حجت الاسلام والمسلمین حسن روحانی روز پنجشنبه در چهاردهمین نشست سران سازمان همکاری اقتصادی (اکو) که با شعار "همکاری اقتصادی منطقه ای در دوران پساکرونا" به صورت مجازی و با حضور سران ۱۰ کشور عضو برگزار شد، گفت: با وجود پتانسیل تجاری بالا و فراهم بودن زیرساخت‌های لازم، تجارت درون منطقه ای میان کشورهای عضو اکو، کماکان زیر ۱۰ درصد می باشد که به هیچ‌وجه قابل قبول نیست.
متن کامل سخنان رئیس جمهور به این شرح است:
«بسم الله الرحمن الرحیم
جناب آقای رجب طیب اردوغان
رئیس جمهور محترم کشور برادر و دوست ترکیه
در ابتدا مایلم از جنابعالی و همکارانتان بخاطر تلاش‌های مؤثر در دوره ریاست ترکیه بر سازمان اکو و به جهت برگزاری این اجلاس مهم تشکر نمایم.
بسیار خرسندیم که بار دیگر فرصت یافتم تا در جمع سران محترم کشورهای عضو اکو حضور یابم.
امیدوارم این نشست گام دیگری در راستای همگرایی، رفاه و سعادت ملل منطقه اکو و ارتقاء جایگاه سازمان اکو باشد.
رؤسای محترم جمهور،
خانم‌ها و آقایان،
سازمان همکاری اقتصادی (اکو) اولویتی مهم در پارادایم حاکم بر سیاست منطقه‌ای و بخش مهمی از سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران است. منطقه اکو از ظرفیت‌ها و پتانسیل‌های ارزشمندِ منابع انسانی و طبیعی، ذخایر انرژی، اقتصادهای مکمل، بخش خصوصی علاقمند، و نیز مزیت‌های ممتاز مواصلاتی منطقه ای و جهانی بهره‌مند است.
در واقع، سازمان اکو الزامات و شرایط لازم برای ارائه الگویی موفق از همگرایی منطقه‌ای را داراست.
تاکنون گام‌های مهمی در جهت ارتقاء همکاریهای اقتصادی در سازمان اکو برداشته شده و دست آوردهای ارزشمندی حاصل شده است. البته در برخی حوزه‌های کلیدی همچون تجارت، دست آوردها کمتر از حد انتظار بوده است. با وجود پتانسیل تجاری بالا و فراهم بودن زیرساخت‌های لازم، تجارت درون منطقه‌ای کماکان زیر ۱۰ درصد است که به هیچ‌وجه قابل قبول نیست. این نقیصه در سند چشم انداز ۲۰۲۵ اکو نیز بدرستی مورد توجه قرار گرفته است.
باور ما براین است که می بایست بر عملیاتی کردن برنامه‌های مصوب سازمان اکو متمرکز شویم تا با سرعت مناسب در مسیر تحقق اهداف تعریف شده سازمان حرکت نماییم. در این راستا چند پیشنهاد ارائه می‌نمایم:
- تمرکز بر روی اجرائی کردن موافقت‌نامه‌های تجاری و یافتن راه‌های جدید برای توسعه و ترویج تجارت درون گروهی در منطقه اکو،
- فعال کردن بیش از پیش بخش خصوصی جهت رونق تجارت فی مابین،
- فعال‌سازی و کارآمد کردن نهادهای موجود در اکو مانند بانک اکو، بیمه اکو، استاندارد اکو و اتاق بازرگانی اکو در سطح همکاریهای منطقه‌ای و مطابق با استانداردهای بین المللی،
- رفع موانع و چالش‌های همکاریهای ترانزیتی به عنوان زیرساخت‌های اساسی توسعه تجارت.
جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد در عملیاتی کردن موافقتنامه تجاری اکو و پی‌ریزی ترتیبات مالی، بانکی و گمرکی آن با حضور همه کشورهای عضو مشارکت فعال داشته باشد.
همچنین با برخورداری از موقعیت کم نظیر جغرافیایی خود در حوزه ترانزیت کالا، آمادگی داریم امکانات و ظرفیت‌های شبکه حمل و نقلی خود و نیز زیرساخت‌های موجود در مناطق مجاور آبهای آزاد در خلیج فارس و دریای عمان را به عنوان پل ارتباطی میان آسیای میانه با آبهای بین‌المللی در اختیار اعضای اکو بویژه کشورهای محصور در خشکی و در خدمت توسعه تجارت خارجی آنها قرار دهیم.
