یک تحلیلگر مسائل بینالملل میگوید: «نکته این است که چین و روسیه بر روی پرونده ایران معامله میکنند یعنی تا آنجایی که تصورکنند، میتوانند از این طریق از غرب و امریکا امتیاز بگیرند با آنها معامله میکنند و آنجایی که معاملهای وجود نداشته باشد مقاومت میکنند.»
روز گذشته رئیس جمهوری روسیه ضمن متهم کردن ایران به رفتار غیر مسئولانه درپرونده هستهای اظهار کرد: «ایران هنوز خویشتنداری لازم را از خود نشان نمیدهد و کاملاً غیر مسئولانه عمل می کند که البته این واقعیتی درناک است که در صورت ادامه این وضعیت ما نمی توانیم هیچ گزینه ای از جمله تحریمها را کنار بگذاریم.»
این اظهارات مدودف در حالی مطرح میشود که رایزنیهای گستردهای از سوی مقامات ایرانی برای مقابله با طرح تحریم ایران در شورای امنیت آغاز شده است.
در این شرایط و با توجه به موضع گیری صریح روسیه به نظر میرسد آمریکا و غرب هر لحظه به خواسته خود یعنی تحریم ایران نزدیکتر میشوند و در این میان فقط چین است که هم چنان از موضع مخالفت با تحریم سخن میگوید که هر لحظه امکان دارد این موضع چنینها هم چون روسها دچار چرخش شود.
احمد بخشایشی استاد دانشگاه و تحلیل گر سیاسی درباره اظهارات روز گذشته مدودف به گفت: «من تصور میکنم موازنه سیاسی ایران و آمریکا و روسیه تقریبا به هم خورده است، آمریکا مدتی فکر میکرد که علت نافرمانی ایران نسبت به قطعنامههای شورای امنیت حمایتهای معنوی و پنهانی روسیه از ایران است فلذا بیشترین فشار را به روسیه وارد میکردند که ایران را وادار به تسلیم نماید.»
وی افزود: «در واقع آمریکاییها در فضای جنگ سرد به سر میبردند و تصور می کردند که ایران تحت نفوذ کامل روسیه است و این روسیه است که مانع به نتیجه رسیدن قطعنامهها است.»
این استاد دانشگاه ادامه داد: «بعد که روسیه وارد عمل شد و انتظار داشت که ایران پاسخ مثبت به تقاضای روسیه درباره پرونده هستهای بدهد متوجه شد که ایران حرف خودش را میزند و پیشنهاد آنها را نمیپذیرد. در این شرایط طبیعی است که روسیه برای منافع خودش به سمت آمریکا بچرخد.»
بخشایشی با اشاره به رویکرد چین و روسیه به پرونده هستهای ایران اظهار کرد: «دومین نکته این است که چین و روسیه بر روی پرونده ایران معامله میکنند یعنی تا آنجایی که تصورکنند میتوانند از این طریق از غرب و امریکا امتیاز بگیرند با آنها معامله میکنند و آنجایی که معاملهای وجود نداشته باشد مقاومت میکنند.»
وی درباره اظهارات روز گذشته مدودف گفت: «ظاهرا آمریکایی متوجه شدهاند که ایران به اظهارات روسها هم توجهی نمیکند و طبیعی است که در این حالت مدودف در مقابل ایران از خودش عصبانیت نشان دهد و بگوید "ناچاریم تحریم ها را اجرا کنیم."»
این تحلیل گر مسائل بین الملل در پاسخ به این پرسش که آیا روسیه و چین با حمله نظامی علیه ایران موافقند اظهار کرد: «حد نهایی برخورد با ایران حمله نظامی است که به طور مسلم مدودف و چین راضی به انجام این حمله نیستند برای چین و روسیه آخرین گزینه تحریم است.»
این استاد دانشگاه تاکید کرد: «من تصور میکنم علی رغم دیپلماسی سختی که ایران برای عدم تصویب قطعنامه در پیش گرفته است در چند روز آینده ما شاهد تصویب قطعنامه علیه ایران باشیم.»
بخشایشی درباره نقش احتمالی اعضای غیر دائم شورای امنیت در صدور قطعنامه علیه ایران تصریح کرد: «اعضای غیر دائم آنقدر نقش ندارند که بتوانند مخالفت نمایند، چرا که تنها کشورهای دارای حق وتو میتوانند مخالفت موثر داشته باشند.»
وی ادامه داد: «این کشورها قطعا مخالفتهایی خواهند داشت ولی نمیتوانند مانع تصویب قطعنامه شوند این مخالفتها فقط میتواند قطعنامه را تعدیل نماید.»
بخشایشی درباره سفر مدودف به ترکیه و مفاد مذاکرات روسیه و ترکیه اظهار کرد: «به طور مسلم تکیهگاه ایران برزیل، ترکیه و کشورهای آفریقایی است و آقای داوود اوغلو صحبتهایی با روسها داشتند من تصور میکنم یکی از بحثهایی که روسها و ترکها خواهند داشت مذاکره درباره قطعنامه احتمالی علیه ایران خواهد بود.»
این تحلیلگر سیاسی در پایان تاکید کرد: «قطعنامه علیه ایران صادر خواهد شد اما احتمالا مفاد آن برای امریکاییها خیلی قوی نباشد، آنچه که آنها به دنبال آن هستند تحریم گسترده علیه ایران باشد، اما تصور نمیکنم روسیه، چین و ترکیه و... خواهان تحریمهای سخت علیه ایران باشند به همین دلیل تلاش می کنند تا مفاد قطعنامه را تعدیل نمایند.»