فرارو- شمار دخترانی که به دلخواه و یا به اجبار وطن را به قصد کشوری دیگر ترک کرده اند، افزایش یافته و واکنش‌هایی را برانگیخته است. فقر رو به افزایش، افزایش تنش در خانواده‌ها که اغلب بر زنان تاثیر می‌گذارد، خشونت و سوءاستفاده جنسی، تحصیلات و ازدواج اجباری از جمله عواملی هستند که باعث افزایش مهاجرت زنان و به ویژه دختران جوان شده است.
به گزارش فرارو، با اینکه آمار‌ها نشان می‌دهند تعداد مهاجران زن از تقریبا ۴۹% در سال ۱۹۹۰ به ۴۷% در سال ۲۰۱۷ رسیده و با کمی کاهش روبرو بوده است، اما به تازگی برخی کارشناسان از افزایش میزان مهاجرت دختران و زنان خبر داده اند. برخی مسئولان نیز معتقدند که افزایش مهاجرت دختران روی بحث ازدواج جوانان نیز تاثیر می‌گذارد و در نتیجه جامعه با افزایش جمعیت افراد مسن روبرو می‌شود.
نابرابری جنسیتی یکی دیگر از مسائلی است که در کشور‌های مختلف از جمله ایران بسیار مطرح است و درواقع زنان را با مشکلات متعددی مواجه می‌کند؛ بنابراین برخی ناظران معتقدند نابرابری جنسیتی یکی از مهم‌ترین دلایل مهاجرت زنان باشد.
یکی دیگر از دلایل مهم مهاجرت دختران، تغییر در روش و سبک زندگی آن‌ها است که بر این باورند از راه ادامه دادن تحصیلات در کشوری غیر از ایران به دست می‌آورده ودرواقع به موقعیت برتری نسبت به گذشته دست می‌یابند. براساس گزارشی که صندوق بین‌المللی پول منتشر کرده، آمار سالانه خرج ایرانیان تحصیلکرده، بین ۱۵۰ تا ۱۸۰ هزار نفر است.
همچنین برخی کارشناسان معتقدند که محدودیت آموزش و کار در ایران برای دختران تاثیرگذار است. از همین رو سراج‌الدین محمودیانی، استادیار جمعیت‌شناسی گفته که زنان به‌واسطه مهاجرت به دنبال افزایش توانمندی‌های خود در مقصد یا به تعبیری به دنبال در متن قرار گرفتن هستند و به همین رو تمایلی به ازدواج و ماندن در وطن‌شان ندارند.
محمودیانی می‌گوید: «در ایران عوامل فرهنگی اغلب مانع مهاجرت مستقل زنان شده و به نظر می‌رسد شکل رایج مهاجرت زنان از نوع مهاجرت‌های خانوادگی باشد. داده‌های سرشماری‌ها نشان می‌دهد که زنان ایرانی در جریان مهاجرت داخلی همواره حضور گسترده‌ای داشته‌اند، به‌طوری که در دوره ۱۳۸۵تا۱۳۹۰خورشیدی از یک میلیون و ۹۶۵ هزار و ۴۹۱ تن مهاجر جابه‌جا شده در میان استان‌های کشور تعداد ۸۷۴ هزارو ۲۰۴ تن آنان (یعنی حدود ۴۴ درصد از مهاجران) را زنان تشکیل داده‌اند. در دوره پنج ساله ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۵ خورشیدی نیز از ۲ میلیون و ۶۲ هزار و ۹۵۴ تن مهاجر میان استانی تعداد ۹۸۱ هزار و ۶۴۸ تن را مهاجر زن به خود اختصاص داده است؛ یعنی بیش از ۴۷ درصد مهاجران میان استانی در کشور را زنان تشکیل می‌دهند که به نوعی بیانگر زنانه شدن مهاجرت‌های داخلی در ایران است.»
علاوه بر این، بحث ازدواج هم در میان است که بر اساس گفته‌های کارشناسان، میزان ازدواج زنان کاهش یافته و یکی از علت‌ها آن مهاجرت دختران دم بخت است.
چالش ازدواج و مهاجرت دختران جوان
روز گذشته محمدمهدی تندگویان، معاونت ساماندهی امور جوانان وزارت ورزش و جوانان در گفتگو با اصحاب رسانه گفته بود که یکی از مشکلات کشور که به آن بی توجهی شده بحث جنسیت است، یعنی تقریبا به صورت میانگین از هر ۱۲۲ مرد متقاضی ازدواج، ۱۰۰ خانم آماده به ازدواج داریم و فرزندان دختر ما رو به کاهش هشدار دهنده هستند.
او معتقد است زمانی که آمار کلی جمعیت رو به کاهش است، نشان می‌دهد که آمار کسانی که به سن ازدواج رسیده اند یا قصد ازدواج دارند کاهش پیدا کرده است. او می‌گوید: «یکی از دغدغه‌های همیشگی بنده بحث مهاجرت و نگرانی از افزایش آن است و اگر آمار دختران ما در حوزه مهاجرت افزایش یابد، شاهد نتایج بدی در امر ازدواج، فرزندآوری و جمعیت خواهیم بود.»
تندگویان به مسئله فرزندآوری هم اشاره کرده که میزان فرزندان دختر کاهش یافته است.
همچنین سید مصطفی سید هاشمی، معاون هماهنگی ستاد اجرایی فرمان امام هم بر این باور است که سه مسئله مالی، مهاجرت از کشور و اشتعال دلیل عدم ازدواج جوانان علی الخصوص زنان است.
اما به طور کلی میزان تمایل دختران هم برای ازدواج کاهش یافته است. در گفت وگویی که روزنامه آرمان ملی با بهزاد خلیلی، پژوهشگر خانواده انجام داده بود، او گفته که به‌رغم تمایل ۹۶.۵ درصد دختران کشور به ازدواج، اما آمار ازدواج میان دختران ۳۰ درصد کاهش یافته است.»
خلیلی گفته است: «بر اساس سنجش نگرش جوانان به ازدواج که اخیرا توسط وزارت ورزش و جوانان انجام شد تنها ۳۵ درصد از دختران مجرد اعلام کردند که علاقه‌ای به ازدواج ندارند و ۹۶.۵ درصد از دختران کشور اعلام کردند که روزی ازدواج خواهند کرد یا در ازدواج تردید دارند. در این میان نیز ۷۰ درصد معتقد بودند که قطعا تمایل به ازدواج دارند. بر اساس آمار‌ها میانگین سن ازدواج دختران کشور ۲۳.۴ سال است. از سوی دیگر تعداد ازدواج‌های دختران ایرانی نیز کاهش یافته و از سال ۹۲ تا ۹۸ بیش از ۳۰ درصد از ازدواج‌های دختران آمار کاهشی داشته و تعداد این ازدواج‌ها به ۵۳۰ هزار مورد در سال رسیده است.»