فرارو- مدت زمان نسبتا زیادی است که لبنان با بحران‌های قابل توجه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی دست و پنجه نرم می‌کند. در ماه‌های اخیر، اقتصاد لبنان با چالش‌های زیادی رو به رو بوده کما اینکه بسیاری حتی از فروپاشی اقتصاد و ارز ملی این کشور سخن می‌گویند. این مساله در نوع خود، شورش‌ها و اعتراضات مردمی زیادی را از سوی مردم لبنان برانگیخته که در چهارچوب آن ها، لبنانی‌ها نخبگان سیاسی و اقتصادیِ حاکم بر کشورشان را عامل اصلی بحران کنونی در این کشور دانسته و خواستار اصلاح فوری اوضاع شده اند.
این مساله نوعی بن‌بست سیاسی را نیز در لبنان سبب شده و در ماه‌های اخیر، لبنان از داشتنِ دولتی باثبات و فراگیر (که نماینده تمامی احزاب و گروه‌های سیاسی لبنان باشند) محروم بوده است. مساله‌ای که در نوع خود، عملا بحران اقتصادی لبنان را به دلیل سردرگمی در رهبریِ تلاش‌های حکومتی جهت مخاطب قرار دادنِ بحران‌های این کشور، تشدید کرده است.
در این راستا و در جدیدترین مرحله از بحران‌های جاری در لبنان، این کشور شدیدا با مساله کمبود سوخت رو به رو شده است (به تازگی قیمت سوخت در لبنان ۶۶ درصد افزایش یافته است و ارتش لبنان برای توزیع عادلانه سوخت در این کشور، در پمپ بنزین‌ها حضور دارد). موضوعی که نه تنها حمل و نقل عمومی را در لبنان با اختلال رو به رو کرده و موجب ایجاد صف‌های طولانی در برابر پمپ بنزین‌های این کشور شده بلکه در عین حال، مساله تامین برق و همچنین آب شُرب لبنان را نیز به دلیل وابستگی آن‌ها به استفاده از منابع سوختی، قویا با خطر رو به رو کرده است.
به نحوی که در صورت عدم تامین سوخت لازم این کشور، لبنان با قطع آب شرب و همچنین برق رو به رو خواهد شد که این موضوع می‌تواند عملا لبنان را با شرایط بسیار سختی مواجه سازد (تبعات این مساله مخصوصا در بحبوحه پاندمی ویروس کرونا، برای لبنان بسیار گسترده‌تر خواهند شد).
به گزارش فرارو، در این چهارچوب، اخیرا "سید حسن نصرالله" دبیرکل حزب الله لبنان، در موضع گیری از ابتکار این حزب در واردات سوخت از جمهوری اسلامی ایران خبر داده است. وی در جدیدترین سخنرانی خود از در راه بودنِ دومین محموله سوختی از جانب ایران برای لبنان خبر داده و به طور خاص به رژیم صهیونیستی و دیگر مخالفان این موضوع هشدار داده که کشتی‌های نفتکشی که سوخت را از ایران برای لبنان بارگیری می‌کنند، همگی جزئی از خاک لبنان هستند و هر کنشگری که بخواهد به آن‌ها تعدی کند، با پاسخ قویِ حزب الله رو به رو خواهد شد.
در این چهارچوب بسیاری از ناظران و تحلیلگران بر این باروند که اقدام حزب الله لبنان در واردات سوخت از ایران، پیامد‌های منطقه‌ای و بین المللی قابل توجهی خواهد داشت که تا حد زیادی بر معادلات میدانی لبنان و تحولات خاورمیانه اثرگذار خواهند بود.