خانم‌ها و آقایان،
جامعه جهانی امروز چالش‌های خطرناکی را تجربه می‌کند که تمامی شئونات حیات بشری را متاثر کرده است. بیماری کووید ۱۹ متاسفانه آثار مخرب و عمیقی بر وضعیت اقتصادی - و رفاه ملل جهان برجای گذاشته است، بگونه‌ای که هیچ ملتی به تنهایی قادر به مواجهه با این قبیل چالش‌های مشترک نیست و اراده جمعی توام با همکاریهای مشترک، راهکار مواجهه موثر با این مخاطرات است. در همین راستا، حسنِ انتخاب موضوع " همکاری منطقه ای در دوره پساکرونا" بعنوان شعار این نشست را برای منطقه اکو به فال نیک می‌گیرم.
یکی از ناکامی‌های تلخ جامعه جهانی در دوره کرونا، عدم اقدام در مقابل کشیده شدن دامنه سیاست‌های یکجانبه گرایانه و تحریمهای غیرقانونی به این حوزه، و هدف قرار دادن توان کشورها در مواجهه با این بلیه جهانی بوده است. اقدام قدرتهای بزرگ در محروم ساختن ملت‌ها از حقوق بنیادین خود در کنار عدم احترام آنها به نهادهای بین المللی، نیازمند پاسخی در خور از سوی کشورهای هم‌اندیش با هدف تقویت همکاری و تشکیل جبهه‌ای واحد برای فائق آمدن بر این گونه چالش‌هاست.
جامعه بین المللی شاهد رویکرد غیرقانونی و جنگ تمام عیار اقتصادی دولت ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی ایران در چهارسال گذشته بوده است. این تحریمهای ظالمانه، خسارات جبران ناپذیری به دولت و ملت ایران وارد کرده است. بنابر دوراندیشی و عقلانیت جمهوری اسلامی ایران، توافقی که آمریکا آن را نقض و برای نابودی آن حداکثر تلاش را نمود، کماکان حفظ نموده است. ایالات متحده آمریکا موظف است با لغو همه تحریم‌ها و اتخاذ تدابیر عملی به برجام برگردد زیرا این تکلیف دولتی است که او نقض عهد کرده است. جمهوری اسلامی ایران نیز اقدام آمریکا را قطعاً با اقدام پاسخ خواهد داد. مسیر بازگشت آمریکا به برجام نیز روشن است و اگر اراده آن وجود داشته باشد، نیاز به هیچ مذاکره‌ای ندارد.
همچنین باید اعلام نمایم، اقداماتِ غیرقانونی یکجانبه ایالات متحده آمریکا برای به زانو درآوردن ملت بزرگ ایران ناکام مانده و علیرغم تحمل فشارهای سنگینِ اقتصادی، این ملت بزرگ با تکیه بر اراده و توان داخلی خود به موفقیت‌های چشمگیر و دست آوردهای بزرگی از جمله در زمینه مقابله با کووید ۱۹ و آثار و تبعات آن دست یافته است. نمونه بارز آن، اقدام برای ساخت واکسن کرونا با استفاده از دانش و تجربیات دانشمندان ایرانی می باشد و در این راستا آماده همکاری با سایر کشورها بویژه کشورهای عضو اکو هستیم و همچنین آمادگی داریم در خصوص چگونگی مواجهه منطقه اکو با جهانِ پس از کرونا همکاری کنیم و بنیانهایی را برای همکاری پی بریزیم.
جناب آقای رئیس،
مجددا از جناب عالی و سایر دست اندرکاران برگزاری این اجلاس در ترکیه و نیز همکاران تلاشگر دبیرخانه اکو در تهران تشکر نمایم. فرصت را مغتنم شمرده پیشاپیش ریاست ترکمنستان بر سازمان اکو را به برادر عزیزم جناب آقای بردی محمداف تبریک عرض می‌کنم.
از توجه شما سپاسگزارم.
والسلام علیکم و رحمه الله و برکاته»