یک سال بعد از ترور سردار سلیمانی در عراق فرصت بدی نیست تا به این مسئله بپردازیم که در محاکم قضائی ایران و عراق در این زمینه چه بررسی‌هایی انجام شده است.
اگرچه وزارت امور خارجه و قوه قضائیه از نهاد‌هایی بودند که از روز ابتدای حادثه به اهمیت قضائی این موضوع پرداختند؛ اما این پرونده در هیچ‌کدام از شعب قضائی جمهوری اسلامی ایران به‌طور ویژه پیگیری نشد. یک مقام آگاه توضیح داد که از ابتدای وقوع این حادثه، پیشنهاد وزیر خارجه به قوه قضائیه این بود که این موضوع در شعبه‌ای ویژه بررسی شود؛ چون سیستم قضائی ایران، با وجود شاکی یا شکایت مدعی‌العموم می‌تواند به بررسی پرونده بپردازد، اما این اتفاق رخ نداد.
در‌حالی‌که تلاش‌های وزارت امور خارجه در رایزنی با نهاد‌های حقوق‌بشری منجر به تغییر فراوان در محتوای گزارش گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره ترور سردار سلیمانی شد و در این گزارش آمریکا محکوم شد؛ در‌حالی‌که متن اولیه این گزارش با ادبیات مرسوم اغلب نهاد‌های بین‌المللی در ادعای همکاری با تروریسم درباره سردار منتشر شده بود.
روز گذشته محمدجواد ظریف در جلسه شورای سیاست‌گذاری همایش بین‌المللی مطالبات حقوقی و بین‌المللی دفاع مقدس درباره پیگیری وزارت امور خارجه در گرفتن محکومیت آمریکا از گزارشگر ویژه سازمان ملل درباره قتل‌های فراقانونی توضیح داد.
ظریف در این جلسه توضیح داد: «محل پیگیری حقوقی ترور شهید سلیمانی و همراهان ایشان، محاکم قضائی ایران و عراق است».
او به بیانیه شورای عالی قضائی عراق مبنی‌بر صدور حکم بازداشت «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا، به‌دلیل جنایت ترور فرماندهان شهید مقاومت اشاره کرد و گفت: این حکم با پیگیری زیادی که از سوی وزارت امور خارجه و سایر نهاد‌ها انجام شد، صادر شده است.
علیرضا عنایتی، دستیار وزیر امور خارجه در امور کشور‌های خلیج‌فارس، در گفتگو با روزنامه «شرق» درباره پیگیری پرونده ترور سردار سلیمانی ازسوی عراق در توضیحاتی گفت: «عراقی‌ها پرونده شهادت سردار سلیمانی و ابومهدی المهندس را یک موضوع عراقی می‌بینند؛ چون یک شخصیت نظامی و دولتی که در عراق حضور مستمر داشت، در خاک عراق ترور شده است؛ همچنین یک میهمان رسمی دولت عراق در خاک این کشور ترور شده است. همچنین این عمل خلاف منشور سازمان ملل در نقض حاکمیت عراق صورت گرفته است».
عنایتی تأکید دارد که «دغدغه عراق درباره این موضوع کمتر از ایران درباره این موضوع نیست و عراق خود را متولی این موضوع می‌داند». «عراقی‌ها طبق قانون و مقررات داخلی خود درباره این موضوع تدبیر می‌کنند؛ اما گفتگو‌ها و مشورت‌ها و پیگیری‌های طرف ایرانی در این موضوع به‌صورت مستمر وجود دارد».
دستیار وزیر در امور خلیج‌فارس در همین زمینه به پیگیری این پرونده در محاکم عراقی اشاره می‌کند که «دادگاه محلی بغداد، به‌تازگی حکم بازداشت رئیس‌جمهور آمریکا را به‌عنوان متهم اصلی این پرونده صادر کرده است».
او همچنین تأکید دارد که این موضوع برای دولت آقای الکاظمی در اولویت است و این پرونده در عراق در سطوح مختلف در حال پیگیری است». او همچنین یادآوری می‌کند که این موضوع یکی از محور‌های اصلی سفر چند ماه پیش آقای ظریف به عراق هم بود تا عاملان، آمران و مباشران این ترور، مجازات شوند»