فرارو- کاربران ایرانی به‌اجبار باید از بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیا خارج شوند. اولین مرحله از این کوچ اجباری، تیرماه امسال و با کاهش حجم مجاز برای معاملات روزانه و اعمال محدودیت‌های واریز و برداشت از دارایی‌ها در صرافی بایننس برداشته شد وحالا بزرگترین صرافی ارز دیجیتال دنیا ایرانی‌ها را وادار کرده به‌طور کامل از این بازار خارج شوند.
به گزارش فرارو، البته برخلاف آنچه ممکن است در فضای مجازی ببینید، حساب ایرانی‌ها هنوز کاملا مسدود نشده و بایننس فرصتی درنظر گرفته تا ایرانی‌ها (و کاربران چند کشور دیگر) به‌طور موقت اجازه داشته باشند سفارش‌هایی که قبلا ثبت کرده بودند را حذف کنند یا دارایی‌شان را از حساب کاربری صرافی بایننس بیرون بیاورند.
شاید باور نکنید، اما پشت پرده ماجرای محدودیت دسترسی کاربران ایرانی به صرافی‌های مطرح ارز دیجیتال در دنیا از جمله صرافی بایننس به FATF ختم می‌شود که در آن به نقل و انتقالات الکترونیکی هم اشاره شده است. براساس این توصیه‌ها، شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات مالی باید اطلاعات کامل کاربران خود از جمله نام، اطلاعات حساب، آدرس، شماره شناسایی ملی، شماره شناسایی، تاریخ و موقعیت مکانی ایجاد کننده کاربران خود را جمع‌آوری کنند تا برای هدف مبارزه با پولشویی مورد استفاده قرار بگیرد.
این یعنی صرافی بایننس هم ناچار است برای حفظ جایگاه خود در کشور‌های بزرگ، توصیه‌های FATF را اجرایی کند و از همه کاربرانش بخواهند ابتدا احراز هویت کنند.
کاربران کدام کشور‌ها اجازه فعالیت در بایننس ندارند؟
بایننس که بزرگترین پلتفرم رمزارز در جهان به حساب می‌آید، در ماه‌های گذشته با هشدار‌های زیادی از کشور‌های مختلفی از بریتانیا گرفته تا ژاپن روبرو شده است. این کشور‌ها نگران پولشویی مجرمان با استفاده از رمزارز‌ها هستند و البته درباره ریسک چنین بازاری به کاربران هشدار می‌دهند. آمریکا و اتحادیه اروپا هم از ابتدای سال میلادی بار‌ها درباره پولشویی با رمزارز‌ها اظهار نگرانی کرده بودند و قانونگذاران این حوزه توجه ویژه‌ای به بایننس نشان داده بودند.
برای مثال بانک مرکزی آلمان چند روز پیش اعلام کرد بایننس از قوانین مبارزه با پولشویی و ضد تروریست پیروی نمی‌کند. اتفاقی که بایننس را مجبور کرد تا قوانین حوزه پولشویی و از مهمترین آنها FATF را اجرا کند و به قوانین کشور‌هایی که فعالیت شهروندانشان در حوزه ارز دیجیتال را محدود کرده احترام بگذارد. یکی دیگر از این قوانین که بایننس مجبور به رعایت آن خواهد بود، جلوگیری از فعالیت کاربران در برخی کشورهاست که قوانین و مقررات رایج FATF در آنها اجرا نمی‌شود؛ کشور‌هایی مثل چین، ژاپن، کانادا، لوکزامبورگ، مصر، پاکستان، عراق، کره شمالی، سوریه، زیمباوه، کوبا و ایران!
پس اگر در این نوشته یا جای دیگری خواندید بایننس جلوی تجارت ارزهای دیجیتال توسط ایرانی‌ها را گرفته، خیال نکنید با ما دشمنی دارند. تمام کاربران بایننس زمانی که بخواهند ثبت‌نام کنند و شناسه کاربری بگیرند، باید نام کشور دیگری را انتخاب کنند، اما از حالا کاربران این ۱۲ کشور از جمله ایران و چین دیگر نمی‌توانند محدودیت‌ها را دور بزنند. ایرانی‌ها قبلا برای دور زدن محدودیت‌های بایننس از VPN استفاده می‌کردند تا آی‌پی آنها قابل شناسایی نباشد، ولی با تغییر جدیدی اعمال شده، همه کاربران باید فرآیند احراز هویت را برای مقابله با پولشویی کامل کنند. قدم اول این است که برای این کار باید کارت شناسایی خود را بارگذاری کنند. طبیعتا کاربرانی که به دروغ خود را از کشور دیگری معرفی کرده بودند، امکان احراز هویت ندارند و عملا دسترسی آنها به بزرگترین صرافی ارز دیجیتال مسدود شده است.
