هوای آلوده شهرهای بزرگ نه تنها تهدیدی برای قلب و ریه است بلکه به پوست نیز صدمه زده و پیری آن را تسریع می‌کند از این رو متخصصان، این معضل را یکی از مهمترین عوامل آسیب‌رسان به پوست پس از اشعه‌های ماورای بنفش می‌دانند.
سازمان ملل متحد از آلودگی هوا به عنوان «قاتلی خاموش» نام برده است، به گزارش این سازمان، سالانه میلیون‌ها نفر بر اثر آلودگی هوا می‌میرند. شهروندان کشورهای فقیر بیشترین قربانی را می‌دهند.
تهران، در کنار دیگر کلان‌شهرهای ایران، به ویژه در فصل پاییز و زمستان اغلب روزها در وضعیت «هوای ناسالم» قرار دارد، و هر سال شدت این بحران افزایش می‌یابد. به گونه‌ای که طبق گزارش رسانه ها هوای تهران، در آبان ماه امسال ۱۳ روز آلوده را تجربه کرده که نسبت به آبان ماه سال گذشته سه روز بیشتر است.
محمد صادق حسنوند، رئیس مرکز آلودگی هوای دانشگاه علوم پزشکی، هم می‌گوید میزان غلظت مهمترین آلاینده‌های هوا در کشور، سه برابر میزان استاندارد و ۶ برابر رهنمود سازمان جهانی بهداشت است و باعث مرگ زودرس حدود چهل هزار نفر در کشور می‌شود.
آلودگی هوا واقعیت دنیای ماشینی و صنعتی است که به محض سردی هوا و ایجاد وارونگی، میهمان آسمان کلانشهرها می شود و آثار مخرب و زیانباری بر ارگان های مختلف بدن می گذارد تا آنجا که آن را عامل بسیاری از بیماری های ریوی، آلرژیک و سرطان ها و بسیاری بیماری های نهفته عنوان می کند.
پوست و مو از جمله ارگان هایی است که آلودگی هوا تاثیر بسیار بدی بر روی آن دارد و مطابق تحقیقات انجام شده آلاینده های هوا همانند اشعه‌های مضر خورشید، به پوست آسیب می‌زنند و باعث پیری زودرس پوست، آکنه، سرطان پوست، آلرژی، تیره شدن پوست و آسیب‌های دیگر می‌شوند.
محققان آلمانی هم در تحقیقی که ۲۴ سال طول کشید، تاثیر آلودگی هوا بر پوست افراد مختلف را بررسی کردند. یکی از یافته‌های حاصل از این تحقیق نشان داد لک و چروک پوست افرادی که در شهرهای آلوده زندگی می‌کنند، بیشتر است.
بنابراین تحقیق، آلاینده‌های هوا ۲۰ برابر از منافذ پوست کوچکتر هستند پس وقتی با پوست در تماس باشند، به لایه‌های عمیق آن نفوذ می‌کنند. این آلاینده‌ها بعد از نفوذ به پوست، آن را خشک، ملتهب، شل و منافذ پوست را مسدود می‌کنند در نتیجه پوست به سختی می‌تواند تنفس کند و شادابی و سلامت آن دچار اختلال می‌شود.
این تحقیقات، ضرورت مراقبت بیشتر از پوست در هوای آلوده را مورد تاکید قرار می دهد موضوعی که آناهیتا والی متخصص و عوض انجمن پوست و موی ایران درباره این نحوه مراقبت پوست توصیه می کند: هنگامی که این آلاینده ها روی پوست می نشینند، غدد عرق و چربی پوست را می بندند که مسدود شدن خروجی های این غدد سرآغاز یک آسیب است و لایه های ژرف تر و عمیق تر پوست را در معرض آسیب قرار می دهد.
متخصص پوست و مو با بیان اینکه پوست در برابر عوامل آسیب رسان محیطی به نوعی سد دفاعی بدن است، توضیح می دهد: هنگامی که این مولکول های آسیب زا رسوب می کنند این سد دفاعی مغشوش می شود و نمی تواند کار خود را به خوبی انجام دهد. بنابراین شخص دچار اگزما و انواع آلرژی و حساسیت های تماسی می شود.
والی با یادآوری اینکه آلاینده ها از دو روش رسوب مستقیم بر روی پوست و دیگری از راه گردش خون وارد بدن شده و به پوست و مو آسیب می زنند، درباره انجام کارهایی برای کاهش اثرات آلودگی هوا بر روی پوست، خاطرنشان می کند: در بخش نگهداری از پوست، نخست اینکه حتما روزی دو بار سطح پوست شسته شود چرا که مواد آرایشی که مصرف می شود محیطی برای جمع شدن ذرات ریز آلاینده ها و دوده فراهم می کند.
به گفته وی، ضرورت دارد افراد صبح و شب با یک صابون ملایم صورت را شست و شو دهند. در شرایطی که آلودگی شدید می شود هم هفته ای یک یا دو بار با یک لیف نازک و شوینده صورت که ذرات ساینده در آن وجود دارد، یک لایه برداری ملایم انجام دهند.
عضو انجمن پوست و مو ایران با تاکید بر اینکه جاهایی در صورت همانند کنار چشم، بینی و اطراف لب که چروک و خط وجود دارد، آلاینده ها بیشتر رسوب می کنند، به افراد توصیه کرد: چای سبز دم کنید و با یک پنبه به صورت مرتب در ناحیه های ذکر شده بمالید.
وی با بیان اینکه استعمال مکرر مایعات به خروج آلاینده ها کمک می کند، افزود: به دلیل اینکه برخی مواد شیمیایی در مجاورت آفتاب فعالتر می شوند و ورود بیشتر به پوست می کنند، باید به صورت مرتب از ضدآفتاب و مرطوب کننده ها استفاده شود چرا که اگر پوست رطوبت کافی داشته باشد در برابر آلاینده ها بهتر مقاومت می کند.
والی به شهروندان یادآور شد: با مصرف مواد غذایی حاوی آنتی اکسیدان هم می توان از پوست و مو در برابر آلاینده ها محافظت کرد؛ مصرف میوه هایی همانند انار، خرمالو، انواع مرکبات، آب فراوان بویژه آب و آبلیمو. وی افزود: افرادی که به دلیل شرایط کاری، بیشتر در معرض آلودگی هوا قرار دارند سعی کنند یک بطری آب و آبلیمو و آلبالو خشک و بادام به همراه داشته باشند تا حامی پوست خود باشند.