فرارو- سارا پورعظیما، ورزشکار ۱۲ ساله در رشته سوارکاری به دلیل ممنوع الخروج شدن توسط پدرش نتوانست در مسابقات جهانی سوارکاری نونهالان در روسیه شرکت کند. براساس گفته‌های وکیل مادر سارا، علت ممنوع الخروج شدن این ورزشکار نونهال اختلافات خانوادگی بین پدر و مادر او بوده است.
به گزارش فرارو، با ممنوع الخروج شدن سارا پورعظیما، وکیل مادر این ورزشکار در گفت وگویی به تشریح علت منع خروج او پرداخت و گفت: «خانم غزاله منتظم، مادر سارا پورعظیما موکل بنده است. او از مدتی قبل با همسر خود اختلافات خانوادگی پیدا کرده و مسائلی مثل نفقه و مهریه در میان آن‌ها مطرح شده ست که در حال بررسی است. زمانی که سارا در فرودگاه حاضر شد متوجه شد که پدرش او را ممنوع الخروج کرده است و ظاهرا این کار را در راستای اختلافات با مادر سارا انجام داده است با اینکه می‌دانست سارا قرار است از کشور خارج شود.»
با گفته‌های مهرداد مهرآوین، اینگونه به نظر می‌رسید که پدر با علم بر زمان حضور دختر در فرودگاه به منع کردن او از حضور در مسابقه اسب سواری پرداخته است. همین موضوع باعث شد تا پدر سارا پورعظیما طی یادداشتی، روایتی متفاوت از ممنوع الخروج شدن دخترش بیان کند.
توضیحات پدر سارا پورعظیما
محمد پورعظیما در این یادداشت نوشته که شش ماه قبل همسر و دخترش منزل را ترک کرده‌اند و در این مدت هم هیچ اطلاعی از دخترش نداشته است. پدر سارا مدعی شده که پیش از اعزام شدن دختر به مسابقه سوارکاری در روسیه، همسر و دخترش را ممنوع الخروج کرده تا از خروج احتمالی آن‌ها جلوگیری کند.
به نوشته پدر سارا پورعظیما، همسرش غزاله پورمنتظم و دخترش سارا، آزادی تمام برای تحصیل و ورزش داشته اند، اما، چون سارا در تمام این مدت از او سراغی نگرفته و برای خروج از کشور با پدر تماس نگرفته، به جایگاه پدری محمد پورعظیما اهانت کرده و به همین خاطر او را ممنوع الخروج کرده است.
او در نوشته اش افزود: «سارا بعد از اینکه موفق به پرواز نشد می‌توانست به من رجوع کند تا مقدمات پروازش را فراهم کنم و با پرواز بعدی او را راهی روسیه کنم، اما باز هم مراجعه به دادستان را ترجیح داده و سراغ من نیامدند. چرا من نباید صدای دخترم را بشنوم؟ چرا نقش پدر را در ذهنش تخریب کرده اند.»
پورعظیما در پایان یادداشتش تاکید کرد: «موفقیت تنها دخترم افتخار من است. تمام زندگی من به سارا تعلق دارد. اما بابت اتهامی که به من زده شد و گفتند من از تاریخ پرواز اطلاع داشتم، اعاده حیثیت کرده و شکایت می‌کنم.»
انتقاد به ممنوع الخروجی سارا پورعظیما
بااین حال، گفته‌های محمد پورعظیما هیچ تاثیری بر واکنش‌های فعالین حقوق زنان نداشته و آن‌ها با یادآوری ممنوع الخروج شدن زن‌های دیگر، خواستار رفع تبعیض بین زنان و مردان شده اند.
در همین رابطه یکی از کمپین‌های حمایت از حقوق زنان در توئیتر نوشته است: «سارا پورعظیما، ورزشکار ۱۲ ساله به‌علت ممنوع‌الخروج شدن توسط پدرش، مسابقات جهانی سوارکاری نونهالان در روسیه را از دست داد۔چرا قانون به پدر اجازه داده که همسر و فرزندانش را ممنوع‌الخروج کند؟ وچرا مردان از این حق! قانونی استفاده می‌کنند؟ رفع تبعیض از زنان»
کاربران دیگری هم از همین موضوع پرداخته اند. برخی معقدند که دعواهای خانوادگی نباید بر فعالیت های ورزشی این دختر تاثیر بگذارد.
