فرارو- سرنوشت قیمت خودرو در ۱۴۰۰ تحت تاثیر چهار متغیر اصلی قرار دارد. بخشی از این هدایتکنندهها از درون بازار خودرو و بخشی از ناحیه سیاستگذار، سمتوسوی قیمت را رقم میزند. کارشناسان این حوزه، شروط کلیدی بازگشت رونق پایدار به تولید و معاملات خودرو را «توقف انحصار و پایان ممنوعیت واردات» عنوان میکنند.
به گزارش فرارو، در چند روز گذشته که بحث در خصوص سمت وسوی بازار ارز و آینده نرخ دلار در صورت دستیابی به توافق در نشستهای برجامی وین ایجاد شده است، یک پرسش اساسی در بازار خودرو و در میان فعالان این بازار شکل گرفته مبنی بر اینکه نحوه تاثیرگذاری تغییرات کاهشی احتمالی نرخ ارز بر بازار خودرو و تغییرات قیمتی این بازار به چه صورتی خواهد بود؟ آیا همراه با کاهش احتمالی نرخ ارز به واسطه توافق برجامی، قیمت بازاری خودرو نیز نزولی خواهد داشت؟
آنچه مشخص است طی حدود دو سال و نیم گذشته همزمان با آغاز تحریم ها، تحولات نرخ ارز بهصورت مستقیم و غیرمستقیم بر قیمت خودرو اثرگذار بوده است. نمودار تحولات نرخ ارز و بازار خودرو نشان میدهد که در این مدت کاهش نرخ ارز میتواند منجر به کاهش قیمت خودرو شود حال آنکه با افزایش نرخ ارز، قیمتها در بازار خودرو حتی دو سه گام بیشتر از ارز روند صعودی به خود گرفته است.
به این ترتیب به نظر میرسد که نرخ ارز تنها حکمران بازار خودرو طی این سالها بوده است. اما آنچه مشخص است نرخ ارز بازیگردان بسیاری از بازارها از جمله سکه، مسکن و بورس نیز بوده است و این بازارها تحتتاثیر ارز با نوسانات زیادی مواجه شدند. با این حال بازار خودرو با هر نوسانی در نرخ ارز، بیش از دیگر بازارها صعودی شده است. در مورد چرایی تاثیرگذاری نرخ ارز بر بازارها از جمله خودرو، کارشناسان یک نظر مشترک دارند.
کارشناسان معتقدند که تورم انتظاری منجر به تاثیرگذاری نرخ ارز بر بازاری همچون خودرو شده است. طی دو سال ونیم گذشته به واسطه هر رخداد سیاسی، در ابتدا نرخ ارز صعودی میشد. در بازاری همچون خودرو، مشتریان با این تفکر که ممکن است در آینده خودرو را گرانتر بخرند در هر شرایطی وارد بازار میشدند و اقدام به خرید میکردند.
قیمت خودرو در کوتاه مدت کاهشی خواهد بودفربد زاوه کارشناس صنعت خودرو در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه کاهش قیمت خودرو در کوتاه مدت میتواند رخ دهد، گفت: در صورتی که برجام احیا شده و تحریمها برداشته شود، آن زمان شیب کاهش قیمت دلار میتواند تندتر شود و به تبع این موضوع نیز بازارهای سرمایهای نیز با افت مواجه خواهند شد، خودرو نیز از این قاعده مستثنی نخواهد بود و کاهش قیمت را تجربه خواهد کرد.
وی افزود: اما نکته مهم این است که نباید امیدوار بود که قیمت خودرو بیشتر از سه ماه اگر کاهش قیمتی ناشی از برجام در آن رخ دهد، ماندگار باشد، زیرا همانطور که کاهش قیمت به سرعت رخ میدهند، به همان اندازه قیمتها نیز با سرعت افزایش خواهند یافت، به دلیل اینکه تورم همچنان وجود دارد و کاری نیز برای مهار آن انجام نشده، این در حالیست که ما طی سه سال اخیر در کشور وضعیت بسیار بد و آشفتهای را از نظر اقتصادی تجربه کردهایم و این که حال برجام احیا شده و ما با جهان روابط عادی داشته باشیم چیز بدیهی قلمداد میشود و اینکه انتظار داشته باشیم با چنین اتفاقی اوضاع کشور و بازارها نیز برای همیشه پایدار شود به هیچ عنوان قابل اجرا نیست.
