جبهه اصلاحات ایران حالا دیگر نقشه مسیر راه خود را برای انتخابات ریاستجمهوری ۱۴۰۰ ترسیم کرده و در آستانه ورود به مرحله عمل به آن قرار دارد. البته این اصل مشکل آنان را حل نمیکند؛ چراکه آنان همچنان با دو چالش مشارکت شهروندان در انتخابات و البته نظارت استصوابی شورای نگهبان مواجه هستند. به هر حال تاکنون جبهه اصلاحات ایران تصمیم گرفته که در ۳ مرحله کاندیدای نهایی خود را برای انتخابات مشخص کند.
اعتماد در ادامه نوشت: هفته پیش جزییات این ۳ مرحله مشخص شد و دیروز هم آن جزییات و سازوکار به تصویب نهایی جبهه اصلاحات رسید. همچنین شیوهنامه نظارت بر فرآیند تعیین فهرست نامزدهای انتخابات شوراها و آییننامههای مربوط به کمیتهها نیز بررسی شد و مورد تصویب این جبهه قرار گرفت تا اکنون که با روشن شدن تکلیف سازوکار احزاب درپی معرفی نامزدهای خود باشند. کاندیدایی که هم اقبال رایآوری داشته باشد و هم بتواند از فیلتر شورای نگهبان عبور کند برای اصلاحطلبان در اولویت است.
البته با این شرط که آن فرد به عنوان چهرهای اصلاحطلب شناخته شود. پس از آنکه سیدحسن خمینی از میدان رقابت خارج شد، نامهای متعددی شنیده شد و میشود که شاید یکی از مهمترین این نامها، نام وزیر امور خارجه دولت حسن روحانی است؛ محمدجواد ظریف!
آذر منصوری، سخنگوی جبهه اصلاحات درباره کاندیدای نهایی این جریان گفته، اگر چنانچه هیچکدام از کاندیداهای مورد حمایت اصلاحطلبان از فیلتر شورای نگهبان عبور نکنند جبهه اصلاحات قطعا هیچ کاندیدایی در انتخابات نخواهد داشت ولی چنانچه چند نفر ازکاندیداهای نامنویسی کرده، تایید شوند در آن صورت به آرای عمومی مراجعه میکنیم و هرکدام که بیشتر موردنظر مردم باشد از آن به عنوان کاندیدای نهایی حمایت خواهیم کرد. او تاکید کرده که فعلا در جبهه اصلاحات بحث مصادیق مشخص نشده، اما احزاب به طور مجزا در حال رایزنی هستند.
محمود صادقی، رییس کمیته پایش این جبهه نیز دیروز به پایگاه خبری- تحلیلی جماران گفته است: «در جبهه اصلاحات تاکنون اصلا وارد بررسی مصداقی نشدهایم. اما جلساتی که احزاب دارند یا محافل حزبی است طبعا بحث میشود. خیلیها آرزو میکنند آقای خاتمی باشد ولی معلوم شده که ایشان قصد کاندیداتوری ندارند.
همچنین بعضی از احزاب به سراغ بعضی افراد رفتهاند که گزینه ایدهآل آنها بوده ولی خود آنها رد کردهاند. مثل آقای محمدرضا خاتمی تا جایی که من میدانم بعضی از احزاب دوست داشتند ایشان باشد ولی نپذیرفتند. ولی در سطح جبهه اصلاحات تاکنون هیچ بحث مصداقی انجام نشده است.»
بنابر سازوکاری هم که جبهه اصلاحات تعیین کرده، احزاب میتوانند کاندیدای خود را با ۱۵ رای وارد لیست نامزدهای این جبهه کنند؛ بر همین مبنا هم هر حزبی تلاشهایی را در این راستا در دستورکار قرار داده است، اما با این وجود نام برخی افراد بین احزاب مختلف اشتراک بیشتری دارد. از جمله محمدجواد ظریف که به عنوان فردی محبوب میان کاندیداهای احتمالی اصلاحطلبان شناخته میشود.
اما مساله تاکنون از این قرار است که ظریف به کرات اعلام کرده قصد کاندیداتوری ندارد. هر چند اخیرا برخی اصلاحطلبان از این گفته و میگویند که میخواهند او را قانع کنند که در انتخابات ریاستجمهوری نامنویسی کند.
