وزیر امور خارجه گفت: هرگز حضور رژیم جعلی صهیونیستی و اقدامات تحریک آمیزش را در نزدیک مرز با جمهوری اسلامی ایران و تغییر ژئوپولتیک منطقه و مرز‌ها را تحمل نمی‌کنیم و نسبت به آن تحفظ جدی داریم.
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان شب گذشته در یک گفتگوی تلویزیونی به تشریح سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران در موضوعات مختلف پرداخت. وزیر امور خارجه همچنین در این گفتگو به تحولات اخیر قفقاز واکنش نشان داد. مشروح این گفتگو را به نقل از ایرنا می‌خوانید:
امیرعبداللهیان شنبه شب در برنامه تلویزیون «نگاه یک» گفت: در ارتباط با اتفاقاتی که روز‌های اخیر در مناسبات جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آذربایجان رخ داد، روابط مردمی بین دو کشور در عالی‌ترین وضعیت قرار دارد و سیاسی مناسباتی متین و روبه رشد بین دو کشور حاکم است.
وی اضافه کرد: اما اتفاقاتی ماه‌های گذشته به ویژه پس از آزادسازی مناطق اشغال شده قره‌باغ روی داد و جمهوری اسلامی ایران هم در عالی‌ترین سطح از آزادسازی این مناطق اشغالی حمایت کرد و در سطوح مختلف به حمایت‌های خود از این موضوع تمرکز کرد.
امیر عبداللهیان اضافه کرد: در جریان آزادسازی قره‌باغ اتفاقات ناگواری هم روی داد و جریانات تروریستی از منطقه به این منطقه بحرانی منتقل شده اند و این گروه‌ها منتظر و به دنبال سوء استفاده خود بوده‌اند از سوی دیگر رژیم صهیونیستی تلاش کرد از این فرصت به وجود آمده حداکثر سوء استفاده را بکند و در راستای تلاش ناموفقی که برای نزدیک کردن خود به مرز‌های جمهوری اسلامی ایران دارد در بخش‌هایی از آذربایجان حضور پیدا کردند.
وزیر امور خارجه اظهار کرد: در همان زمان در سطح سیاسی- نظامی و امنیتی در کانال‌های دیپلماتیک نگرانی خود را اعلام کردیم و به طور جدی به مقامات عالی رتبه جمهوری آذربایجان گفته شد بحث حمایت ما از آزادسازی مناطق اشغالی یک موضوع است؛ مناسبات خوب و رو به رشد مورد توجه ماست، اما هرگز حضور رژیم جعلی صهیونیستی و اقدامات تحریک آمیزش را در نزدیک مرز با جمهوری اسلامی ایران و تغییر ژئوپولتیک در منطقه و تغییر در مرز‌ها را تحمل نمی‌کنیم و نسبت به آن تحفظ جدی داریم.
رییس دستگاه دیپلماسی ادامه داد: در یک هفته گذشته درباره ترانزیت کامیون‌های ما از دو بخش‌هایی از جمهوری آذربایجان به سمت مرز ارمنستان مشکلاتی ایجاد شد و دو راننده تریلر ایرانی در جمهوری آذربایجان بازداشت شده‌اند به دلیل اینکه بخشی از منطقه در اختیار جمهوری آذربایجان قرار گرفته است.
امیرعبداللهیان اضافه کرد: جاده‌ای که پیشتر در اختیار و اشغال ارمنستان بود در یک مسیر پر پیچ و خم کامیوندار ما به ارمنستان می‌رسید و اکنون که بخشی از منطقه در اختیار جمهوری آذبایجان قرار گرفته است این جاده پر پیچ و خم سه بار وارد خاک جمهوری آذربایجان و سپس وارد خاک ارمنستان می‌شود و این موجب ایجاد ناهماهنگی شده است و طرف آذربایجان عوارضی اختصاص داد و هم محدودیت‌هایی برای این کار ایجاد کرد.
وزیر امور خارجه گفت: در نیویورک با وزیر خارجه جمهوری آذربایجان ملاقات کردم و در مسیر دیپلماتیک به صراحت نگرانی خود را اعلام کردم و گفتم اگر قرار است عوارضی و محدودیتی باشد از عرف دیپلماتیک و از مسیر سفارت اطلاع دهید که مثلاً طبق قوانین تا ۴۰ روز دیگر این ضوابط جدید اعمال خواهد شد و این بازداشت‌ها از نظر ما هیچ توجیهی ندارد و این رفتار مثبتی تلقی نمی‌شود.