زاوه با اشاره به اینکه پیشدرآمد ثبات در بازارهای مختلف داشتن روابط عادی با کشورهای مختلفو همچنین ثبات سیاست گذاریها و قوانین است، اظهار داشت: به دلیل ساختار معیوب اقتصادی که ما با آن روبرو هستیم، با شرایط فعلی هیچ موقع نمیتوانیم ثبات در بلند مدت و یا حتی میان مدت را تجربه کنیم، به عنوان مثال زمانی که در ایران در زمان جنگ قطعنامه ۵۹۸ را قبول کرد و این موضوع به تصویب رسید، قیمت دلار از از ۱۱۰ تومن به ۲۵ تومن کاهش یافت، اما بعد از آن با همان سرعتی که کاهش یافته بود و بعد از سپری شدن سه ماه دلار به بیش از ۱۵۰ تومان افزایش یافت، بنابراین با توجه به چنین تجربیاتی ما نباید خیلی انتظار داشته باشیم که این کاهش قیمت دلار، خودرو، مسکن و طلا بعد از برجام برای مدت طولانی ماندگار باشد، اگر ما میخواهیم این موضوع پایدار باشد باید اقدامات اساسی انجام دهیم.
این تحلیلگر اقتصادی با تاکید بر اینکه سیاستهای پولی و مالی اتخاذ شده از سوی دولت جهت گیری اقتصادی یک کشور را تعیین میکنند، یادآور شد: با توجه به اینکه ما همیشه یک کشور تورمزا بوده ایم به دلیل سیاستهای غلطی که اعلام و اجرا شده، همواره افزایش نقدینگی باعث ایجاد تلاطم در بازارهای مختلف از جمله خودرو شده، حتی زمانی که ما ثبات نرخ ارز را نیز در دولت اول احمدینژاد تجربه کردیم در چهار سال اول ریاست جمهوری وی، شاهد بودیم که علیرغم ثابت ماندن قیمت ارز تمامی کالاها با افزایش روبرو بودند، چرا که ما همچنان با تورم ۲۰ درصدی نیز در آن سالها روبرو بودیم این مسئله را این گونه میتوان توضیح داد که نرخ ارز همواره به عنوان دماسنج اقتصادی زمانیکه تورم با افزایش افسار گسیختهای روبرو میشود، عمل میکند.
وی خاطر نشان کرد: به بیان دیگر وقتی که در روند افزایش تورم هستیم، نرخ دلار سریع به این موضوع واکنش نشان میدهد و بالا میرود، اما در زمانی که تورم کاهشی است، لزوما دلار به همان سرعتی که بالا رفته، پایین نمیآید، بنابراین این انتظار که ما با احیای برجام شاهد کاهش قیمتها در بازارهای مختلف هستیم، بیشتر آن را باید از نظر روانی بررسی کرد، زیرا که در حوزه عمل اتقاف خاصی رخ نمیدهد، این امکان وجود دارد، قیمت خودرو بعد از برجام با کاهش روبرو شود، اما به دلیل تورم ساختاری که در اقتصاد ایران وجود دارد، این کاهش قیمت موقتی خواهد بود.
زاوه با بیان اینکه این روزها بازار خودرو در رکود بسیاری عمیقی فرو رفته، اذعان داشت: این موضوع در مورد بازار خودروهای وارداتی نمود بیشتری پیدا میکند، زیرا قیمتهای فعلی طی یک سال اخیر با افزایش بسیار زیاد روبهرو بوده و این موضوع باعث شده که عملاً قدرت خرید مردم قادر نباشد که در چنین قیمتهایی خودرو را خریداری کنند، بنابراین رکود معاملات در عدم معامله خودرو نمایان شده، حال این که چنین وضعیتی تا چه زمان ادامه پیدا کند، بستگی به وضعیت قیمت دلار و همچنین شرایط بازار دارد.
این کارشناس صنعت خودرو با تاکید بر اینکه خودروهای بازار داخل به آن صورتی که خودروهای وارداتی از دلار تاثیر میپذیرند، پیرو نرخ ارز نیستند، خاطر نشان کرد: اکثر خودروهای ساخت داخل تا ۹۵ درصد داخلیسازی شده اند و تنها ۵ درصد ارزبری دارند، به عنوان مثال اگر قیمت ارز نصف شود این موضوع زیاد بر روی قیمت آنها نمیتواند تاثیرگذار باشد، اما در سوی مقابل اگر تورم در یک سال افزایش بسیار زیادی روبرو شود به دلیل اینکه قیمت خودرو ساخت داخل به نوعی ریالی هستند و از افزایش قیمت مواد اولیه در داخل تاثیر میپذیرد، بنابراین با گرانی همراه میشوند.