستان شناسان پیش از این مقبره ملکه سومری پوابی، که با نی‌های بلند در گورستان سلطنتی در اور (عراق امروزی) دفن شده بود، را کاوش کردند.
بر اساس همین پیش زمینه، این تیم از باقیمانده داخل یکی از مصنوعات نمونه برداری کردند و شواهدی از دانه‌های نشاسته جو، ذرات غلات و دانه گرده درخت آهک پیدا کردند. با این حال، محققان مطمئن نیستند که آیا جو تخمیر شده و به یک نوشیدنی تبدیل شده است یا خیر، بنابراین آن‌ها در این مطالعه خاطرنشان کردند که «با این نتایج باید با احتیاط برخورد کرد، زیرا تجزیه و تحلیل‌های بیشتری مورد نیاز است.» تریفونوف گفت: «طراحی، تعداد لوله‌ها، تجزیه و تحلیل باقیمانده‌ها و چندین شباهت مهم با نی‌های سومری، ما را به این نتیجه رساند که لوله‌های Maikop، نی‌های نوشیدنی هستند. این احتمال، بسیار قریب به یقین است، زیرا هنر باستانی خاور نزدیک از هزاره سوم قبل از میلاد به بعد، نی‌های بلند متعددی را نشان می‌دهد که در یک ظرف مشترک قرار داده شده اند، و به افرادی که ایستاده یا نشسته اند اجازه می‌دهد تا با هم مایعی را بنوشند.»
تریفونوف افزود که لوله‌های Maikop دارای صافی‌های فلزی هستند که به فیلتر کردن ناخالصی‌های موجود در این نوشیدنی‌های باستانی کمک می‌کرد. آرن مایر، دیگر محقق این پروژه نیز افزود؛ این تحقیق با توجه به شواهد محکمی که تکمیل و تأیید آن وجود دارد، می‌تواند ما را به اهمیت و حتی ترکیب برخی نوشیدنی‌های آیینی در خاور نزدیک باستان هدایت کند. ما واقعاً دوست داشتیم که نمونه برداری‌های بیشتری از این لوله‌ها انجام دهیم، ولی امکان آن برای ما فراهم نبود.»
تریفونوف گفت که نی‌های Maikop حدود ۱۰۰۰ سال قدیمی‌تر از قدیمی‌ترین نی‌های باقی مانده در تاریخ هستند که در گورستان سلطنتی در اور پیدا شده اند و قدمت آن‌ها به ۴۵۰۰ سال می‌رسد. این نی‌ها در موزه دولتی ارمیتاژ در سن پترزبورگ به نمایش گذاشته شده است. شایان ذکر است که نتایج این مطالعه به صورت آنلاین در ۱۹ ژانویه در مجله Antiquity منتشر شد.
منبع: sciencealert
ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو