صبح روز ۱۲ مهرماه زلزله‌ای به قدرت ۵/۷ شهرستان اندیکا در شمال شرق خوزستان را لرزاند. منطقه‌ای روستایی و عشایرنشین در مرز استان‌های خوزستان و چهارمحال و بختیاری که بر اساس آمار‌های دولتی یکی از محروم‌ترین نقاط ایران است.
به گزارش جماران، زلزله اندیکا، علی‌رغم این‌که خسارت قابل‌توجهی به منازل روستایی و سکونت‌گاه عشایری وارد کرد، اما پرده‌ای جدید از محرومیت‌های فراوان این منطقه را هم نمایان کرد.
۱۳۰روستا و هزار منزل روستایی در این زمین‌لرزه دچار آسیب و تخریب شده‌اند. اکنون و با گذشت نزدیک به یک ماه، اهالی روستا‌های زلزله‌زده در شرایط سخت و دشواری به‌سر می‌برند و نسبت به آغاز فصل سرما و بارش برف و باران نگرانی بسیاری دارند.
مسئولان بسیاری از روستا‌های زلزله‌زده دیدن کردند، اما این هنوز مردم زلزله‌زده را راضی نکرده است و اعتقاد دارند هنوز کمک شایانی در این خصوص صورت نگرفته است.
بسیاری از مردم عشایری، منزل و سرپناه خود را از دست داده‌اند در مقابل، اما تنها چادر‌های کوچک و غیر مقاوم در برابر سرما دریافت کرده‌اند. گرچه برخی نیز حتی این چادر‌ها را نیز دریافت نکرده‌اند.
روستای فرگه در بخش چلو شهرستان اندیکا از جمله روستا‌های آسیب دیده است که اکثر منازل در آن دچار تخریب شده است و اهالی روستا هم از محرومیت و نبود خدمات اساسی گلایه دارند و هم از شرایط نامطلوب ایجاد شده پس از زلزله، در رنج و سختی هستند.
این روستا حدود ۸۵ کیلومتر از مرکز شهرستان فاصله دارد که نشانگر پراکندگی روستایی و جمعیتی بسیار در اندیکا است. مهم‌ترین معضل این روستا نبود راه مواصلاتی است به شکلی که بجز خودرو‌های کمک‌دار یا همان شاسی بلند امکان تردد هیچ خودروی وجود ندارد.
نبود راه مناسب موجب کمتر دیدن شدن این مردم شده است و اهالی اعتقاد دارند اگر زلزله رخ نمی‌داد، هیچ مسئولی به آن‌ها سر نمی‌زند. مردمی که در آستانه بارش‌های پاییزی و سرمای سوزناک رشته کوه‌های زاگرس خود را بی سرپناه می‌ببینند.
«دو خانواده در این خانه زندگی می‌کردند که اکنون کامل تخریب شده است و تنها به ما یک چادر مسافرتی داده شده است که ظرفیت آن دو نفر است، ۱۰ نفر اعضای خانواده‌ام را کجا بگذارم؟» این را پیرمرد ساکن این روستا بیان می‌کند.
او در ادامه می‌گوید: «ما نگران سرما هستیم. این چادر‌ها از سرما جلوگیری نمی‌کند و مناسب شرایط منطقه نیست.»
این مرد در خصوص کمک‌های ارائه شده اظهار می‌کند: «بجز چادر، هیچ چیز دیگری داده نشد. در این ۲۰ روز پس از زلزله هیچ کمکی به ما صورت نگرفته است»
در ادامه منصور صالحی یکی از جوانان این روستا می‌گوید: «از مسئولان می‌خواهیم که وقتی به اینجا می‌آیند تنها فیلم نگیرند و وعده دهند، می‌خواهیم که واقعا برای این مردم بیچاره کار انجام دهند.»
او سرمای این منطقه را غیر قابل تحمل توصیف می‌کند، عنوان می‌کند: «یکی از مسئولان تنها یک شب اینجا بماند تا مشخص شود، هوا چقدر سرد است.»
صالحی با اشاره به مردی که در برابر منزل تخریب شده با سکوت کامل نشسته است، می‌گوید: «این مرد دچار افسردگی شده است. خانه او کامل تخریب شده است و مجبور شده است در چادر زندگی کند. مسئولان بسیاری بازدید کردند، حتی وزیر کشور هم آمد، اما تاکنون هیچ کاری انجام نشده است و سرمای هوا بشدت اذیت می‌کند.»
او اضافه می‌کند: «این منطقه برف‌گیر است و باران و برف شدیدی در راه است و اهالی را بشدت نگران کرده است.»