عده‌ای از ورزشکاران هم از فدراسیون سوارکاری انتقاد کرده و گفته‌اند که باید راهی برای جلوگیری از سرخوردگی این نونهال پیدا کنند.
مسعود خلیلی، رئیس فدراسیون سوارکاری کشور هم در واکنش به این موضوع، گفته که ممنوع الخروجی به دلیل اختلاف خانوادگی و مشکلات ایجاد شده است و این ورزشکار نمی‌تواند اعزام شود. این موضوع ربطی به فدراسیون سوارکاری ندارد و ما نمی‌توانیم به زندگی خصوصی مردم ورود کنیم.
ماجرای ممنوع الخروجی زنان
البته این نخستین باری نیست که یک ورزشکار زن ممنوع الخروج می‌شود. اواخر بهمن سال ۹۹ نیز سمیرا زرگری، سرمربی تیم ملی اسکی آلپاین ممنوع الخروج شده بود، با این تفاوت که ممنوع الخروجی او توسط همسرش صورت گرفته بود.
۲۸ بهمن سال گذشته درحالی که تیم ملی اسکی آلپاین برای شرکت در رقابت‌های جهانی، عازم ایتالیا بود، اما در فرودگاه سمیرا زرگری متوجه می‌شود که توسط همسرش ممنوع الخرج شده و نمی‌تواند شاگردانش را همراهی کند.
پیش از زرگری هم ۱۸ اردیبهشت ۹۶ زهرا نعمتی پرچمدار بازی‌های المپیک ۲۰۱۶ ریو و قهرمان پارالمپیک ۲۰۱۶ ریو در رشته تیر و کمان از سوی همسرش ممنوع‌الخروج شده بود. البته با کمک محمود خسروی‌وفا، رئیس کمیته ملی پارالمپیک نعمتی توانست به مسابقه اش برسد.
رهام شهابی‌پور، همسر زهرا نعمتی در این رابطه گفته بود: «بعد از بازی‌های پارالمپیک ریو زهرا نعمتی بنا به دلایلی منزل را ترک کرده و تا این لحظه با وجود این که چندین‌بار خواستار بازگشت او به منزل بودم از زندگی با من امتناع کرده و حتی درخواست طلاق داده است. پس از این اتفاق او را ممنوع‌الخروج کرده‌ام تا نتواند در هیچ تورنمنت برون‌مرزی شرکت کند. اگرچه نمی‌دانم با چه مجوزی توانست به عنوان نماینده سازمان ملل کشور را ترک کند و عازم سوییس شود.»
طیبه سیاووشی، نماینده مجلس وقت مجلس در آن زمان گفته بود که «خانم‌هایی هستند که فرهنگی یا استاد دانشگاه هستند و سرمایه مملکت به حساب می‌آیند. این‌ها وجهه بین‌المللی به‌شمار می‌روند و اینکه با یک مشکل خانوادگی ممنوع‌الخروج شوند، به آبروی کشور صدمه می‌زند. به نظر می‌رسد در چنین مواردی دولت می‌تواند ورود کند و با مجوز‌های لازم، موضوع را حل‌وفصل کند. به هر حال روی افرادی مثل زهرا نعمتی هزینه و سرمایه‌گذاری شده و در صورت ممنوعیت‌شان برای خروج از کشور، آبروی ما در عرصه بین‌المللی صدمه می‌خورد. این یک موضوع شخصی نیست، بلکه مسئله ملی است».
یکسال قبل از او هم پیش نیلوفر اردلان، کاپیتان تیم ملی فوتسال زنان ممنوع الخروج شد. او در آستانه حضور در رقابت‌های جام ملت‌های ۲۰۱۵ آسیا قرار گرفته بود، اما همسرش که از مجریان برنامه‌های ورزشی است، مانع از اعزام او با این تیم شده بود. البته اردلان هم با پیگیری‌های فدراسیون فوتبال وقت و اجازه دادستان، توانست در اردوی تیم ملی فوتسال در مکزیک حضور پیدا کند.
حالا هم با ممنوع الخروج شدن سارا پورعظیما بار دیگر قانون منع خروج زنان بدون اجازه همسر و پدر به چالش کشیده شده است. قانونی که سال ۱۳۵۱ تصویب شد و در آن زمان هم مورد انتقاد فعالین حقوق زنان قرار گرفت.