فرارو- بر اساس احکام لایحه بودجه سال آینده،۵۲۶ هزار میلیارد تومان برای درآمد‌های مالیاتی در نظر گرفته شده که این رقم در بودجه سال جاری ۳۲۵ هزار میلیارد تومان است که با افزایش ۶۱ درصدی روبرو بوده، این درحالیست که سهم درآمد‌های مالیاتی در بودجه سال آینده بیش از ۱۳۵ هزار میلیارد تومان از سهم فروش نفت بیشتر شده است.
به گزارش فرارو، به اذعان کارشناسان اقتصادی، سازوکار مالیاتی در حالیکه در بسیاری از کشور‌های محور اصلی درآمد‌های دولت‌ها محسوب می‌شود، اما در ایران مالیات به هیچ عنوان کارکردی که در دیگر کشور‌ها دارد را برخوردار نیست، حال در چنین شرایطی برای بسیاری این سوال مطرح است که دولت قصد دارد که این درآمد مالیاتی را از چه قشر و چه منبعی تامین کند، زیرا که این موضوع از اهمیت بسزایی برخورداراست.
درآمد‌های مالیاتی در چه صورتی می‌تواند محقق شود؟علی قنبری کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه درآمد‌های مالیاتی به طرز چشمگیری در بودجه سال آینده با افزایش روبرو شده است، گفت: این موضوع را از دو زاویه می‌توان بررسی کرد، در وهله اول اگر قرار باشد که درآمد‌های مالیاتی سال آینده که حدود ۵۲۷ هزار میلیارد تومان پیش‌بینی شده از طریق افزایش پایه‌های مالیاتی نظیر مالیات بر ثروت، مالیات بر مجموع درآمد، مالیات برمصرف کالای لوکس، مالیات بر خانه‌های خالی و..، و همچنین مقابله با فرار مالیاتی تامین شود، این برآورد‌ها می‌تواند محقق شود و هم برای کلیت اقتصاد ایران بسیار خوب است.
وی افزود: درحال حاضر نزدیک به ۶۰ درصد از اقتصاد ایران ریالی مالیات نمی‌دهد، بنابراین اگر دولت بتواند از چنین ظرفیتی استفاده کند و از آن‌ها مالیات گرفته شود، درآمدهایش می‌تواند با افزایش بسیار زیادی روبرو شود و کسری بودجه به کمترین میزان خود برسد، به بیان دیگر اگر از کسانی مالیات گرفته شود که تا به حال مالیات نداده‌اند، از جمله ثروتمندان، سوداگران و همچنین رانت‌خواران که تاکنون از زیر دادن مالیات شانه خالی کردند به طور قطع شاهد یک تحول در اقتصاد کشور خواهیم بود.
قنبری اظهار داشت: اما اگر قرار باشد اتفاقاتی که در سال‌های گذشته در حوزه مالیاتی رخ داده، باز هم رخ دهد، فشار مضاعفی به مردم وارد خواهد شد، زیرا پرداخت مالیات توسط کارمندان، کارگران و تولیدکنندگانی که همیشه آن را پرداخت کرده‌اند، باز هم قرار باشد، این افزایش ۶۰ درصدی را آن‌ها متحمل شوند، باز هم شاهد خواهیم بود که معیشت مردم سخت‌تر می‌شود و فشار اقتصادی افزایش خواهد یافت.
وی اضافه‌کرد: از سویی به دلیل اینکه میزان حقوق و دستمزد کارمندان و کارگران در طول یک سال تنها یکبار افزایش می‌یابد، اما در مقابل آن تورم بیشتر از آن با رشد روبرو می‌شود و از سوی دیگر تولیدکنندگانی که با رکود تورمی و کاهش تولید و درآمد دست و پنجه نرم می‌کنند، آن‌ها نمی‌توانند مالیات بیشتری را پرداخت کنند، بنابراین دولت اگر چنین قصدی داشته باشد، به طور قطع با کسری بودجه دولت روبرو می‌شود، زیرا در این صورت این افزایش درآمد‌های مالیاتی محقق نخواهد شد.
تحقق درآمد‌های مالیاتی محقق نخواهد شدمرتضی عزتی کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه همواره ما در سال‌هایی که با کاهش فروش نفت روبرو بوده‌ایم، دولت‌های مختلف افزایش مالیات‌ها را در دستور کار قرار داده‌اند، گفت: با توجه به اینکه احکام مالیاتی تعیین شده در بودجه ۱۴۰۰ بسیار خوشبینانه بود، بخشی از درآمد‌های مالیاتی محقق نشد، حال در چنین شرایطی دولت درآمد‌های مالیاتی را ۶۰ درصد افزایش داده، که به نظر می‌رسد، چنین درآمد‌هایی نیز قابلیت تحقق ندارد.
وی افزود: با توجه به چنین ارقامی که در مورد درآمد‌های مالیاتی در بودجه ذکر شده به اعتقاد بنده، بسیار خوشبینانه است، زیرا اقتصاد کشور در شرایطی نیست که ظرفیت افزایش درآمد‌های مالیاتی را داشته باشد، این در حالی است دولت درآمد پیش‌بینی شده در مورد مالیات بر ثروت را کاهش داده، زیرا در بودجه سال ۱۴۰۰ برای این پایه مالیاتی درآمد‌های بسیار خوشبینانه پیش بینی شده بود که در بودجه سال آینده دولت سهم درآمد مالیات بر ثروت را بسیار کاهش داده است.
عزتی اظهار داشت: درمقابل مالیات اشخاص حقوقی یعنی تولیدکنندگان با افزایش بسیار زیادی روبرو شده، این در حالی است که تولید کشور در سال آینده به اندازه ۶۰ درصد با رشد روبرو نخواهد شد، حال چگونه دولت می‌خواهد مالیات را به این اندازه افزایش دهد، زیرا که تولید کشور به این میزان نخواهد بود، بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که رقمی در حدود ۵۲۷ هزار میلیارد تومان درآمد‌های مالیاتی محقق شود.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: به نظر می‌رسد که بین ۳۰ تا ۴۰ درصد از افزایش درآمد‌های مالیاتی که دولت پیش‌بینی کرده محقق شود، زیرا با توجه به افزایش تورمی که در اقتصاد وجود دارد، قدر مسلم کالا‌ها و خدمات در بازار با افزایش روبرو خواهد شد و طبعا درآمد تولیدکنندگان نیز به این میزان افزایش می‌یابد، در چنین شرایطی می‌توان پیش‌بینی کرد که به نسبت درآمد‌های محقق شده مالیاتی در بودجه ۱۴۰۰، این درآمد‌های در بودجه سال ۱۴۰۱ محقق شود، نه بیشتر، چراکه این امکان تحقق بیشتر وجود ندارد.