فرارو- تعداد خودرو‌های آمبولانس در ایران در سال‌های اخیر رشد قابل توجهی پیدا کرده است. بر این اساس، در حالی که تا سال ۱۳۹۵ ایران تنها ۳ هزار و ۵۰۰ دستگاه خودروی آمبولانس در اختیار داشت، تعداد این خودروها در ایران اکنون به حدود ۶ هزار دستگاه رسیده و ظاهراً مناقصه‌هایی برای خرید هزار دستگاه دیگر هم نهایی شده است.
جایگاه ایران چندان بد نیست
به گزارش فرارو، با توجه به جمعیت ۸۴ میلیون نفری ایران، می‌توان گفت تقریباً به ازای هر ۱۴ هزار نفر جمعیت، یک دستگاه آمبولانس در کشور وجود دارد. این نسبت، یعنی تعداد خودرو‌های آمبولانس به نسبت جمعیت، در ایران چندان هم بد نیست و اگر تعداد موتورلانس (موتورسیکلت‌های آمبولانس) را هم در نظر بگیریم، وضعیت ایران حتی بهتر می‌شود.
در میان کشور‌های دنیا، ایالات متحده آمریکا با حدود ۵۰ هزار دستگاه آمبولانس، در صدر قرار دارد و این در حالی که است اگر جمعیت این کشور را هم در نظر بگیریم، به ازای هر ۷ هزار نفر، یک دستگاه آمبولانس وجود دارد. به عبارتی، سرانه آمبولانس در ایران، در واقع تنها معادل نصف آمریکا است، رقمی که اگر با بسیاری از شاخص‌های اقتصادی مشابه مقایسه شود، چندان بد به نظر نمی‌رسد.
به عنوان نمونه، مقایسه «سرانه تولید ناخالص داخلی» (GDP per capita) میان ایران و آمریکا نشان می‌دهد که «به طور متوسط» هر شهروند آمریکایی، حدود ۹.۲ برابر ثروتمندتر از هر شهروند ایرانی است. در واقع، در سال ۲۰۲۰ میلادی، «سرانه تولید ناخالص داخلی» در آمریکا حدود ۶۵ هزار دلار و در ایران حدود ۷ هزار دلار بوده است. (بر اساس داده‌های سازمان ملل متحد)
این، اما در حالی است که رییس پیشین اورژانس کشور، در سال ۱۳۹۹ از تغییر جایگاه اورژانس ایران از گروه هشتم دنیا (هم گروهی با تایلند، هند و ویتنام) به گروه الف و هم گروهی با کشور‌های پیشرفته جهان خبر داده بود. ظاهراً افزایش تجیهزات اورژانس، از جمله خودرو‌های اورژانس، یکی از شاخصه‌های این پیشرفت بوده است.
از ۶ هزار تا ۷ هزار
این، اما در حالی است که ایران قرار است تعداد خودرو‌های آمبولانس عملیاتی خود را افزایش بدهد. همین چند روز پیش بود که پیمان صابریان، سرپرست سازمان اورژانس کشور از افزوده شدن هزار دستگاه آمبولانس، ۱۵۰ دستگاه موتورلانس و ۲۰ دستگاه اتوبوس آمبولانس به ناوگان سازمان اورژانس کشور خبر داد. صابریان گفت: با تامین بودجه، مناقصه ٢٠ دستگاه اتوبوس آمبولانس گذاشته شده و این اتوبوس‌ها در حال تولید هستند تا به محض آماده شدن این تعداد را در کل کشور تقسیم کنیم.
وی با اشاره به خرید ١٠٠ تا ١۵٠ دستگاه موتورلانس هم گفت: موتورلانس‌ها زمان رسیدن به بیمار را در شهر‌های پر ترافیک کاهش می‌دهند. امیدواریم به زودی به چرخه ما اضافه شوند. خرید هزار دستگاه آمبولانس نیز قرار است تامین اعتبار شود تا بتوانیم با انجام مناقصه این تعداد را در کشور توزیع کنیم.
این در حالی است که مردادماه سال جاری، از نخستین اتوبوس آمبولانس تولید داخل هم رونمایی شد. در زمان رونمایی از این اتوبوس آمبولانس اعلام شد که هزینه ساخت و تجهیز هر دستگاه از این خودروها، حدود ۴ میلیارد تومان است و قرار است تا پایان سال، ۴۰ دستگاه از این اتوبوس آمبولانس‌ها تولید و تحویل اورژانس شود. از آن سو، اعلام شده بود که هزینه تمام شده این اتوبوس آمبولانس‌ها در قیاس با نمونه‌های خارجی، حتی تا ۵۰ درصد هم ارزان‌تر است.
از شراکت با بنز و اسکانیا تا تعطیلی خطوط تولید
این، اما در حالی است که ایران، در سال‌های نه چندان دور، در زمینه تولید خودرو‌های آمبولانس، با بهترین شرکت‌های دنیا همکاری می‌کرد. در دهه ۱۳۸۰، ایران خودرو موفق شده بود در همکاری با شرکت مرسدس بنز، تولید آمبولانس بنز ۳۱۴ را در ایران کلید بزند و حتی صحبت از صادرات این محصول به خارج از کشور هم به میان آمده بود. این مدل، جزو بهترین و به روزترین مدل‌های آمبولانس در جهان بود و همین حالا هم نمونه‌های تولید شده در آن سال‌ها در ناوگان کشور حضور دارند.
در آن زمان قرار بود سالانه ۶۰۰ دستگاه از این آمبولانس‌ها در ایران ساخته شود و از آنجا که ایران خودرو شراکت و همکاری‌هایی با شرکت مرسدس بنز داشت، تولید این آمبولانس‌ها به ایران خودرو سپرده شد. با این همه، این تنها مورد از قطع همکاری ایران با شرکت‌های بین المللی نیست. شاید مهم‌ترین مورد، البته به غیر از قطع همکاری شرکت‌های خودروسازی فرانسوی، موردِ قطع همکاری شرکت «اسکانیا» با ایران باشد.
این شرکت یکی از برترین تولیدکننده‌های کامیون و کشنده در جهان است که از سال ۱۳۸۱ با ایران همکاری می‌کرد، اما به خاطر تحریم‌ها مجبور به ترک بازار ایران شده و در سال ۱۳۹۷ همکاری خود با ایران را قطع کرد. همان زمان تخمین زده می‌شد که حدود ۵ درصد از بازار جهانی این شرکت، به دلیل خروج از ایران از دست رفته باشد. اکنون هم می‌توان پرسید اگر با فرض نبود تحریم ها، شراکت ایران و شرکت‌های خارجی برای تولید آمبولانس در ایران ادامه پیدا می‌کرد، مزیت ایران در این حوزه چگونه می‌توانست باشد؟