فرارو- بعد از اینکه با سفر وزیرامور خارجه چین به ایران، توافقنامه همکاری راهبردی ۲۵ ساله بین تهران و پکن به امضا رسید، اظهار نظر‌های متفاوتی در این باره انجام شد، اما در این بین برخی از کارشناسان معتقدند، تا زمانی که تکلیف تحریم‌ها و پیوستن به FATF مشخص نشود، نمی‌توان انتظار داشت که چین دست به سرمایه گذاری در ایران بزند.
به گزارش فرارو، اقتصاد ایران امروز با مشکلات بسیار زیادی روبرو است و برخی‌ها اعتقاد دارند، امضای قرارداد با چین یک ضرورت و الزام بوده، چرا که در بلند مدت با توجه به اوضاعی که وجود دارد، امیدی به رفع تحریم‌ها نیست و با توجه به این موضوع، باید کشوری همانند، چین در ایران سرمایه گذاری کند، تا زیر ساخت‌های کشور توسعه یابد.
آیا توافقنامه با چین به زودی اجرا خواهد شد؟مرتضی افقه کارشناس مسائل اقتصادی در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه امضای توافقنامه با چین از دو بعد سیاسی و اقتصادی قابل ارزیابی است، اظهار داشت: اگر بخواهیم از بعد اقتصادی این موضوع را بررسی کنیم باید به چند نکته توجه کرد، اول اینکه توافقنامه یاد شده راه بسیار طولانی را برای اجرایی شدن و تبدیل به یک قرارداد همکاری پیش رو دارد، زیرا که اولاً دو طرف باید تعهدات خود را اعلام کنند، هرچند که در این باره در رسانه‌ها به صورت جسته و گریخته مطالبی اعلام شده، اما هنوز چیزی به صورت قطعی روی کاغذ نیامده، بنابراین نمی‌توان بر اساس حدسیات اظهار نظر دقیقی در این رابطه کرد.
وی افزود: دوما مشکلی که در این رابطه وجود دارد، عدم پیوستن ایران به FATF و وجود تحریم هاست، به اعتقاد بنده تا زمانی که ما این دو معضل را از میان برنداریم، چین در ایران سرمایه‌گذاری نخواهد کرد، زیرا این کشور یکی از اعضای اصلی FATF شمار می‌رود، به بیان دیگر عدم پیوستن ایران به این پیمان و قرار گرفتن در لیست سیاه، یک مانع بزرگ و جدی برای همکاری‌های بسیار نزدیک با چین است.
افقه اظهار داشت: در گذشته تجار و بازرگانان ایرانی برای تجارت با چین در کلون بانک این کشور حساب باز می‌کردند و نقل و انتقالات مالی را انجام می‌دادند، به بیان دیگر چین کلون بانک را به ایرانیان اختصاص داده بود، اما بعد از اینکه ترامپ تحریم‌ها را تشدید کرد و زمزمه‌های قرار گرفتن ایران در لیست سیاه FATF مطرح شد، امروز به جایی رسیدیم که کلون بانک دیگر به مشتریان ایرانی خدمات ارائه نمی‌کند و با توجه به این موضوع، برای نقل و انتقال مالی با چین با مشکلات بسیار زیادی روبرو هستیم، بنابراین نمی‌توان انتظار داشت که در چنین وضعیتی و با وجود این دو مشکل چین میلیارد‌ها دلار بخواهد در ایران سرمایه‌گذاری کند.
این استاد دانشگاه اضافه کرد: بر این اساس تا زمانی که این دو موضوع تعیین تکلیف نشود، به نظر بنده این توافقنامه به مرحله قرارداد بستن نمی‌رسد و وارد فاز عملیاتی نخواهد شد، راه بسیار طولانی در این باره وجود دارد، از سویی چین در حال حاضر علیرغم اینکه با آمریکا در جنگ تجاری به سر می‌برند، اما بزرگترین شریک تجاری ایالات متحده نیز همزمان به شمار می‌رود و بازار خوبی نیز در آمریکا دارد، بنابراین به نظر نمی‌رسد که با چنین وضعیتی چین بخواهد بر سر ایران با آمریکا وارد تنش شود، بنابراین پیش درآمد استفاده از مزیت‌های قرارداد با چین عادی شدن روابط ما با دنیا است.
تاثیر احیای برجام بر روی قرارداد با چین
وی یادآور شد: نکته دیگر این است در صورتیکه برجام احیا شده و تحریم‌ها رفع شود، به طور قطع کشور‌های بیشتری برای سرمایه گذاری در ایران ابراز تمایل خواهند کرد و در چنین شرایطی ما میتوانیم با دست بالاتری مذاکره کنیم، اگر چنین وضعیتی ایجاد شود، قرارداد با چین نیز ممکن است به حاشیه رانده شود، این در حالی است که مذاکرات کمیسیون برجام در وین در حال برگزاری است و اگر نتایج قابل ملموسی در این مذاکرات به دست آید، قدر مسلم فضا متفاوت خواهد شد.
این اقتصاددان با تاکید بر این که مقدم بر هرگونه سرمایه گذاری خارجی در کشور ما باید زیرساخت‌های مناسب این کار را در داخل فراهم کنیم، تصریح کرد: زمانی که ما نتوانیم در زیرساخت‌های خود سرمایه‌گذاری داخلی کنیم، ورود سرمایه گذاری خارجی نیز نمی‌توانند مشکلات ما را حل کند در این رابطه اگر قرار باشد که چین میلیارد‌ها دلار سرمایه‌گذاری انجام دهند ما خود باید زیرساخت‌های این کار را فراهم کنیم و در صورتی که اگر چنین محقق نشود سرمایه‌گذاری خارجی نیز نمی‌تواند مفید فایده واقع شود.
افقه افزود: در مجموع می‌توان گفت اگر قرار باشد در کوتاه مدت برای اقتصاد ایران اتفاقی بیفتد این موضوع از مسیر‌های برجام خواهد گذشت و آثار مثبت اجرای توافق هسته‌ای همچون رفع تحریم‌ها و امکان افزایش فروش نفت برای اقتصاد ایران ظاهر خواهد شد، در چنین وضعیتی اقتصاد ایران می‌تواند به سوی تعادل و ثبات حرکت کند، اما در مورد توافقنامه با چین حداقل در کوتاه مدت نمی‌توان چشم انداز مشخص و روشنی را برای اجرای آن انتظار داشت و اگر قرار باشد که اتفاقی بیفتد آثار و تبعات آن طی سال‌های آینده هویدا خواهد شد