یکی دیگر از اهالی نیز با نشان دادن منزل خراب شده خود عنوان می‌کند: «ما ۱۰ نفر در این خانه زندگی می‌کردیم که الان کامل تخریب شده است و حتی چادر به ما داده نشد و نمی‌دانیم چرا چادر نداده اند، سوال هم کردیم، هیچکس جوابی به ما نداده است.»
او ادامه می‌دهد: «در روستا به تعداد ۱۳ خانوار چادر نرسید. هر ۱۳ خانوار هم خانه‌های خود را از دست داده‌اند. بسیاری از مسئولین پس از زلزله به روستا آمده‌اند، اما هیچ اقدامی انجام نشده است.»
او همچنین وضعیت روستا را پیش از زلزله را اسفناک توصیف می‌کند و بیان می‌کند: «ما نه جاده داریم و نه مدرسه داریم، هیچی نداریم. هرکسی بیمار شود با سختی و هزار بدبختی او را به اولین جاده می‌رسانیم.»
این شهروند زلزله زده اظهار می‌کند: «مردم با شاخه و برگ درخت تختی برای حمل بیمار درست می‌کنند، و مسافت طولانی را با پای پیاده، بیمار حمل می‌کنند.»
او با اشاره به نبود مسیر مناسب عنوان می‌کند: «با یک باران تنها مسیر روستا قطع می‌شود و دیگر حتی آمبولانس هم امکان تردد نخواهد داشت و برای ما نمی‌آیید. هرکسی بیماری دارد باید ۵۰۰ هزار تومان پرداخت کند تا بیمارش را به مرکز بهداشت برساند.»
همچنین یک زن که نزدیک ۵۰ سال سن دارد و تنها در چادر اهدایی هلال احمر زندگی می‌کند، می‌گوید: «من از قبل هیچی نداشته‌ام، تنها اتاقی داشتم که بر اثر زلزله تخریب شد و الان در چادر و بدون هیچ وسایل و امکاناتی زندگی می‌کنم.»
او ادامه می‌دهد: «تنها همین چادر را به من داده‌اند. این چادر بدرد هم نمی‌خورد تا یک باران بزند دیگر غیر قابل استفاده می‌شود.»
وی عنوان می‌کند: «ما می‌خواهیم که وسایلی به ما بدهند، خانه‌ای برای ما بسازند تا در برابر سرما سرپناهی داشته باشیم.»
یکی دیگر از ساکنان این روستا از عدم تحویل چادر گلایه‌مند است، این مادر ۶۰ ساله در این خصوص اظهار می‌کند: «چادری به ما داده نشد و کل وسایل زندگی‌ام زیر درخت است، حتی پلاستیکی ندارم تا در هنگام بارندگی بر روی وسایل قرار دهم.»
این وضعیت نشانگر فقر شدید و محرومیت بسیار حاکم بر روستا‌های دور افتاده است که سال‌های درازی است مورد بی‌توجهی و غفلت قرار گرفته است.
«خدا را شکر که زلزله آمد تا ما را ببینید» این را می‌گوید و ادامه می‌دهد: «اگر این زمین لزره رخ نمی‌داد، کسی سراغ ما را نمی‌گرفت. شرایط و مشکلات را جویا نمی‌شد، باز هم خوب است زلزله‌ای آمد تا مسئولان کمی ما را ببینند.»
این پدر ۶۰ ساله ادامه می‌دهد: «ما هیچ وضعیت خوبی نداریم. پناهگاهی نداریم. مقداری چادر مسافرتی که برای تفریح است، داده‌اند که به همه هم نداده‌اند. باید چادر بزرگ یا کانکسی داده شود که بتوانیم دو تا سه ماه در آن زندگی کنیم تا خانه‌های ما ساخته شود. ما الان بی‌سرپناهیم و چادر‌های داده شده غیر قابل استفاده است.» او عنوان می‌کند: «از هر لحاظ حساب کنید ما آواره و سرگردان هستیم.»
محرومیت گسترده از یک سو و عدم رسیدگی درست پس از زلزله از سوی دیگر موارد مشترک مطرح شده توسط مردم است. مواردی که حتی نماینده این شهرستان در مجلس شورای اسلامی هم به آن اعتقاد دارد.
علی‌رضا ورناصری نماینده مسجدسلیمان، هفتگل، لالی و اندیکا در مجلس هم از نحوه اسکان موقت زلزله‌زدگان ناراضی است و اساسا معتقد است که تاکنون هیچ اسکان موقتی برای زلزله‌زدگان انجام نشده است.
وی در این خصوص می‌گوید: «چادر‌های که به مردم زلزله زده اعطا شده است، برای مناطق شهری مناسب است و متناسب با شرایط روستایی و عشایری نیست. در این سکونت‌گاه‌های موقت که برای زلزله‌زدگان در نظر گرفته شده که همان چادر است، سرمای هوا اصلا پیش‌بینی نشده است.»