بسیاری از جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای مخالف با حزب الله لبنان و به طور کلی جریان مقاومت، حزب الله و ایران را از همان ابتدایِ آغاز بحران اقتصادی لبنان، مسبب اصلی مشکلات این کشور معرفی می‌کردند و به نوعی سعی داشتند با اقدامات گوناگون، مردم لبنان را در برابر حزب الله قرار دهند. با این حال، اقدام اخیر حزب الله لبنان در وارد کردن سوخت از ایران، عملا می‌تواند تا حد زیادی قدرت نرمِ حزب الله در عرصه معادلات داخلی لبنان و در میان مردم این کشور را تقویت کند. در واقع حزب الله با این اقدام خود به صورت عملی و در بحبوحه انفعال سیاستمداران غرب گرای لبنان، نمودی عینی از کارآمدی و عزم خود در رفع مشکلات لبنان را به نمایش می‌گذارد. امری که تا حد زیادی می‌تواند در ارتقا محبوبیت مردمی حزب الله لبنان، نقش مثبتی بازی کند.
از طرفی، این ابتکار حزب الله لبنان می‌تواند جایگاه سیاسی آن را نیز در لبنان ارتقا بخشد و عملا آن را به مثابه نیرویی مثبت و سازنده در روند تحولات سیاسی و اجتماعی لبنان، نزذ افکار عمومی این کشور برجسته سازد. در نقطه مقابل، همانطور که پیشتر نیز گفته شد، اقدام حزب الله لبنان در وارد کردن سوخت از ایران، عملا جبهه مقابل حزب الله که جریان‌های غرب گرا و یا جریان‌هایی که از حمایت کشور‌های مخالف با محور مقاومت در خاورمیانه برخوردار هستند را تضعیف خواهد کرد و انفعال آن‌ها در برابر حزب الله لبنان را، آن هم در بحبوحه یک بحران جدی برای لبنان، برجسته می‌سازد.
این اقدام حزب الله همچنین بار دیگر دست برتر نظامی حزب اللله لبنان را نیز که در خدت منافع ملی لبنان است، بیش از پیش نزد افکار عمومی این کشور برجسته می‌سازد. هشدار دبیر کل حزب الله لبنان مبنی بر اینکه تعدی به نفتکش‌های حامل سوخت برای لبنان، تعدی به خاک لبنان است و با واکنش سخت حزب الله رو به رو می‌شود، عملا نشان داد که برخلاف جوسازی‌های جریان سیاسی و رسانه‌ای مخالف با حزب الله و محور مقاومت، سلاح مقاومت صرفا در خدمت منافع مردم لبنان و دفع توطئه‌های گوناگون علیه این کشور است.
از سویی این موضع‌گیری قاطع حزب الله لبنان، نوعی هشدار مستقیم به اسرائیل و یادآوری قدرت بازدارندگی قابل توجه حزب‌الله در برابر آن است. امری که مخصوصا در میان افکار عمومی لبنان، از اهمیت بسیاری برخوردار است و می‌تواند بر محبوبیت مردمی حزب الله بیفزاید.
نشریه "فارین پالیسی" در گزارشی به قلمِ "آنکال وورا" در تاریخ ۱۹ جولای ۲۰۲۱، ضمن اشاره به بحران اقتصادی و سیاسی گسترده در لبنان، به طور خاص به این مساله اشاره می‌کند که این بحران در نهایت می‌تواند به تشدید بیش از پیش آنچه "جنگ در سایه" میان ایران-حزب الله و اسرائیل توصیف می‌شود، منجر گردد.
استدلال اصلی مقاله مذکور این است که لبنان برای تهیه برخی نیاز‌های خود مخصوصا در حوزه سوخت به ایران گرایش پیدا می‌کند (همچون اقدامِ دولت سوریه در واردات سوخت از ایران جهت مقابله با بحران سوختی این کشور) و این مساله در نوع خود می‌تواند تحرکات اسرائیل و جریان‌های مخالف با جریان مقاومت در منطقه را علیه ایران و حزب الله لبنان، تشدید کند. امری که جنگ در سایه میان طرف‌های مذکور را، که به زعم نویسنده یِ گزارش فارین پالیسی، از مدت‌ها قبل آغاز شده، تشدید خواهد کرد.