علیمحمد نمازی، عضو شورای مرکزی حزب کارگزاران سازندگی با بیان اینکه جبهه اصلاحات و احزاب اصلاحطلب در حال رایزنی با افراد شاخص هستند به ایلنا گفته است: «تقریبا میتوانم عنوان کنم که اکثر احزاب اصلاحطلب روی آقای دکتر ظریف اتفاقنظر داشته و قصد دارند به رغم اینکه ایشان گفته است در انتخابات ثبتنام نمیکند، او را تشویق به ثبتنام کنند و ظاهرا اکثریت روی ایشان توافق دارند. شخص دیگری هم که بعد از دکتر ظریف مطرح میشود مهندس جهانگیری است و میتوان گفت افراد اول و دوم آقای ظریف و جهانگیری هستند. البته رایزنیهایی با مهندس زنگنه، دکتر اردکانیان و جسته و گریخته با دکتر پزشکیان شده و گفتگوها در حال انجام است.»
ظریف، اما این روزها به شدت درگیر مساله هستهای ایران و مذاکرات وین است. درنتیجه برخی ناظران معتقدند که پیشروی او در مذاکرات به هر حال نتایج مثبتی برای ایران دارد و میتواند در نتیجه انتخابات ریاستجمهوری پیشرو نیز موثر باشد. فرقی نمیکند که او کاندیدای انتخابات شود یا فرد دیگری به هر حال برای کاندیدای مورد حمایت دولت و جریان اصلاحات موثر خواهد بود. همین هم این روزها باعث نگرانی اصولگرایان شده است. آنان حالا به شدت نگران به نتیجه رسیدن مذاکرات وین هستند و سعی میکنند به طرق مختلف ظریف و این مذاکرات را تحت فشار قرار دهند. چنانکه برخی از این اصولگرایان رسما نیز در این باره اظهارنظر کردهاند.
مجتبی شاکری، دبیرکل جمعیت جانبازان انقلاب اسلامی درباره کاندیدای احتمالی جریان اصلاحات و احتمال حمایت از ظریف گفته است: «ما هر چه به زمان انتخابات نزدیکتر شویم، فضای انتخاباتی واقعیتر خواهد شد و علت این امر هم این است که رگ حیات ظریف به مذاکرات بستگی دارد؛ اگر او الان در مذاکرات وین بتواند یک امتیازی به دست آورد، میتواند از آن به عنوان برگ برنده در انتخابات استفاده کند درحالی که این اقدام سختی است و نمیتوانند این اقدام را انجام دهند؛ زیرا بسیاری از این تحریمها مربوط به کنگره امریکاست و مذاکره با اروپا ربطی به امریکا ندارد. اگر تحریمها برداشته شود، شرایط برای محمدجواد ظریف و علی لاریجانی و طیف روحانی بهتر خواهد شد در غیر این صورت صحنه تغییر خواهد کرد؛ معتقدم که نامنویسی کاندیداها مشخص خواهد کرد که ما درباره چه افرای باید صحبت کنیم.»
با این حال تکلیف درباره ظریف هنوز روشن نیست. او بارها رسما و محکم اعلام کرده قصد شرکت در انتخابات را ندارد. اما تکرار اسم او ازسوی احزاب مختلف این گمانهزنی را تقویت کرده که بالاخره ممکن است وزیر امور خارجه قانع شود و اعلام کاندیداتوری کند. هر چند از آنجا که او تا به حال در هیچیک از احزاب اصلاحطلب حضور نداشته، برخی این پرسش را مطرح میکنند که مگر ظریف اصلاحطلب است؟! پرسشی که دیروز نمازی به آن پاسخ داده و گفته است: «ایشان (ظریف) را نامزد استیجاری نمیدانیم؛ ایشان شخصیتی است که در عرصه دیپلماتیک کشور دارای روابط بسیار خوبی است و در عرصههای بینالمللی ایشان را میشناسند.»
همزمان فرزانه ترکان، دیگر عضو شورای مرکزی کارگزاران سازندگی نیز به اعتمادآنلاین گفته است: «مشخصا این تشکل به آقای ظریف به عنوان یک شخصیت اصلاحطلب نگاه میکند و بقیه قضایا دیگر به تصمیم آقای ظریف برای کاندیداتوری و جمعبندی جبهه اصلاحطلبان درباره ایشان مربوط است.» در این میان در حالی که ممکن است ظریف تصمیمگیری نهایی خود را به روزهای پایانی مهلت نامنویسی موکول کند، چنانچه نظر او مثبت باشد احتمالا در روزهای آینده شواهدی از آن به دست خواهد آمد.