پشت پرده هزاران خودکشی زنان خانه‌دار هندی چیست؟

داده‌هایی که اداره ملی ثبت جرایم دولت هند به تازگی منتشر کرده نشان می‌دهد که در سال گذشته ۲۲ هزار و ۳۷۲ زن خانه‌دار جان خود را گرفته‌اند. این آمار به معنی آن است که به طور متوسط ۶۱ مورد خودکشی در هر روز، یا یک مورد در هر ۲۵ دقیقه صورت می‌گیرد.

به گزارش بی بی سی، ۱۴.۶ درصد از مجموع ۱۵۳ هزار و ۵۲ مورد خودکشی سال ۲۰۲۰ در هند، زنان خانه‌دار بودند. همچنین، بیش از ۵۰ درصد زنانی که در سال ۲۰۲۰ خودکشی کردند، خانه‌دار بودند.

سال گذشته هم وضع بر همین منوال بود. از سال ۱۹۹۷ که اداره ملی ثبت جرایم هند جمع‌آوری داده‌های خودکشی بر اساس شغل را شروع کرد، مشخص شد که بیش از ۲۰ هزار زن خانه دار هرساله خودکشی می‌کنند. در سال ۲۰۰۹ تعداد آن‌ها به ۲۵ هزار و ۹۲ نفر افزایش یافت.

گزارش‌ها همیشه حاکی از آن است که دلیل این گونه خودکشی‌ها «مشکلات خانوادگی» یا «مسائل مربوط به ازدواج» هستند. اما واقعا چه چیزی است که موجب می‌شود هر سال هزاران زن جان خود را بگیرند؟

کارشناسان بهداشت روان می‌گویند که یکی از دلایل اصلی خودکشی زنان، شیوع خشونت خانگی است. در نظرسنجی که به‌تازگی دولت انجام داده، ۳۰ درصد از کل زنان گفته‌اند که شاهد خشونت همسر بوده‌اند و در معرض سخت‌گیری‌های روزمره‌ای قرار داشته‌اند که می‌تواند ازدواج‌ها را ظالمانه، و فضای خانه را خفقان‌آور کند.

اوشا ورما سریواستا، روانشناس بالینی در شهر بنارس در شمال هند می‌گوید: «زنان واقعا انعطاف‌پذیر هستند، اما تحمل هم حدی دارد. بیشتر دختران به محض رسیدن به ۱۸ سالگی ازدواج می‌کنند؛ یعنی سن قانونی ازدواج. آن‌ها همسر و عروس می‌شوند و تمام روز خود را به آشپزی و نظافت و انجام سایر کار‌های خانه می‌گذرانند. این زنان با انواع محدودیت‌ها مواجه هستند، آزادی شخصی کمی دارند و به ندرت پولی از خود دارند.

تحصیل و رویا‌های آن‌ها دیگر مهم نیست. جاه‌طلبی‌هایشان به آرامی شروع به افول می‌کند و ناامیدی آغاز می‌شود. زندگی‌شان به خودی‌خود تبدیل به شکنجه می‌شود».

غالبا کار‌های خانه بر عهده زنان هندی است

ورما سریواستاوا می‌گوید که در زنان مسن‌تر دلایل خودکشی متفاوت است. «بسیاری از زنان، پس از بزرگ شدن کودکان و ترک خانه با سندرم آشیانه خالی مواجه می‌شوند و بسیاری از آن‌ها به دلیل علایم یائسگی، دچار افسردگی و گریه‌های مکرر می‌شوند».

اما سریواستاوا می‌گوید که خودکشی به‌راحتی قابل پیشگیری است و «اگر کسی که قصد خودکشی دارد را لحظه‌ای متوقف کنید، به احتمال زیاد مرتکب این عمل نمی‌شود».

دلیل این موضوع را سومیترا پاتاره، روانپزشک توضیح می‌دهد. او معتقد است که تصمیم بسیاری از خودکشی‌ها در هند در لحظه گرفته می‌شوند: «مرد به خانه می‌آید، زن را کتک می‌زند و زن خودش را می‌کشد».

به گفته او، تحقیقات مستقل نشان می‌دهد که یک سوم زنان هندی که خودکشی می‌کنند، سابقه خشونت خانگی داشته‌اند. اما در داده‌های اداره ملی ثبت جرایم دولت هند، حتی اشاره‌ای به خشونت خانگی نشده است.

چایتالی سینها، روانشناسی که با اپلیکیشن بهداشت روان ویسا (Wysa) در شهر بنگلور کار می‌کند می‌گوید: «بسیاری از زنانی که در معرض خشونت خانگی طولانی مدت هستند، تنها به دلیل حمایت غیررسمی که دریافت می‌کنند، سلامت عقل خود را حفظ می‌کنند».

