فرارو- «نکته مهم این است، نگاهی که ایران به کشور همچون چین دارد، با نگاهی که آن‌ها به ایران دارند، به هیچ عنوان یکسان نیست، چینی‌ها با توجه به رقابتی که با آمریکا دارند، نگاهی ابزاری به ایران خواهند داشت. در سفر اخیر آقای ظریف به چین نیز به نظر می‌رسد چینی‌ها شروطی را برای امضای قرارداد راهبردی ۲۵ ساله با ایران مطرح کرده‌اند که بر اساس آن کشورمان باید روابطش با همسایگان عرب خود از جمله امارات و عربستان را بهبود ببخشد و به نوعی با آن‌ها به صلح پایدار برسد.»
نگاه ایران و چین به یکدیگر متفاوت استپیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل آسیا در
گفتگو با فرارو با تاکید بر اینکه نگاه به شرق اصولا این روز‌ها در ایران بسیار پررنگ دنبال می‌شود، گفت: در حال حاضر دوباره جنگ سرد به نوعی دیگر شکل گرفته و در این بین قاره آسیا نیز به عنوان مکانی که از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است، به نوعی بین دو کشور آمریکا و چین تقسیم شده است، اگر شما اقیانوس آرام تا اقیانوس هند را یک منطقه در نظر بگیرید، کشور‌هایی که بین این دو پهنه آبی قرار دارند، مورد طمع این دو کشور هستند.
وی افزود: نکته مهم این است، نگاهی که ایران به کشور همچون چین دارد، با نگاهی که آن‌ها به ایران دارند، به هیچ عنوان یکسان نیست، چینی‌ها با توجه به رقابتی که با آمریکا دارند، نگاهی ابزاری به ایران خواهند داشت. در سفر اخیر آقای ظریف به چین نیز به نظر می‌رسد چینی‌ها شروطی را برای امضای قرارداد راهبردی ۲۵ ساله با ایران مطرح کرده‌اند که بر اساس آن کشورمان باید روابطش با همسایگان عرب خود از جمله امارات و عربستان را بهبود ببخشد و به نوعی با آن‌ها به صلح پایدار برسد.
ملازهی با اشاره به اینکه چین نمی‌خواهد منطقه خاورمیانه از جمله کشور‌های عرب را به آمریکا واگذار کند، اظهارداشت: در حال حاضر چین همکاری‌های گسترده‌ای را هم در زمینه هسته‌ای و هم اقتصادی آغاز کرده و این کشور نمی‌خواهد به هیچ وجه از منافع اقتصادی با این کشور‌ها چشم‌پوشی کند، بنابراین به دنبال آن است تا روابط متوازن و متعادلی را بین ایران و کشور‌های عربی برقرار کند، بنابراین این تصور که چین به راحتی در ایران سرمایه‌گذاری ۲۰۰ میلیارد دلاری خواهد کرد، بدون اینکه پیش‌شرط‌هایی داشته باشد، بدون شک تصور درستی نیست.
این تحلیلگر مسائل خاورمیانه با بیان اینکه چین به دنبال احیای کمربند جاده ابریشم است تا از این طریق بتواند سلطه اقتصادی خود بر جهان را بیشتر کند، بیان داشت: چین در تلاش است تا بتواند جای آمریکا را به عنوان ابرقدرت بگیرد، حال در چنین شرایطی که کشور‌های دنیا پشت سر این دو کشور قرار می‌گیرند، مسئولان ایران نیز بر این باور هستند، با توجه به دشمنی کشورمان با آمریکا، ایران نیز می‌تواند یک شریک راهبردی برای پکن باشد، اما آن‌ها چنین فکری نمی‌کنند و از این قضیه نیز مطمئن نیستند.
بیشتر بخوانید:
وی اضافه کرد: چینی‌ها بر این باور هستند، هرچند که حاکمیت ایران نگاهی ویژه به چین دارد، اما مردم ایران غرب دوست هستند، چرا که با کوچکترین روی خوشی که اروپا و آمریکا به ایران نشان می‌دهند، ایران به سمت آن‌ها چرخش می‌کند، در این زمینه برجام یک نمونه عینی بود که چینی‌ها از آن همواره یاد کرده‌اند حال در چنین شرایطی اوضاع پیچیده خواهد بود و چین به همین راحتی حاضر به سرمایه‌گذاری در ایران نخواهد بود و تنها زمانی اقدام به این کار می‌کند که بتواند منافع راهبردی خود در ایران را تامین کند.
ملازهی با اشاره به اینکه چین می‌خواهد با حربه قرارداد راهبردی، ایران را به سمت صلح دائمی با اعراب سوق دهد، ادامه داد: این کار برای آن‌ها چند حسن دارد، اول اینکه حکام عرب از حمله محمد بن سلمان ولیعهد عربستان به این نکته پی خواهند برد که چین می‌تواند بر روی مواضع ایران تاثیر بسزایی بگذارد و این مسئله می‌تواند، روابط چین و عرب‌ها را بهتر از گذشته کند، دوم هم اینکه اگر بایدن در آمریکا به ریاست جمهوری دست پیدا کند، ممکن است دوباره رابطه عربستان و آمریکا به مانند دوران اوباما شکرآب شود، آن زمان است که چین دوباره می‌تواند از این وضعیت نهایت استفاده را ببرد و این کشور‌ها را به سمت خود بیشتر متمایل کند.
این کارشناس مسائل آسیا یادآور شد: در چنین شرایطی می‌بینید که امضای قرارداد راهبردی با چین نیز به همین سادگی‌ها نخواهد بود، از سوی دیگر یک مانع مهم برای اجرای این قرارداد، قرارداشتن ایران در لیست سیاه FATF است، تا زمانیکه ایران عضو FATF نشود، هیچگونه همکاری بین دو کشور شکل نمی‌گیرد، زیرا که چین خود یکی از از اعضای اصلی گروه ویژه اقدام مالی است، بنابراین این مسئله نیز بسیار مشکل‌زا است که حل آن نیز به نظر می‌رسد با موانع بسیار زیادی روبرو است، حال باید دید در نهایت ایران و چین چه زمانی این قرارداد ۲۵ ساله راهبردی که از مدت‌ها پیش زمزمه آن وجود داشته را به امضا خواهند رساند.