همیشه در افسانه‌های مردمان حاشیه دریای کاسپین موجودی اساطیری و استثنایی وجود داشته که منشا خیر و برکت صیادان بوده که بندر نشینان شاه ماهیش می‌خواندند شرح حدیث آن همواره سینه به سینه در ادوار مختلف نقل شده است.
در ۲۵ آذر سال ۱۳۲۳ هجری خورشیدی از خانواده شونجانی فرزندی به دنیای آمد که حیدر نامیدندش او که از کودکی علاقه زیادی به دریا و همزیستی با آب داشت با تمرینات منسجم پای در عرصه بزرگان شنا نهاد. در نوجوانی به یکی از پدیده ارزنده شنا و نجات غریق تبدیل شد. در اوان جوانی بود که در رقابت‌های کشوری مدال‌های طلا را یکی پس از دیگری درو کرد و به عنوان یک ملی پوش شنای کشور در آمد. ۱۹ سال داشت که همراه محمد نصیری اعجوبه وزنه برداری به عنوان جوان‌ترین مسافران المپیک ۱۹۶۴ به توکیو اعزام شدند.
او نخستین ایرانی بود که ۱۰۰ متر زیر یک دقیقه و ۴۰۰ متر زیر ۵ دقیقه شنا کرد و رکورد ۱۰۰ مترش (۵۷ ثانیه) ۲۶ سال دست نخورده ماند. حیدر شونجانی با حضور در دو المپیک و چهار دوره بازی‌های آسیایی و کسب مدال طلای واتر پلوی آسیا در سال ۱۹۷۴ تهران و حضور در جام جهانی شنا و رکورد داری ۵۰، ۱۰۰، ۲۰۰، ۴۰۰، ۸۰۰ و ۱۵۰۰ متر شنای کشور و در کسوت مربیگری با نایب قهرمانی واترپلوی باشگاه‌های آسیا و حضور در بیش از ۳۰ تورنمنت شنای جهانی در عرصه‌های قهرمانی پر افتخارترین شناگر کشور محسوب می‌شود.
شونجانی طی سالیان متمادی با کشف و شناسایی استعداد‌های فراوان و تربیت آنان شاگردان زیادی را به تیم ملی شنا و واترپلوی کشور معرفی کرد. او در عرصه مدیریت نیز چند سال به عنوان مشاور ریاست فدراسیون شنا و ریاست هیات شنا استان گیلان منشا اثر خدمت به جامعه شنا بود ...
این شاه ماهی افسانه‌ای در غروب غمگین ۱۸ آبان ۱۳۹۹ در زادگاه خود غریبانه از دل دریای کاسپین پر کشید و رفت. روحش شاد و یادش گرامی باد...
منبع: خبرورزشی