فرارو- در جایی که اکنون عربستان سعودی نامیده می‌شود، باستان شناسان شبکه‌ای چشمگیر از شاهراه‌های گم شده را که با مقبره‌های انسانی مشخص شده اند، کشف کرده اند که یک واحه را به واحه‌ای دیگر متصل می‌کند. بررسی‌های علمی نشان داد که این مقبره‌ها به بیش از ۴۵۰۰ سال پیش و دوران برنز تعلق دارد.
به گزارش فرارو، هزاران سال پیش، این جاده‌ها مردم بادیه‌نشین و حیواناتشان را به سمت آب هدایت می‌کردند که به نظر می‌رسد برای اولین بار توسط اجداد آن‌ها ساخته شده بود. به عبارت دیگر، در هزاره‌های پیشین این مردم بادیه نشین عصر برنز، برای یافتن آب و زندگی در صحرای عربستان، مسیر‌هایی را شناسایی می‌کردند که به مرور با تدفین افراد در این مسیر‌ها علامت گذاری می‌شد. به سخن دیگر این پیدا کنندگان راه‌های حیات، پس از مرگ در مسیر‌های ساخته دست خود دفن می‌شدند تا راهنمای نسل بعدی در این «جاده حیات» باشند. تکرار این سنت سبب شده است تا طی هزاران سال، تعداد بی شماری بنای تدفین در این مسیر‌ها برافراشته شود که تعداد آن‌ها در این منطقه بیابانی و در آن دوره بسیار شگفت انگیز است.
متیو دالتون، باستان شناس دانشگاه وسترن استرالیا، می‌گوید: «خیابان‌های دارای بنا‌های تدفین، شبکه بزرگراه‌های بزرگ زمان خود بودند و نشان می‌دهند که جمعیتی که در ۴۵۰۰ سال پیش در شبه جزیره عربستان زندگی می‌کردند، از نظر اجتماعی و اقتصادی بسیار بیشتر از آنچه قبلاً فکر می‌کردیم به یکدیگر مرتبط بودند. اتاق‌های تدفین سنگی مانند آن‌هایی که در عربستان سعودی یافت می‌شوند در سراسر شبه جزیره عربستان بسیار متداول هستند، اما در شمال غربی عربستان بسیار متمرکزتر هستند.»
در طول دهه گذشته، تصاویر ماهواره‌ای منطقه‌ای را نشان داده‌اند که با هزاران سازه‌های سنگی آویز مانند کنار جاده‌های باستانی در بیابان قرار گرفته‌اند یا به سمت آن‌ها نشانه رفته‌اند. تصویر زیر هر دو ترتیب را در کنار هم مقایسه می‌کند؛ در سمت چپ، می‌توانید مجموعه‌ای از تپه‌های سنگی حلقه‌دار و سازه‌های «آویز» مانند را در حاشیه مسیری باستانی ببینید. در سمت راست، زمین پراکنده‌تری وجود دارد که توسط انواع مختلف سازه‌های آویز شکل پر شده است، که همگی به موازات جاده‌های بین راهی هستند که به یک منبع آب منتهی می‌شوند. هر چه یک جاده به یک واحه نزدیک‌تر می‌شود، ساختار‌های اطراف متمرکزتر می‌شوند.
باستان شناسانی که در عربستان سعودی کار می‌کنند، با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای و بررسی‌های روی زمین، «تراکم باورنکردنی از بنا‌های تدفین ماقبل تاریخ» را که «هیچ معادلی در جای دیگر ندارد»، شناسایی کردند. تنها در شهرستان خیبر، محققان نزدیک به ۱۰۰۰۰ سازه خاکسپاری سنگ خشک را شمارش کردند که بیشتر آن‌ها در نزدیکی منابع آب دائمی قرار داشتند. دالتون می‌گوید: «این واحه‌ها، به‌ویژه خیبر، برخی از متراکم‌ترین بنا‌های تدفین شناخته شده در سراسر جهان را به نمایش می‌گذارند. تعداد زیاد مقبره‌های عصر برنز که در اطراف این جاده‌ها ساخته شده‌اند، نشان می‌دهد که جمعیت‌ها در این زمان به طور دائمی در این مکان‌های مساعد ساکن شده بودند.»
همچنین هنگام بررسی واحه‌های منفرد، محققان شبکه‌ای از مسیر‌های کوچک‌تر را نیز شناسایی کردند که افراد را به بیرون از مسیر هدایت می‌کردند. دانشمندان گمان می‌کنند که احتمالاً از این مسیر‌ها برای جابجایی گله‌های حیوانات در فصولی که بارندگی بیشتر بود استفاده می‌شد، زیرا در چنین فصولی دسترسی به منابع آب و غذا برای حیوانات، در هر جایی امکان پذیر بود. اما در طول فصول خشکسالی، همان راه‌های قدیمی می‌بایست مفیدتر باشد، زیرا افراد را به سمت منابع آب دائمی هدایت می‌کرد. بادیه نشینان باستانی با حرکت از یک واحه یا چشمه بیابانی به دیگری، می‌توانستند مناطق بسیار بزرگ تری را در جستجوی زمین‌ها و آب و هوای بهتر، در این مسیر‌های اصلی طی کنند.
دانشمندان می‌گویند که بررسی‌های صورت گرفته بر روی این «جاده حیات» نشان می‌دهد که بادیه نشینان در آن زمان می‌توانستند با اطمینان بیش از ۵۳۰ کیلومتر مسافت را در این جاده طی کنند. مسافتی که همگی با بنا‌های تدفینی کسانی نشانه گذاری شده است که این «جاده حیات» را شناسایی کرده و به نسل‌های بعد منتقل کردند. این مسیری بود که ضامن حیات بادیه نشینان عصر برنز در صحرای خشک و خشن عربستان بود. مسیری آنقدر قابل اطمینان که بسیاری از مردمان آن روز را به سمت خود کشاند به نحوی که ما امروز شاهد یکی از متراکم‌ترین مناطق تدفینی جهان، در آن هستیم. جمعیتی که برای عصر برنز ان هم در چنین محیط بی آب و علفی، بسیار شگفت آور می‌نماید. بی شک همه اینن‌ها مدیون اجداد این بادیه نشینان باستانی بود که نه تنها در ۴۵۰۰ سال پیش چنین راه‌های زندگی را شناسایی کردند بلکه با علامتگذاری آن با بنا‌هایی تدفینی خود، برای هزاران سال به عنوان راهنمای آن برای نسل‌های بعد باقی ماندند.
منبع: sciencealert
ترجمه: مصطفی جرفی-فرارو