طی چند هفته گذشته فشار وارد بر مخالفان ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه به حد بی‌سابقه‌ای رسیده است.
به گزارش بی بی سی، آلکسی ناوالنی، منتقد اصلی او در زندان است و فعالیت بنیاد مبارزه با فساد ناوالنی پس از این که در رده سازمان‌های افراطی قرار گرفت، به حال تعلیق درآمد و شبکه دفاتر منطقه‌ای او منحل شد.
پلیس هزاران نفر از مخالفان را دستگیر کرده یا به خانه‌هایشان هجوم برده است.
کاملا قابل درک است که چرا بسیاری فکر می‌کنند در حال حاضر هیچ کس در روسیه نمی‌تواند چالش واقعی برای پوتین ایجاد کند.
آندره لوشاک، روزنامه نگار در تاریخ اول مه در فیسبوک نوشت: «تردیدی نیست که در تاریخ، این هفته به عنوان تنزل و خفت حکومت پوتین ثبت می‌شود. حالا سرکوبی هدفمند در ابعاد وسیعی اعمال خواهد شد.»
در سال جاری میلادی ده‌ها هزار نفر در حمایت از ناوالنی در یک رشته راهپیمایی‌ها به خیابان‌ها رفتند، ولی به نظر می‌رسد پوتین همچنان بدون رقیب قدرت را قبضه کرده است.
در ژوئیه ۲۰۲۰، دمیتری پسکوف سخنگوی کاخ کرملین پوتین را «با نفوذترین شخصیت جهان» توصیف کرد.
این سخنگو به آوتورادیو، رادیوی رسمی دولت روسیه گفت: «من خوش شانس هستم که سخنگوی پوتین هستم. شخص باید خوش شانس باشد تا سخنگوی با استعدادترین سیاستمدار جهان شود.»
ممکن است پسکوف در مورد نفوذ جهانی رئیس خود اغراق کرده باشد، ولی ولادیمیر پوتین بدون شک با نفوذترین سیاستمدار روسیه است.
نظرسنجی‌هایی که توسط مرکز لوادا، که تنها بنگاه نظرسنجی مهم باقی مانده در روسیه است، به عمل آمده نشان می‌دهد که پوتین هنوز محبوب‌ترین و مورد اعتمادترین سیاستمدار روسیه است.
نظرسنجی ماه فوریه ۲۰۲۱، نشان داد که ۶۴درصد مردم روسیه اقدامات پوتین به عنوان رئیس جمهور را تایید می‌کنند. در تازه‌ترین بررسی‌ها در این باره، ۲۹ درصد شهروندان روسیه او را قابل اعتمادترین سیاستمدار توصیف کردند. در همین نظرسنجی ۱۲ درصد مردم میخائیل میشوستین، نخست وزیر روسیه و تنها ۵ درصد مردم آلکسی ناوالنی را به عنوان قابل اعتمادترین سیاستمدار معرفی کرده بودند.
برای توجیه علت نفوذ و سلطه پوتین دلایل خوبی وجود دارد.
بسیاری از منتقدان او در طول سال‌ها کشته شده‌اند از جمله بوریس نمتسف، که در سال ۲۰۱۵ بیرون کرملین به ضرب گلوله کشته شد.
سایر منتقدان، مانند میخائیل خودورُفسکی، غول نفتی سابق که پس از گذراندن ۱۰ سال زندان، در سال ۲۰۱۳ از روسیه خارج شد، ناچار شدند زندگی در تبعید را انتخاب کنند.
برخی از منتقدان هم مانند آلکسی ناوالنی، پشت میله‌های زندان هستند. او قبل از به زندان افتادن در اوت ۲۰۲۰ از مسموم شدن با سم نویچوک که مصرف نظامی دارد، جان سالم به در برده بود.
علاوه بر این، آنچه که به آرمان مخالفان کمک نمی‌کند، این حقیقت است که هیچ یک از منتقدان پوتین به پرطرفدارترین رسانه‌های روسیه که به شدت توسط کرملین کنترل می‌شود، دسترسی ندارند.