وی با بیان اینکه در دولت سیزدهم نگاه ما به توسعه همکاری با کشور‌های همسایه است، گفت: شرایط جمهوری آذربایجان را درک می‌کنیم و برخی مداخلات خارجی در این کشور هم کاملا برای ما روشن است از جمله بازی و دست‌های کثیف صهیونیست‌ها و تروریست‌ها که به نوعی در منطقه لینک هستند و واقعا نگرانیم در آینده‌ای نه چندان دور این‌ها برای حکومت جمهوری آذربایجان دچار مشکل می‌کنند.
رییس دستگاه دیپلماسی افزود: در روز‌های اخیر با برگزاری یک مانور در مقابل اقداماتی که صهیونیست‌ها و تروریست‌ها در منطقه انجام داده‌اند پیامی برای آنان ارسال کرده‌ایم البته الهام علی اف رئیس جمهور آذربایجان برای نخستین بار در ۱۲ سال گذشته سه روز قبل اظهارات منفی علیه ایران اعلام کرد که از مسیر دیپلماتیک اعتراضات خود را بیان کردیم.
امیرعبداللهیان یادآور شد: روز پنجشنبه سفیر جدید جمهوری آذربایجان برای تقدیم رونوشت استوارنامه آمده بود در ادامه نکات مثبت به ایشان گفتم ما شرایط شما و خطر صهیونیسم و تروریسم در خاک شما علیه کشورتان و حتی کشور‌های همسایه را درک می‌کنیم و انتظار داریم این اظهارات توسط مقامات جمهوری آذربایجان اصلاح شود دو ملت روابط دیرینه و عمیق دارند و اجازه ندهیم بازیگران خارجی روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار دهند.
وی افزود: درحال عبور از این مسئله هستیم و به زودی نسبت به حل مشکلات ترانزیت هم گفتگو‌هایی دو طرف خواهیم داشت.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: درخصوص تغییر ژئوپلتیک در منطقه حساسیت جدی داریم و در این زمینه به صراحت به جمهوری آذربایجان گفتیم جمهوری اسلامی به دقت این تحرکات را رصد می‌کند و تغییر در مرز‌های منطقه از نظر ما پذیرفته شده نیست.
وی ادامه داد: واقعیت این است که پشت این تحرکات بازیگران خارجی، صهیونیست‌ها و تروریست‌هایی قرار دارند که به دنبال ناامن سازی منطقه هستند و ما حداکثر کمک خود را خواهیم کرد تا آذربایجانی که همسایه خوب جمهوری اسلامی است در این تله قرار نگرفته و به کشوری برای جولانگاه رژیم صهیونیستی تبدیل نشود و شاهد تغییر در مرز‌های بین المللی نباشیم. جمهوری اسلامی همسایه بزرگ جمهوری آذربایجان است و ما در مسیر دیپلماتیک پیام‌هایی رد و بدل کردیم و خیلی خوشبین هستیم.
امیرعبداللهیان درباره اظهار نظر امروز علی اف گفت: مقامات جمهوری آذربایجان تحت تاثیر برخی تحرکات دشمنان در منطقه ممکن است قرار گرفته باشند و برخی از اظهارات ریشه در این مسئله دارد، اما با قاطعیت و حساسیت و در عین حال با نگاهی دوستانه به همسایگان و نگاه همسایگی به جمهوری آذربایجان این موضوع را داریم مدیریت می‌کنیم و به زودی موانع موجود در مسیر ترانزیت با تدابیر اندیشیده شده برطرف خواهد شد.
امیرعبداللهیان در بخش دیگری درباره رژیم صهیونیستی و حمایت برخی حکام عرب از این رژیم جعلی گفت: حاکمان بحرین به جای برقراری با مردم خود به دنبال رابطه با یک رژیم جعلی هستند. در حالی که عادی سازی به وضعیت حکومت آل خلیفه کمکی نمی‌کند.