خانم سین‌ها که پیش‌تر به مدت سه سال در یک بیمارستان روانی دولتی در بمبئی کار می‌کرد و به افرادی که پس از تلاش برای خودکشی زنده مانده‌اند مشاوره می‌داد، می‌گوید که متوجه شد زنان در هنگام رفت و آمد در قطار‌های محلی برای خرید سبزیجات با همسایگان‌شان گروه‌های حمایتی کوچکی تشکیل می‌دهند.

او می‌افزاید: «آن‌ها هیچ راه دیگری برای حرف زدن نداشتند و گاهی اوقات سلامت عقل‌شان به گفتگو‌هایی بستگی داشت که می‌توانستند با یک نفر داشته باشند.

خانم‌های خانه‌دار پس از خروج مردان برای کار، فضای امنی در خانه داشتند که در طول همه‌گیری ویروس کرونا، و کار کردن مردان از خانه، از بین رفت. در موقعیت‌های خشونت خانگی، این شرایط به معنای آن است که آن‌ها اغلب در دام آزاردهنده خود گیر افتادند. این امر تحرک و توانایی آن‌ها را برای انجام کار‌هایی که برایشان شادی یا آرامش می‌آورد محدود کرده است. بنابراین، خشم، رنج و غم به مرور زمان ایجاد شده و خودکشی به آخرین راه‌حل آن‌ها تبدیل می‌شود».

هند بیشترین آمار خودکشی را در سطح جهان گزارش می‌کند: مردان هندی یک چهارم خودکشی‌های جهانی را تشکیل می‌دهند در حالی که زنان هندی ۳۶ درصد از کل خودکشی‌های جهانی را در گروه سنی ۱۵ تا ۳۹ سال شامل می‌شوند.

اما دکتر پاتار که درباره اختلالات روانی و پیشگیری از خودکشی تحقیق کرده، می‌گوید اعداد رسمی که هند ارایه می‌دهد، ارقام واقعی را تا حد زیادی دست‌کم‌گرفته و مقیاس واقعی مشکل را نشان نمی‌دهد.

زنان شیوه‌های اندکی برای ابراز احساساتشان دارند

مطالعه‌ای که با عنوان «مرگ میلیونی» صورت گرفته نشان می‌دهد که نزدیک به ۱۴ میلیون نفر در ۲/۴ میلیون خانوار بین سال‌های ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۴ خودکشی کرده‌اند. یا مطالعه «لنست» حاکی از آن است که خودکشی در هند بین ۳۰ تا ۱۰۰ درصد کمتر گزارش شده است.

او می‌افزاید: «هنوز در جمع‌هایی که رودربایستی دارند، درباره خودکشی صحبت نمی‌شود. احساس شرم و ننگ به این موضوع گره خورده و بسیاری از خانواده‌ها سعی می‌کنند پنهانش کنند. در روستا‌های هند، هیچ نیازی به کالبد شکافی وجود ندارد و ثروتمندان بر پلیس محلی تاثیر می‌گذارند تا پلیس خودکشی را مرگ تصادفی گزارش دهد؛ بنابراین بسیاری از موارد خودکشی به گزارش‌های پلیس راه پیدا نمی‌کنند».

در حالی که هند روی یک استراتژی ملی پیشگیری از خودکشی کار می‎کند، دکتر پاتاره معتقد است که اصلاح کیفیت داده‌ها باید در اولویت باشد.

«اگر به تعداد اقدام به خودکشی در هند نگاه کنید، به طور خنده‌داری کم است. در هر جای دنیا، این ارقام به طور کلی چهار تا ۲۰ برابر تعداد خودکشی‌های منجر به مرگ هستند. بنابراین، اگر هند در سال گذشته ۱۵۰ هزار خودکشی را ثبت کرده باشد، اقدام به خودکشی بین ۶۰۰ هزار تا شش میلیون بوده است».

دکتر پاتاره می‌گوید که افراد در معرض خطر باید برای هرگونه مداخله پیشگیری از خودکشی در اولویت قرار گیرند، اما به گفته او، عواقب داده‌های ضعیف موضوعی است که جهان درگیر آن است.

«هدف سازمان ملل این است که میزان خودکشی در سطح جهان را تا سال ۲۰۳۰ تا یک سوم کاهش دهد. اما در سال گذشته میزان خودکشی ما نسبت به سال قبل ۱۰ درصد افزایش یافته و کاهش این رقم همچنان یک رویا است».