دیپلمات ارشد روسیه در نشست «شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی» با اشاره به گزارش اخیر مدیر کل این آژانس درباره ادعای کشف ذرات اورانیوم در ایران تصریح کرد که این مساله مربوط به گذشته و تهدیدی علیه نظام منع گسترش تسلیحات اتمی به شمار نمی‌رود.
«میخائیل اولیانوف» سفیر و نماینده دائم روسیه در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین امروز (پنجشنبه) با ایراد سخنانی در نشست شورا، از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست تا به سطح عادی همکاری با ایران بازگردد.
وی با بیان اینکه گمانه‌زنی‌های سیاسی و فشارهای خارجی راه به جایی نمی‌برد، تصریح کرد: باید برای حل مسائل باقی‌مانده (میان ایران و آژانس) پیش از آنکه منجر به بحران دیگری شود، راه حل پیدا کرد.
این دیپلمات روس همچنین از تلاش‌های مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای تداوم گفت‌وگوها با ایران قدردانی و تصریح کرد که این روش کلید حل مسائل باقی‌مانده است. برای ایران هم به گفته او اطمینان از همکاری و شفاف‌سازی با آژانس در راستای خارج کردن مسائل باقی‌مانده از دستور کار شورای حکام، حائز اهمیت است.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی از دو سال پیش ادعاهایی را درباره آنچه فعالیت‌های هسته‌ای اعلام نشده در مکان‌هایی در ایران خواند، مطرح کرده است. دو طرف شهریور ماه سال گذشته توافق کردند تا همکاری‌های خود را بیش از پیش تقویت کرده و اعتماد متقابل را به منظور تسهیل اجرای کامل موافقتنامه جامع پادمان و پروتکل الحاقی به آن، که از ١۶ ژانویه ٢٠١۶ به صورت موقت و داوطلبانه توسط ایران در حال اجرا است، ارتقاء بخشند.
اسفند ماه سال گذشته که ایران در چارچوب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها و صیانت از حقوق ملت ایران» تعهدات داوطلبانه برجام از جمله اجرای پروتکل الحاقی را متوقف کرد، دو طرف با حسن نیت جمهوری اسلامی توافق کردند که دوربین‌های نظارتی در برخی از مراکز هسته‌ای، تا سه ماه از دسترس بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی دور نگه داشته شود.
بر اساس این توافق مقرر شد که اگر تحریم‌های آمریکا ظرف سه ماه به طور کامل لغو شد، ایران این اطلاعات را در اختیار آژانس می‌گذارد، در غیر اینصورت اطلاعات برای همیشه پاک خواهد شد. موعد این تفاهم هفته پیش به پایان رسید و با توجه به رایزنی‌های صورت گرفته، جمهوری اسلامی بار دیگر حسن نیت به خرج داد تا ضبط داده‌های دوربین‌ها به مدت یک ماه (سوم تیر) تمدید شود.
با این حال مدیر کل آژانس در گزارش جدید فصلی خود درباره اجرای برجام که فرازهایی از آن در رسانه‌های غربی درز کرد مدعی شده که گفت‌وگوها با ایران نتیجه‌بخش نبوده و حمهوری اسلامی از ارائه توضیحات لازم درباره ذرات اورانیوم کشف‌شده در چند سایت این کشور خودداری کرده است. وی در این گزارش که روز ۳۱ مه (۱۰ خردادماه) در اختیار اعضای شورای حکام قرار گرفت به محدود شدن دسترسی‌های تکمیلی بازرسان آژانس در ایران اشاره و عنوان کرد که این مساله به طور جدی توانمندی آژانس برای اطمینان از صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
درفرازهایی از این گزارش آمده است؛ آژانس از ۲۳ فوریه ۲۰۲۱ به داده های جمع آوری شده توسط تجهیزات نظارتی خود دسترسی نداشته است؛ ایران پروتکل الحاقی را اجراء نکرده است و همچنین اظهارنامه های خود در این رابطه را بروز رسانی نکرده است؛ آژانس قادر به انجام هیچ دسترسی تکمیلی تحت پروتکل الحاقی در سایت ها و اماکن ایران نبوده است؛ آژانس قادر نبوده است تا دسترسی روزانه از فردو و نطنز انجام دهد.
این درحالیست که به گفته کاظم غریب آبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمان‌های بین‌المللی انرژی اتمی، گزارش آژانس با سوابق همکاری بین ایران و آژانس سازگاری و همخوانی ندارد. وی در گفت‌وگو با خبرنگاران افزود:این گزارش، معتبر هم نیست، چرا که مبتنی بر منابع قابل اتکا نمی باشد؛ و همچنین متقاعد کننده نیز نیست، چرا که تمامی ابعاد همکاری و پیشرفت های حاصله را منعکس نمی کند.
این دیپلمات ارشد ایران تصریح کرد: تعامل سازنده، مستلزم محیط مثبت، پرهیز از پیش‌داوری و ابراز نگرانی های مصنوعی و همچنین خودداری از بزرگنمایی چند موضوع پیش پا افتاده و بی اهمیت می باشد.
غریب آبادی یادآورشد: آژانس باید از هرگونه دستورکار سیاسی فاصله بگیرد و موضعی شفاف در برابر تهدید هسته ای رژیم صهیونیستی اسرائیل و غیرقابل پذیرش بودن بیرون ماندن این رژیم از معاهده عدم اشاعه و مخالفت مداوم آن با قرار دادن تمامی فعالیت ها و تأسیسات هسته ای خود تحت پادمان آژانس، اتخاذ کند.
در همین حال سفیر روسیه در نشست امروز شورای حکام متذکر شد که افشای دائم گزارش‌های محرمانه آژانس به رسانه‌ها کار را برای پرداختن به مسائل باقی‌مانده با ایران در یک فضای آرام دشوار می‌کند. وی خواستار انعکاس گزارش‌های آژانس در یک سامانه محرمانه شد.