ورناصری ادامه می‌دهد: «تاکنون اسکان به معنای واقعی برای زلزله‌زدگان انجام نشده است. در این مدت چهار بار در مجلس در این خصوص تذکر داده‌ام. اکنون عزمی ایجاد شده است که در طی یک ماه سکونت‌گاه مناسب و محکم ایجاد شده است.»
نماینده مسجدسلیمان، هفتگل، لالی و اندیکا در مجلس شورای اسلامی عنوان می‌کند: «مردم در زلزله اخیر تمام سرمایه خود را از دست داده‌اند. از سوی دیگر و بر اساس اعلام رسمی دولت، شهرستان اندیکا از جمله ۳۱شهرستان محروم کشور است و مشکلات و محرومیت‌های بسیاری در آن وجود دارد که و این مشکلات به مدت‌های طولانی دیده نشده است.»
ورناصری اظهار می‌کند: در زلزله اخیر۱۳۰ روستا در شهرستان اندیکا دچار تخریب و آسیب شده‌اند که ۳۰ روستا صد در صد تخریب شده است.
وی ادامه می‌دهد: نزدیک به هزار واحد مسکونی نیز تخریب شده است، این در حالی است که از خیلی مناطق بی‌خبر هستیم و هنوز روستا‌ها و مناطقی وجود دارند که از میزان خسارت وارد شده به آن‌ها بی‌اطلاعیم.
نماینده مسجدسلیمان، هفتگل، لالی و اندیکا در مجلس شورای اسلامی می‌گوید: اکثر روستا‌های زلزله‌زده تخریب بیش از ۳۰ درصدی داشته‌اند. همچنین ۴۰درصد مسیر‌های روستایی شهرستان اندیکا دچار آسیب و مشکل شده‌اند. البته قبل از زلزله نیز این مسیر‌های دچار مشکل جدی بوده‌اند. همچنین ۲ عدد تاسیسات آبرسانی دچار تخریب شده‌اند.
ورناصری با اشاره به آسیب دیدن مدارس روستایی و عشایری بر اثر زلزله اخیر عنوان کرد: ۸۶ مدرسه دچار حادثه شده‌اند. بنابر اعلام سازمان نوسازی مدارس، این مدارس دیگر غیر قابل استفاده هستند. در این مناطق به دلیل فقر اقتصادی آموزش در مدارس مجازی نبوده و به صورت حضوری انجام می‌شد که اکنون این دانش‌آموزان بدون سرپناه هستند.
وی عنوان کرد: هنوز ارزیابی زلزله در اندیکا به پایان نرسیده است. اما تاکنون ۱۶۰ میلیارد تومان خسارت گزارش شده است و پیش‌بینی می‌شود، خسارت وارده از زلزله در حدود ۶۰۰ میلیارد تومان است.
نماینده مسجدسلیمان، هفتگل، لالی و اندیکا در مجلس شورای اسلامی با اشاره به محرومیت در خوزستان اظهار می‌کند: حال خوزستان در توسعه حال خوبی نیست و در این شرایط استان، چهارشهرستان مسجدسلیمان، هفتگل، لالی و اندیکا دچار محرومیت بیشتر و مشکلات خاصی هستند.
ورناصری ادامه می‌دهد: این منطقه از جمله حوزه‌های پر آب، آب شیرین کشور است. ۸ میلیارد متر مکعب در پشت سد‌های منطقه قرار دارد، اما در حال حاضر ۱۲۶۵ روستا در شهرستان اندیکا فاقد آبرسانی است.
وی عنوان می‌کند: ۸ درصد روستا‌های شهرستان اندیکا فاقد آب هستند که یا با تانکر آبرسانی به آن‌ها می‌شود یا اصلا هیچ گونه آبرسانی ندارند، این در حالی است که بیش از ۲۰ درصد آب قابل تنظیم کشور، در این منطقه است.
زلزله در بخش چلو شهرستان اندیکا، وضعیت اسفناک این منطقه را آشکار کرد. وضعیتی که حاصل تبعیض و نابرابری است که سال‌های طولانی بر پیکره حکمرانی کشور، سایه انداخته است و موجب شده مردمان بسیاری همچون این مردم زلزله‌زده، دیده نشوند. اکنون این حادثه صبحگاهی در مهرماه عاملی شد تا شاید برای مدت کوتاهی این مردم رنج دیده، دیده شوند، گرچه تاکنون این حجم از دید و بازدید برای این اهالی ستم‌دیده، سود و منفعتی نداشته است. با گذشت یک ماه از زلزله اندیکا این سوال در ذهن شکل می‌گیرد که نکند این درد غم‌آلود عشایر بختیاری تنها برای بهره‌برداری تبلیغاتی و نمایشی مورد توجه قرار گیرد.