مهرماه امسال یکی از نمایندگان مجلس از مذاکره ایران با چین برای ورود به ساخت مسکن در قالب قانون جهش تولید و تامین مسکن خبر داد، اما اقبال شاکری یک روز بعد از انتشار این خبر اظهارات منتسب به خود را تکذیب کرد. پس از این موضع‌گیری‌های متفاوت، تصور بر این بود که حضور چین در ایران برای خانه‌سازی منتفی است. اما چند روز بعد محمود محمود‌زاده معاون وزیر راه و شهرسازی بر حضور عن‌قریب چینی‌ها در ایران صحه گذاشت و در خصوص مشارکت چین در ساخت واحد‌های نهضت ملی مسکن، اطلاعاتی داد.
به گزارش اعتماد، با استناد به گفته‌های او «مذاکراتی که با کشور چین و سایر کشور‌ها انجام شده در حوزه ساخت نیست بلکه مذاکره با چینی‌ها به منظور ورود تکنولوژی‌های جدید ساخت است که منطبق با معماری و هویتی است که در ایران وجود دارد تا از این طریق بتوانیم سرعت، کیفیت و قیمت تمام شده را مدیریت کنیم.»
او که وعده داده واحد‌های قانون جهش تولید مسکن ۳۰ درصد پایین‌تر از نرخ بازار عرضه شود، گفته بود: «هم‌اکنون در ساخت‌وساز‌های سنتی یک واحد مسکونی بین یک سال و نیم تا دو سال، زمان می‌برد. اما چنانچه صنعتی‌سازی رواج پیدا کند در یک سال این کار قابل انجام است که حداکثر ۳۵ درصد پایین‌تر از قیمت بازار احداث خواهد شد و کیفیت آن نیز متفاوت از ساخت و ساز سنتی است.»
این اظهارات معاون وزیر راه و شهرسازی در حالی است که پیش از این مجیدرضا حریری رییس اتاق مشترک ایران و چین گفته بود: «در برنامه ۲۵ ساله ایران و چین درباره ساخت و ساز‌های بخش‌های عمرانی صحبت‌هایی شده، اما چین قرار نیست در ساخت و ساز مسکن در ایران مشارکت کند و البته احتیاجی نیز به حضور آن‌ها نیست؛ چرا که ساخت و ساز‌های مسکن در ایران صنعتی نیست که به خاطر آن شرکت‌های بزرگ چینی با تکنولوژی بالا وارد ایران شوند زیرا ساخت و ساز خانه در ایران به شیوه سنتی انجام می‌شود.»
عباس زینعلی، کارشناس بازار مسکن در خصوص ورود چینی‌ها به بازار ساخت مسکن معتقد است بر اساس تجربیات گذشته که در بخش ساخت و ساز با چینی‌ها داشته‌ایم این کشور چندان سابقه خوبی در بخش ساخت و ساز ندارد و باید گفت چین صاحب سبک معماری ویژه‌ای هم نیست و تکنولوژی خاصی هم در بخش ساخت و ساز مسکن نداشته است.
این کارشناس بازار مسکن در ادامه گفت: تنها موضوعی که شاید برای ایران مهم باشد این است که این کشور بانفوذ و ثروتمند آسیایی دارای سرمایه و قدرت اقتصادی است و می‌تواند با همکاری با ایرانی‌ها و بهره‌گیری از دانش مهندسان ایرانی و امکانات فنی ما پروژه‌های ساختمان‌سازی در ایران را پیش ببرد ضمن آنکه کشور‌های دیگر هم با توجه به شرایط فعلی ایران در حوزه بین‌الملل با ما رابطه چندانی ندارند و نمی‌توان از آن‌ها کمک گرفت.
