تصور کنید که پوستی جوان، شاداب، صاف و یکدست دارید که تا مدت زیادی به این شکل باقی می‌ماند و سن شما را کمتر از آن چه هست نشان می‌دهد. پوست تاثیر عمیقی بر زیبایی دارد و با افزایش عمر، شل و چروکیده می‌شود. اما عوامل مختلفی می‌توانند این روند را کند یا تند کنند و در بهبود سلامت پوست اثر منفی یا مثبت بگذارند.
استفاده از کرم ضد آفتاب یکی از این عوامل است. افزایش بقای پوست و سلول‌های آن به استفاده از محافظی در برابر آفتاب نیازمند است. نور خورشید باعث کاهش سنتز کلاژن و پروتئین‌های ساختاری شده و تخریب سلولی را باعث می‌شود. آفتاب سوختگی، قرمزی و التهاب، تیرگی پوست، ایجاد کک و مک، ایجاد چین و چروک و در نهایت سرطان پوست و ملانوما از عوارض تابش نور خورشید به پوست بدون خرید کرم ضد آفتاب و مصرف آن هستند.
اما تا به حال فکر کرده اید که این محصول، پوست را از دریافت ویتامین D، که منبع اصلی آن آفتاب است، بازمی‌دارد و باعث بروز مشکلات فراوان دیگر می‌شود؟ آیا کرم ضد آفتاب مانع جذب ویتامین D است و نباید استفاده شود؟
ویتامین D در واقع نوعی هورمون است که به رشد مغز یاری داده و یکی از ویتامین‌های محلول در چربی به شمار می‌رود. این ماده حیاتی با تعدیل و افزایش میزان جذب کلسیم، فسفر و منیزیم در معده، روده و کلیه به طور مستقیم در رشد و استحکام استخوان‌ها تاثیر دارد و همچنین کارکرد سیستم ایمنی و تعادل هورمون‌های پاراتیروئیدی، دستگاه جنسی، نیروی ماهیچه‌ای، چرخه خواب و و بیداری و انواع سوخت و سازهای بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهد و با ترجمه ژن‌های هسته سلول به رشد سلولی و اثر ترمیم کنندگی کمک می‌کند.
ویتامین D سه نوع D1، D2 و D3 دارد و نوع سوم آن برای انسان پر فایده‌تر است. اثر اصلی ویتامین D جلوگیری از پوکی استخوان، تعادل هورمون‌های پاراتیروئیدی و تقویت سیستم ایمنی است. تعامل این ویتامین با همه بخش‌های بدن از جمله سیستم ایمنی، عضلات، مغز، استخوان، غدد و... سبب می‌شود که کمبود آن بر کارکرد همه قسمت‌های بدنمان اثر بگذارد و آن را مختل کند.
ویتامین D بر عکس سایر ویتامین‌ها، از نور خورشید به بدن جذب می‌شود و در واقع منبع اصلی آن آفتاب است. وقتی نور خورشید به پوست برخورد می‌کند، دهیدروکلسترول روی سطح پوست پرو ویتامین D3 تشکیل می‌دهد و هنگامی که به کبد و کلیه‌ها برسد فعال شده، به D3 تبدیل می‌شود.
UVB عامل اصلی ایجاد D3 از طریق پوست است. اگر پوست محافظی نداشته باشد، اشعه ماوراء بنفش به آن نفوذ پیدا کرده و فرایند مذکور در آن شکل می‌گیرد. گفته می‌شود که باید دو بار در هفته، پوست صورت، دست، پا و کمر خود را در معرض نور خورشید قرار دهید و این کار را در ساعات 10 الی 15 به مدت 5 الی 30 دقیقه تکرار کنید. البته می‌دانید که نور خورشید بهترین راه دستیابی به ویتامین D نیست؛ چرا که UV ضررهای بسیاری برای پوست دارد و هر چند که منبع اصلی این ویتامین آفتاب باشد، چنین امری خطرناک است.
منابع غذایی دریافت ویتامین D محدود اند و شامل ماهی‌های پر چرب، روغن جگر ماهی یا جگر، قارچ‌هایی که با UVB برخورد داشته اند و برخی از لبنیات و زرده تخم مرغ می‌باشند. البته باید گفت که قارچ‌ها بیشتر حاوی D2 هستند و سایر موارد D3 را دارا می‌باشند.
غذاهای تقویتی، قرص‌ها و مکمل‌های ویتامین D دارای دو نوع D2 و D3 هستند که هر دو تاثیر مثبت داشته و از لحاظ دوز مواد مغذی برابر اند؛ اما D3موثرتر واقع می‌شود. برای استفاده از مکمل‌ها با پزشک مشورت کنید.
هیچ ضد آفتابی نمی‌تواند اشعه ماوراء بنفش را به طور کامل جذب کند و همان میزان کم نور خورشید دریافتی کافی است تا نیاز فرد برای داشتن ویتامین D تامین شود. در نتیجه، خرید کرم ضد آفتاب مانعی برای دریافت این ماده نیست، بلکه تلاشی برای حفظ و مراقبت از پوست در برابر سرطان، چین و چروک و آفتاب سوختگی است. کرم ضد آفتاب مقدار جذب ویتامین D را کاهش می‌دهد اما آن را قطع نمی‌کند.
زمانی که باید زیر نور خورشید بگذرانیم تا ویتامین D جذب کنیم پوستمان را آفتاب سوخته نمی‌کند. کرم ضد آفتاب نیز جلوی آفتاب سوختگی را می‌گیرد. لذا پوست تا حدی که باید UV دریافت کرده و آن را به ویتامین D تبدیل می‌کند. استفاده از مکمل‌های غذایی و رژیم غذایی مناسب در کنار کرم ضد آفتاب و خرید کرم مرطوب کننده غنی شده با این ویتامین اثر بسیار مثبتی دارد؛ گر چه حتی کرم ضد آفتاب با SPF بالای 50 جذب ویتامین D را قطع نمی‌کند و حداقل دریافت UVB را به 2 درصد می‌رساند.