وی با نمایشی خواندن اتفاقاتی که در برخی کشور‌های همسایه در مقایسه با وضعیت صهیونیست‌ها می‌افتد، ادامه داد: واقعیت رژیم صهیونسیتی این است که در مقاومت اخیر غزه نمایان شد. نسل سوم و چهارم فلسطینیان در حمایت از مسجدالاقصی حرکت کردند و رژیم صهیونسیتی مجبور به درخواست آتش بس شد.
وزیر امور خارجه تصریح کرد: صهیونیست‌ها بدنبال این هستند با حرکات نمایشی این بحران را پوشش دهند و آن‌ها نشان دادند هر جایی که ورود کردند جز ناامنی چیزی به همراه نداشتند.
وی تاکید کرد: ما یک کشور به نام فلسطین با پایتختی به نام قدس شریف می‌شناسیم و رژیم صهیونسیتی به دلایل متعدد در آینده منطقه جایی نخواهد داشت.
امیرعبداللهیان با بیان اینکه مردم اراضی اشغالی خودشان باید سرنوشت خود را تعیین کنند و باید همه مردم این منطقه با هر قومیت و ملیت در رفراندوم شرکت کنند، گفت: صهیونیست‌ها حتی یهودیان را هم در سرزمین‌های اشغالی به اسارت گرفتند.
وی سفر وزیرخارجه صهیونیست‌ها و تاسیس سفارت آن‌ها در یک کشور، را سیرک صهیونیست‌ها دانست و اظهار کرد: جمهوری اسلامی ایران همواره موضع خود را در عدم مشروع خواندن رژیم صهیونسیتی اعلام کرده است.
وی افزود: خرده اقدامات صهیونیست‌ها در سطح منطقه با پاسخ گروه‌های مختلف همراه است. پاسخ صهیونیست‌ها را همیشه در زمان و مکان مناسب داده ایم.
وزیر امور خارجه همچنین با اشاره به موضوع افغانستان گفت: در ملاقات با مقامات مختلف در سازمان ملل، تحولات افغانستان یکی از موضوعات اصلی ما بود. البته در ملاقات‌های سازمان ملل سعی کردیم همه جوانب و موضوعات را در نظر بگیریم.
وی ادامه داد: نمی‌توانیم در حلقه واکسیناسیون، اتباع افغانستانی را نادیده بگیریم.
وزیر امور خارجه همچنین در ادامه توضیحات خود از حضور در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت: در حاشیه این مجمع، ۱۸ ملاقات با کشور‌های اروپایی داشتیم که در محل اقامت من انجام می‌شد و این کشور‌ها در ملاقات‌های خود از اقتصاد و تبادل و تعامل و توسعه همکاری‌ها صحبت می‌کردند. توافقات خوبی در مجموع دیدار‌ها دست پیدا کردیم.
وی افزود: در اجلاس سازمان ملل همه با دقت به صحبت‌های رییس جمهور گوش می‌کردند و این سخنان براساس خروجی‌های دریافت شده، یکی از منطقی ترین، صریح‌ترین و قوی‌ترین سخنرانی‌هایی بود که در سازمان ملل انجام شده است.
امیرعبداللهیان ادامه داد: در حاشیه اجلاس سازمان ملل جلساتی هم با آمریکایی‌ها داشتیم و یکی از سوالات آمریکایی‌ها از ایران درباره مسائل هسته‌ای بود. با این همه، منطق ما منطق مذاکره و گفتگو است و به زودی به مذاکره بازخواهیم گشت.
وی تاکید کرد: البته مذاکره باید برای ما دستاورد داشته باشد.
وزیر امور خارجه با اشاره به درخواست جلسه جمعی اعضای ۴+۱ در بدو ورود به آمریکا و پاسخ منفی ایران به این نشست جمعی گفت: فعلا در حال بررسی پرونده‌ها هستیم. نشست وزرای خارجه امسال موضوع عادی نبود و به مقامات خارجی گفتم از میز مذاکره فرار نمی‌کنیم، ولی دنبال زمان مناسب برای آن می‌گردیم.
وی با بیان اینکه دولت جدید ایران به هیچ وجه به ۸ یا ۵ یا ۱ سال قبل برنخواهد گشت، گفت: آمریکایی‌ها مدام به دنبال ارتباط و پیغام رسانی بودند. اگر آمریکایی‌ها نیت واقعی دارند بخشی از اموال بلوکه شده ایران را آزاد کنند.