زینعلی با اشاره به سوابق چینی‌ها در حوزه ساخت‌وساز در کشور‌های دیگر خاطرنشان کرد: فعالیت‌های گذشته چینی‌ها نشان می‌دهد چندان در این زمینه موفق نبوده‌اند البته این قضیه به نوع قراردادی که بین دو کشور ایران و چین بسته می‌شود شرایط امروز چینی‌ها نیز وابسته است.
این کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه سرمایه‌های داخلی برای ساخت ۴ میلیون مسکن بسیار محدود است، ادامه داد: در کنار این موضوع مهم سازندگان قدرتمندی هم این روز‌ها در بازار مسکن به چشم نمی‌خورند و شاید در این روز‌های سخت به لحاظ اقتصادی سرمایه‌های این کشور در بخش ساخت و ساز مسکن بتواند مفید واقع شود.
زینعلی تصریح کرد: گفته شده که قرار است چینی‌ها تکنولوژی ساخت مسکن را به ایران وارد کنند که در این مورد باید گفت چینی‌ها دارای تکنولوژی پیشرفته در حوزه ساخت مسکن نیستند که در دنیا برند شده باشد و همه آن را بشناسند و به نظر می‌رسد چین هم از تکنولوژی‌هایی که عموما در همه جای دنیا وجود دارد و آن را خریداری کرده و مالک آن شده است در ایران استفاده خواهد کرد.
این کارشناس بازار مسکن در خصوص تکنولوژی که این کشور به ایران وارد می‌کند، گفت: در صورتی که این تکنولوژی‌ها دارای استاندارد‌های کافی برای ساخت و ساز در ایران باشند با توجه به حجمی که دولت برای ساخت مسکن در نظر گرفته است می‌تواند موثر باشد.
زینعلی با بیان اینکه چین خود به ساخت مسکن نیاز دارد، گفت: با توجه به جمعیت میلیاردی این کشور چین هم همانند ایران باید به ساخت وساز اقدام کند، اما سوابق انبوه‌سازی این کشور چندان قوی نیست و گاهی هم به شکست منجر شده، اما ممکن است در این همکاری بین دو کشور ایران هم بتواند در بخش‌هایی به این کشور کمک کند.
این کارشناس بازار مسکن ادامه داد: به دلیل اینکه چین در حوزه ساختمانی در دنیا کشور مطرحی نبوده شناخت خوبی هم از ساخت مسکن این کشور در دنیا وجود ندارد، اما در حال حاضر دولت به این نتیجه رسیده که برای ساخت آپارتمان‌هایی که برای طرح ملی مسکن پیش‌بینی شده با این کشور قرارداد ببندد. زینعلی خاطرنشان کرد: تکنولوژی ساخت مسکن در کشور‌های مطرحی مانند امریکا، کانادا و برخی از کشور‌های اروپایی مسلما بهتر از چین است.
این کارشناس مسکن در مورد شرایط ایران در حوزه ساخت و ساز نیز گفت: صنعت ساختمان‌سازی در ایران با سابقه ساخت و معماری در آن متفاوت است هر چند ایران دارای بنا‌های بسیار خوبی از گذشته است و در خاورمیانه نیز حرفی برای گفتن دارد، اما در مقابل با کشور‌های اروپایی برتری چندانی ندارد زیرا معماری ساختمان‌ها در کشور‌های اروپایی قابل مقایسه با معماری کشور‌های دیگر نیست و همواره زیبایی سبک معماری، کیفیت ساخت و بنای مفید آن‌ها زبانزد بوده است.
گفتنی است؛ «صنعتی‌سازی واحد‌های مسکونی» در واقع روش ساختمان‌سازی از طریق سازه‌های پیش‌ساخته است؛ به‌طوری که ۹۵ درصد سازه به‌صورت پیش‌ساخته در کارخانه آماده شده به محل پروژه منتقل و مونتاژ می‌شود، البته ایران با کمک شرکت‌های ترکیه‌ای قبلا نیز در طرح «مسکن مهر» این روش را آزموده و با شکست روبرو شده بود.