گزارش نشریه فارین پالیسی از تاثیر بحران لبنان در تشدید احتمالی جنگ در سایه میان ایران-حزب الله و اسرائیل. استدلال اصلی این گزارش این است که حرکت لبنان به سمت ایران جهت تامین نیازهایش می‌تواند اسرائیل را به کنشگری علیه این مساله و در نتیجه تشدید تنش‌ها با تهران و محور مقاومت در آب‌های بین المللی رهنمون کند.
در این راستا، اینطور به نظر می‌رسد که علی رغم هشدار‌های سید حسن نصرالله (مبنی بر اینکه نفتکش‌های حامل سوخت که از ایران به مقصد لبنان بارگیری می‌شوند، در حمایت کامل حزب الله هستند و هر طرفی که بخواهد علیه آن‌ها اقدام کند، با حزب الله بایستی رو به رو شود)، با این حال باز هم احتمال انجام حملات و اقدامتِ ماجراجویانه از سوی اسرائیل علیه این روند کاملا وجود دارد، زیرا تل آویو نیز به خوبی از پیامد‌های مثبت شکل گیری معادله ارسال سوخت برای لبنان از سوی ایران، هم برای ایران و حزب الله آگاه است و دوست ندارد موضع خود را در مقابل آن ها، تضعیف شده ببیند.
با این همه، اسرائیلی‌ها نیز به خوبی با محذورات و محدودیت‌های قابل توجه خود در این مسیر آشنا هستند و بی‌گدار به آب نخواهند زد، زیرا هر اقدامی از سوی آن ها، واکنشی سنگین را علیهشان برخواهد انگیخت که شاید پذیرش تبعات آن برای رژیم اسرئیل در برهه کنونی (که دولت جدید اسرائیل به تازگی مستقر شده)، قابل تحمل نباشد.
اقدام اخیر حزب الله لبنان در وارد کردن سوخت از ایران، تاثیرگذاری غیرمستقیمی نیز بر روند مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب که مدتی است به دلیل فرایند انتقال قدرت در ایران متوقف شده، خواهد داشت. این مساله که در نوع خود یک موضوع معمول و رایج در فضای اقتصاد بین الملل و مراودات تجاری است، به احتمال زیاد از سوی مخالفان توافق هسته‌ای ایران و غرب (چه در آمریکا و چه در سطح کشور‌های منطقه خاورمیانه)، به مثابه جلوه‌ای از ضرورتِ گسترده کردن دامنه و طیف موضوعات مطروحه در توافق هسته‌ای با ایران مورد اشاره خواهد گرفت و منتقدان سعی خواهند کرد مساله خرید سوخت از جانب حزب الله، از ایران برای لبنان را به مثابه نتیجه آنچه سیاست‌های شکست خورده و مماشات گونه دولت بایدن در مواجهه با ایران و حزب الله توصیف می‌کنند، برجسته سازند و از این طریق، دولت بایدن را در تعامل هسته‌ای با ایران تحت فشار قرار دهند (این مساله مخصوصا پس از اوج گیری انتقادات از دولت بایدن به دلیل عملکرد ضعیف آن در مساله افغانستان، بیش از پیش از اهمیت برخوردار می‌شود و عملا فضا را برای انعطاف پذیری دولت بایدن در روند تعاملات آتی با ایران مخصوصا در مساله مذاکرات هسته‌ای با این کشور، محدود خواهد کرد).
در واقع این دسته از گروه‌های سیاسی و کشورها، حزب الله لبنان را سال هاست که مثابه کنشگری نابهنجار برای منافع خود در نظر می‌گیرند و اکنون لابی گری‌های گسترده‌ای را جهت کارشکنی در روند مذاکرات هسته‌ای ایران و غرب (مخصوصا در جبهه دولت آمریکا) انجام خواهند داد تا انعقاد توافق جدید با ایران، بدون در نظرگرفتن مسائل منطقه‌ای و ارتباطات ایران با گروه‌هایی نظیر حزب الله لبنان را اساسا منتفی سازند.