امیرعبداللهیان اظهار کرد: در نیویورک به گوترش دبیرکل سازمان ملل و جوزپ بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفتم به جای اینکه اینقدر به ما فشار بیاورید، به آمریکا بگویید به تعهداتش در برجام برگردد. از زمان توافق برجام تا امروز در نیویورک دائم مصاحبه می‌کنید یک بار می‌گویید اینستکس و ... و هیچ کار موثری انجام ندادید. سیاست‌هایتان را تنظیم کنید.
وی افزود: به آنان گفتیم نمی‌آییم پای میز مذاکره که با شما قهوه بنوشیم. شما باید اراده واقعی خود را نشان دهید.
وزیر خارجه ادامه داد: به همه اروپایی‌ها و دبیرکل سازمان ملل گفتم این نمی‌شود که بایدن صحبت از این کند که روش ترامپ را قبول نداریم، ولی همان گونه عمل کند. ترور ژنرال سلیمانی پیگیری حقوقی و بین‌المللی دارد و ما کوتاه نمی‌آییم. به طرف‌های مقابل گفتیم نیت ما جدی است و ما مرد مذاکره و مرد عمل هستیم و دولت جدید ایران عملگراست و از مذاکره‌ای که فنجان قهوه در بیاید ملت ما سود نمی‌برد. باید تمام منافع برجام ترجمه و عملی و همچنین نشانه جدی باید پیدا شود.
وزیر امور خارجه با تاکید بر اینکه سیاست خارجی و اقتصاد کشور را به مذاکرات و برجام محض گره نخواهیم زد، گفت: دولت یک برنامه توسعه اقتصادی دارد که به سرعت پیش می‌رود و قرار نیست وزارت خارجه را معطل برجام کنیم.
امیرعبداللهیان ادامه داد: روی اصل اینکه مذاکرات در وین بوده و فرمت وین را می‌خواهیم ادامه دهیم، اتفاق نظر وجود دارد. درحال نهایی کردن ترکیب تیم هستیم. وزارت خارجه مذاکره را دنبال خواهد کرد و مذاکرات در چارچوب معاونت سیاسی وزارت خارجه دنبال خواهد شد و طرف‌های مذاکراتی و توافقی که انجام می‌شود در سطح وزرای خارجه کشور‌های مذاکره کننده تایید و جمع بندی نهایی خواهد شد.
وی اضافه کرد:، اما وزارت خارجه در چارچوب نهاد‌های بالادستی نظام وظیفه ذاتی مذاکراتی را انجام خواهد داد.
وزیر خارجه خاطرنشان کرد: ملت ما باید از منافع برجام بهره‌مند شود. اینکه یک جز را بگیریم و یک جز را نگیریم در تضاد با نیت آنهاست که می‌گویند جدی هستیم.
رئیس دستگاه دیپلماسی اذعان کرد: این اطمینان را به ملت بزرگ ایران می‌دهیم که قدم‌هایی که برداشته می‌شود مبتنی بر فرهیختگی ایرانیان و منطق مذاکراتی ایرانیان و تامین حداکثری حقوق و منافع ملت ایران است. حتما روش و رفتار طرف مقابل می‌تواند در خروجی و نتیجه تعیین کننده باشد.
وی افزود: در مذاکره باید متانت، منطق و اقتدار حاکم باشد. توافق و تعهدات طرفینی است و سندی هم هست که راجع به آن بحث می‌شود.
وزیر امور خارجه درباره طرح عنوان شده از سوی آمریکایی‌ها گفت: در دل این حرفشان یک جور تهدید هم وجود دارد. اینکه با ما می‌گویند چه زمانی پای میز مذاکره می‌آیید. ما در فناوری هسته‌ای به پیشرفت قابل توجهی رسیدیم. در بحث لغو تحریم‌ها چیزی عاید ما نشد. آمریکایی‌ها حاضر نیستند بخشی از پول ملت ایران را به مردم ما برگردانند. بلوف‌هایی که می‌زنند می‌خواهند ما را وادار کنند که ما هر چه زودتر به میز مذاکره برگردیم به آن‌ها گفتم به جای طرح این مباحث، مردم ایران را از طرح‌ها نترسانید.