ریزش میلیارد دلاری ارزش معاملات بایننس
بایننس به حجم معاملات بالایش شهرت دارد. این صرافی ارز دیجیتال، روزانه میزبان حدود ۲۵ تا ۳۰ میلیارد دلار معاملات ارز دیجیتال است و همین موضوع باعث شده قیمت جهانی ارزهای دیجیتال بر اساس معاملات این صرافی بزرگ تعیین شود. یعنی ممکن است بیت‌کوین در هر صرافی قیمت متفاوتی داشته باشد، اما آنچه که در صرافی بایننس اتفاق می‌افتد در نهایت مبنای قیمت‌گذاری خواهد بود. صرافی توکو‌کریپتو با معاملات روزانه ۱۵ تا ۲۰ میلیاردی در رتبه دوم پررونق‌ترین بازار ارزهای دیجیتال قرار دارد.
بایننس این صدرنشینی را مدیون ابزار‌های معاملاتی گسترده مثل معاملات اهرمی، قرارداد‌های آتی و ... است و در حال حاضر امکان معاملات ۳۸۴ نوع ارز دیجیتال با پول رسمی ۴۶ کشور در این صرافی وجود دارد. دست بر قضا تصمیمی که بایننس برای مسدود کردن حساب کاربری برخی کشور‌ها و الزام کاربرانش به تکمیل فرآیند احراز هویت گرفته، برایش گران تمام شده، چون ارزش معاملات روزانه این صرافی تنها در ۲۴ ساعت اول اعلام محدودیت‌ها حدود ۱۰ درصد کاهش پیدا کرد و از ۲۸ میلیارد دلار به ۲۵ میلیارد دلار رسید. از آنجا که منبع درآمد اصلی این صرافی کارمزد معاملات است، می‌توان گفت احتمالا درآمد‌های این شرکت بزرگ هم در پی اجبار کاربران به تکمیل فرآیند احراز هویت حدود ۱۰ درصد کاهش را تجربه کرده و ممکن است همچنان ادامه پیدا کند.
هشدار بایننس به ایرانی‌ها: زود دارایی‌‌هایتان را خارج کنید
صرافی بایننس برخلاف بقیه صرافی‌های خارجی که دسترسی کاربران تحریمی از جمله ایرانی‌ها را محدود کردند، بی‌معرفت نیست (لااقل تا الان نبوده). این صرافی در اطلاعیه‌ای اعلام کرده با وجود قطع دسترسی کاربران برخی کشور‌ها از جمله ایران به معاملات ارز دیجیتال، همچنان به آنها فرصت داده تا دارایی‌هایشان را از حساب کاربری خود خارج کنند و اگر پیش از این سفارش خرید یا فروش ارسال کرده‌اند، آن را لغو کنند. پشتیبانی صرافی بایننس در پاسخ به یکی از کابران ایرانی گفته نهایت تلاش خود را به‌کار می‌گیرد تا به کاربرانش در سراسر دنیا خدمات ارائه کند. این تصمیم با توجه به درخواست‌های شورای امنیت سازمان ملل و خزانه‌داری آمریکا و چند نهاد دیگر گرفته شده و به همین خاطر متاسف هستند که نمی‌توانند به ایرانی‌ها خدمات دهند. در اسرع وقت موجودی‌های خود را برداشت کنید.
بر همین اساس کاربرانی که به خاطر کشور محل سکونتشان نمی‌توانند فرآیند احراز هویت را کامل کنند، تا ۲۷ مهرماه فرصت دارند دارایی خود را از حساب کاربری برداشت کنند. پیش از این صرافی کوکوین، حساب کاربرانی خود را با آی پی ایران و اتصال VPN مدیریت می‌کردند را به‌شکل ناگهانی مسدود کرده و به‌آن‌ها حتی اجازه نداد دارایی خود را برداشت کنند.
مقصد بعدی فعالان بازار ارزهای دیجیتال ایرانی
خروج اجباری کاربران ایرانی (و ۱۱ کشور دیگر) از صرافی ارز دیجیتال بایننس پیامد‌های مختلفی خواهد داشت. بررسی گزارش‌های ویل‌آلرت که تراکنش‌های بزرگ ارز دیجیتال را رصد می‌کند، نشان می‌دهد بعد از اعمال محدودیت‌ها جدید، حجم زیادی از دارایی‌های ارز دیجیتال شامل بیت‌کوین، اتریوم، سوشی و تتر و دیگر رمزارز‌ها از بایننس خارج شده است. مجموع ارزش این دارایی‌های خارج شده ظرف ۲۴ ساعت اول، به بیش از ۷۵۰ میلیون دلار می‌رسد که به پول ما می‌شود حدود ۲۰ هزار میلیارد تومان! تازه این رقم صرفا محدود به تراکنش‌های بزرگ است و معلوم نیست کاربران عادی با خرده‌تراکنش‌هایشان چه میزان دارایی را از بایننس خارج کرده باشند. بررسی گزارش‌های ویل‌آلرت نشان می‌دهد مقصد عمده این تراکنش‌ها صرافی هیوبی و کوین‌بیس بوده‌اند. هیوبی دیگر صرافی بزرگ ارز دیجیتال است که از نظر تعداد رمزارز‌های قابل معامله رتبه اول دنیا را دارد و یکی از قدیمی‌ترین صرافی‌های رمزارز به حساب می‌آید.