این رسانه‌ها کسانی مانند آلکسی ناوالنی را کاملا نادیده می‌گیرند و اگر نامی از او می‌برند احتمالا در اظهار نظر‌هایی است که در نقد و تمسخر اوست مانند سخنان دمیتری کیزلیُف، مجری تلویزیونی طرفدار کرملین در برنامه شبکه تلویزیونی روسیه ۱، که پربیننده‌ترین شبکه تلویزیونی روسیه است: «گوش کنید، آیا هرگز به ذهن شما خطور کرده که شاید ناوالنی فقط یک احمقی است که نمی‌داند دارد چه کار می‌کند؟ شاید او آن بخش از مغز را که باید اتفاقات تاریخی را ضبط کند ندارد؟ شاید شخصیت او طوری است که حق‌شناسی را نمی‌شناسد؟ شاید ناوالنی مثل هر عروسک خیمه شب بازی دیگر است- نه با درد آشناست و نه احساس و روح و جان را می‌شناسد.»
دمیتری کیزلیف، در ادامه می‌گوید: «شاید نباید او را جدی گرفت، یا در دادگاه از او سئوال کرد یا مجازاتش کرد؟ و نباید از او انتظار داشته باشیم که اظهار ندامت کند؟ او یک احمق است، چه انتظاری دارید؟»
بنا بر این آیا می‌شود گفت برای آلکسی ناوالنی و طرفدارانش این پایان راه است؟
به طور قطع آن‌ها اینطور فکر نمی‌کنند. در ۲۹ آوریل، در جلسه تجدید نظر دادگاه برای رسیدگی به پرونده ناوالنی، او که تکیده و نحیف به نظر می‌رسید با سرسختی به دفاع از خودش پرداخت: "پادشاه شما برهنه است. (اشاره به داستان کلاسیک لباس جدید پادشاه) این حرف را فقط یک پسر بچه نمی‌زند، میلیون نفر با فریاد این حرف را می‌زنند، چون کاملا واضح است.
«بیست سال حکومت نومیدکننده او (پوتین) به چه چیزی منتهی شده؟ تاج او در حال افتادن است و خروار‌ها دروغ از تلویزیون پخش می‌شود.»
لئونید وُلکوف، کسی که دست راست ناوالنی محسوب می‌شود و قبلا دفاتر ناحیه‌ای او را اداره می‌کرده خوش بین است. او در یک نوار ویدیویی گفت: «پادشاه مُرد -زنده باد پادشاه! تمام کار‌های بی‌نهایت دشوار ما و حمایت شما در طول چهار سال گذشته، بیهوده نبوده. ما بذر آزادی را در سراسر روسیه کاشته‌ایم و آن‌ها به ثمر خواهند رسید. دفاتر ناوالنی دیگر وجود ندارد، ولی ده‌ها سیاستمدار قدرتمند و خونسرد هنوز در آن مکان‌ها هستند.
هزاران نفر از طرفداران آن‌ها وجود دارند، تشکیلات باقدرت و مستقلی هستند که تحقیقات را انجام می‌دهند، در انتخابات شرکت می‌کنند، کمپین‌ها و راهپیمایی‌ها را ترتیب می‌دهند. شما به آن‌ها کمک خواهید کرد. آن‌ها خوب کار خواهند کرد. با وجود همه چیز، همچنان خوش بین باشید.»
برای روشن شدن این که عملکرد مخالفان تا چه حد موفقیت‌آمیز خواهد بود، باید منتظر ماند و دید آیا ابتکار رأی هوشمندِ ناوالنی در انتخابات پارلمانی ماه سپتامبر تأثیر خواهد گذاشت؟ رأی هوشمند نوعی رأی تاکتیکی است که هدف از آن کاهش کرسی‌هایی است که در اختیار حزب روسیه متحدِ پوتین است.
بعید است که به یکی از مخالفان واقعی کرملین اجازه نامزد شدن در این انتخابات داده شود، ولی رأی هوشمند می‌تواند به ضرر حزب روسیه متحد، موقعیت احزاب به ظاهر مخالفی را که به طور رسمی اجازه فعالیت دارند، تقویت کند.
در حال حاضر به نظر می‌رسد برای اجرای این نقشه مشکلات زیادی بر سر راه مخالفان وجود دارد به ویژه این که ناوالنی، طرفدار اصلی این نقشه در زندان به سر می‌برد.