وی با اشاره به اینکه به میز مذاکره برمی گردیم، خاطرنشان کرد: اما به طرف مقابل گفتیم اقدامات خود را انجام دهید و از قبل میز مذاکره اقداماتی را انجام دهید و سیگنال مثبتی بدهید. ترجمان آن را باید مردم روی زمین ببینند.
امیرعبداللهیان با اشاره به توصیه مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۶ در موضوع مذاکرات با آمریکا درباره عراق، گفت: رهبری گفتند که شما صرفا در موضوع عراق و امنیت عراق می‌روید و مذاکره می‌کنید. آمریکایی‌ها قطعا تمایل دارند پرونده‌هایی را باز کنند، ولی فقط یک پرونده آن هم راجع به عراق صحبت می‌کنید. البته در این یک پرونده دستمان باز بود.
وی ایران را سازنده‌ترین طرف و کنشگر در منطقه دانست و بیان کرد: ایران در عراق سازنده‌ترین نقش را ایفا کرد. اکنون نزدیک ۲ هزار مگاوات برق به عراق صادر و البته پول آن را دریافت می‌کنیم. ایران نفوذ بالایی در منطقه دارد، ولی هیچ دخالتی در امور منطقه نداشته و نداریم. بحث موشکی مربوط به حوزه دفاعی و اقتدار ایران است.
رییس دستگاه دیپلماسی کشور با اشاره به دارایی‌های مسدود شده ایران در کره جنوبی و گفت‌وگوی تلفنی ۵۰ دقیقه‌ای خود با همتای کره‌ای گفت: فشار آمریکا یک واقعیت است، اما بیش از این بعد ار ۳ سال نمی‌توانیم با لبخند از کنار این قضیه عبور کنیم. طرف کره‌ای نگران این است که بانک مرکزی ما دارد شکایت می‌کند. در این گفتگو توافقاتی کردیم و منتظرم نتیجه اقدامات را ببینیم.
وی افزود: به وزیر خارجه کره گفتم که برای مردم ما قابل قبول نیست ما سه سال تحمل کردیم و اگر در آینده کوتاه اقدامات شما نتیجه عینی و عملی ندهد، جلوی بانک مرکزی را در شکایت کردن نمی‌گیریم، چون گفتار درمانی مشکل ما را حل نمی‌کند. البته توافقی انجام شد که امیدوارم به نتیجه برسد.
وزیر خارجه درباره استرداد پول ایران از انگلیس هم گفت: در دیدار با همتتی انگلیسی ام در نیویورک به او گفتم وعده شما برای ما ملاک نیست و در روز‌های آینده طلب ما از شما که از قبل از پیروزی انقلاب بود باید وصول و اقداماتی در این زمینه انجام شود و در این حالت است که می‌توانم بگویم یکی از طرف‌های مذاکره یک اقدام مثبت عملی انجام داد.
وی اضافه کرد: او هم گفت که پیگیری‌های قانونی اش را انجام می‌دهد که من گفتم من به شما و کشور شما خوش بین نیستم، اما امیدوارم این اقدام انجام شود.
امیرعبداللهیان درباره بحث عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگ‌های و نگاه ایران به شرق که خلاف شعار نه شرقی نه غربی است، اظهار کرد: کشور‌های جهان برمبنای منافع متقابل حرکت می‌کنند و نظام به شعار سر در وزارت خارجه پایبند بوده است. همانقدر که کشور را به غرب و آمریکا گره نمی‌زنیم به چین و روسیه هم گره نمی‌زنیم.
وزیر خارجه با تاکید بر دنبال کردن سیاست متوازن ادامه داد: ملاک برای ما تغییر رفتار عملی آمریکاست. اگر آمریکا رفتار خود را تغییر دهد با او هم تعامل خواهیم داشت. در مورد چین و روسیه این طور نیست که کشور را به چین و روسیه گره بزنیم. ما منافع متقابلی داریم که براساس آن با کشور‌های مختلف برخورد می‌کنیم. چین و روسیه هم بر اساس همین منافع با ما تعامل دارند.
رییس دستگاه دیپلماسی تاکید کرد: نباید خدشه‌ای به استقلال کشور وارد شود. وظیفه ما صیانت از شعار نه شرقی، نه غربی و جمهوری اسلامی است.