جایگزین‌های داخلی و خارجی بایننس برای ایرانی‌ها
بایننس در مسدود کردن حساب کاربری ایرانی‌ها تنها نیست و صرافی‌های دیگر هم دنباله‌روی دستورالعمل FATF هستند. نمونه دیگرش کوکوین است که حتی اجازه برداشت دارایی را به کاربران ایرانی نمی‌دهد. برای همین اگر به‌دنبال جایگزین برای صرافی بایننس می‌گردید، باید مواظب باشید تا از چاله به چاه نیافتید. صرافی کوکوین تا پیش از این به عنوان یکی از صرافی‌های قابل اعتماد برای ایرانی‌ها محسوب می‌شد تا اینکه اخیرا دست به مسدود کردن حساب آنها زد. بین صرافی‌های خارجی، شاید بتوان فعلا روی کوینکس حساب باز کرد. این صرافی مشکلی با ایرانی‌ها ندارد و حتی زبان فارسی را به سایت خود اضافه کرده و پشتیبان فارسی دارد. کاربران ایرانی بدون نیاز به فیلترشکن و احراز هویت در این صرافی فعالیت می‌کنند.
صرافی‌های غیرمتمرکز که به آنها DEX می‌گویند بدون واسطه ارز دیجیتال را خرید و فروش می‌کنند و از ویژگی اصلی آنها امنیت بالا، نبود نیاز به فیلترشکن و احراز هویت و ارایه تعداد بالایی رمز ارز است. مانند پنکیک سواپ که یک صرافی غیرمتمرکز بوده و ارز دیجیتال خود که همان پنکیک سواپ است را عرضه کرده است.
گزینه دیگر صرافی‌های ایرانی هستند که اگرچه ابزار معاملاتی محدودی دارند، کارمزدشان نسبت به رقبای خارجی خیلی بالاست و حجم معاملات پایین‌تری دارند اما برای کاربران ایرانی کمترین خطر را خواهند داشت. ویژگی اصلی نوبیتکس و والکس این است که می‌توانید با پول خودمان ارز دیجیتال بخرید و برای برداشت پول از حساب کاربری مشکلی نخواهید داشت. همچنین لازم نیست دردسر‌های انتقال پول از این کیف پول به آن کیف پول را تحمل کنید یا دنبال راهی برای باز کردن حساب ویزا و پی‌پل باشید.
تاثیر تصمیم بایننس بر بازار ارز دیجیتال ایران
وقتی بزرگترین و شناخته‌شده‌ترین صرافی دنیا پشت کاربران ایرانی را خالی می‌کند و دسترسی به معاملات را می‌بندد، نمی‌توان توقع دیگری از سایر صرافی‌های ارز دیجیتال خارجی داشت. این بدعهدی‌ها می‌تواند باعث شود فعالان بازار رمزارز‌ها برای ادامه کارشان سراغ صرافی‌های ایرانی بروند. در حال حاضر آن‌هایی که به‌صورت حرفه‌ای در بازار ارزهای دیجیتال فعال هستند، عموما از راه‌های مختلف خودشان را به صرافی‌های خارجی می‌رسانند تا بتوانند از ابزار‌های معاملاتی آنها استفاده کنند، ولی وقتی تمام این راه‌ها مسدود شود، آنها هم چاره‌ای جز بازگشت به صرافی‌های ایرانی ندارند. کوچ سرمایه‌گذاران حرفه‌ای بازار ارزهای دیجیتال به صرافی‌های داخلی می‌تواند افزایش حجم معاملات روزانه این صرافی‌ها را در پی داشته باشد و با رونق معاملات آنها، قیمت ارزهای دیجیتال در این صرافی‌ها واقعی‌تر شود. البته خود صرافی‌های ایرانی هم چندان کم‌ریسک نیستند. نمونه آنها صرافی کریپتولند است که بعد بازداشت مدیرعامل آن حساب‌های بانکی صرافی مسدود شده و کاربرانش صرفا می‌توانند برای پس گرفتن دارایی‌هایشان در سامانه‌ای که برای این موضوع طراحی شده درخواست ثبت کنند.