فرارو- وزارت خزانه‌داری آمریکا عصر پنجشنبه شانزدهم مهر ماه تحریم‌های جدیدی علیه بخش بانکداری ایران اعمال کرد و ۱۸ بانک ایرانی را در لیست جدید تحریم‌های خود قرار داد.
به گزارش فرارو، دولت آمریکا در این اقدام کل بخش مالی ایران را با استناد به فرمان اجرایی ۱۳۹۰۲ تحریم کرد. این فرمانی بود که دونالد ترامپ ژانویه ۲۰۲۰ آن را برای تحریم بخش‌های صنایع و عمران و معادن ایران صادر کرده بود و رسانه‌های بین المللی از آن با عنوان هدف‌گیری مستقیم مردم ایران یاد کرده بودند.
در بیانیه وزارت خزانه‌داری آمریکا باز همان ادعا‌های همیشگی مبنی بر خطرناک بودن برنامه هسته‌ای ایران به عنوان بهانه تشدید تحریم‌ها تکرار شده است.بر اساس این بیانیه بانک‌های «تامین سرمایه امین، کشاورزی، مسکن، رفاه کارگران، شهر، اقتصاد نوین، قرض‌الحسنه رسالت، حکمت ایرانیان، ایران زمین، تعاون منطقه‌ای اسلامی، کارآفرین، خاورمیانه، قرض‌الحسنه مهر ایران، پاسارگاد، سامان، سرمایه، توسعه تعاون، گردشگری» تحت تحریم‌های جدید آمریکا قرار گرفتند.
«استیون منوشین» وزیر خزانه‌داری آمریکا با اشاره به تحریم این ۱۸ بانک ایرانی گفت که این تحریم‌ها با هدف جلوگیری از دستیابی غیرقانونی ایران به دلار صورت گرفته است و افزود که این تحریم‌ها تا پایان دادن ایران به برنامه هسته‌ای خود ادامه خواهد داشت.
دو منبع دولتی آمریکایی در گفتگو با واشنگتن‌پست در این باره گفتند: این تحریم‌ها دو هدف دارند: بستن معدود منافذ مالی موجود در تحریم‌ها که به دولت ایران اجازه کسب درآمد می‌دهد و بی‌اثر کردن وعده «جو بایدن»، نامزد حزب دموکرات برای بازگشت به برجام در صورت پیروزی در انتخابات ریاست‌جمهوری ماه نوامبر.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه کشور روز پنجشنبه تحریم‌های جدید آمریکا علیه تعدادی از بانک‌های ایرانی را محکوم کرد. او در حساب توییتری خود نوشت: «رژیم آمریکا قصد دارد در بحبوحه همه‌گیری جهانی ویروس کرونا کانال‌های [مالی]باقی‌مانده ما برای پرداخت بهای غذا و دارو را نابود کند. ایرانیان در مقابل این ستمگری جدید تاب خواهند آورد. اما دسیسه‌چینی برای ایجاد گرسنگی دادن به یک جامعه جنایت علیه بشریت است. عاملان و اجراکنندگان [این اقدام ستمگرانه]که پول ما را بلوکه می‌کنند، با عدالت روبه‌رو خواهند شد.»
عبدالناصر همتی، رییس کل بانک مرکزی نیز در این باره گفته است: «هر چند در ماه‌های گذشته برای تامین دارو و غذای مردم به خاطر فشار حداکثری به شدت در مضیقه بودیم، ولی تاکنون از مسیر‌ها و روش‌هایی اجازه ندادیم هیچ‌گونه کمبودی در کشور ایجاد شود. از این پس نیز بانک مرکزی در کنار بخش خصوصی، تمام تلاش خودرا برای تامین دارو و کالا‌های اساسی مورد نیاز مردم از روش‌های مختلف به کار خواهد بست و اجازه نخواهد داد از این ناحیه فشار بیشتری بر مردم وارد شود.»
به گفته همتی این اقدام آمریکا بیش از آنکه دارای «اثر اقتصادی» باشد «اهداف تبلیغاتی و سیاسی داخلی آمریکا» دارد. همچنین او بیان کرده است تعدادی از این بانک‌ها وظیفه انتقال منابع جهت خرید دارو و موادغذایی را به عهده دارند و بانک‌های خارجی که با این بانک‌ها مبادلاتی داشتند، عملا معافیت‌ها و مجوز‌های لازم را برای تامین مالی مبادلات دارو و محصولات غذایی دریافت کرده‌اند.
گروهی از کارشناسان همچون ظریف بر این نظر هستند این تحریم‌ها تنها کانال‌های موجود برای نقل و انتقال غذا و دارو را نشانه گرفته‌اند. باربارا اسلاوین از تحلیلگران مسائل ایران در این باره می‌گوید: این تحریم‌ها می‌تواند به مردم بسیاری آسیب برساند. بسیاری از مردم را در ایران به ستوه خواهد آورد، اما این تحریم‌ها به عمر جمهوری اسلامی آن طور که میل کاخ سفید است پایان نمی‌دهد بلکه به انزجار بیشتر ایرانی‌ها از امریکا منتهی خواهد شد.
الیزایت روزنبرگ از تحلیلگران مسائل ایران و آمریکا نیز در این باره می‌گوید: این اقدام امریکا در حقیقت سیلی‌ای به صورت اروپایی‌هایی بود که به امریکا گفته بودند مخالف تهدید جان ایرانی‌ها با تشدید تحریم هستند.
تحریم‌های جدید تبلیغاتی و نمایشی و با هدف فشار روانی است
داریوش قنبری فعال سیاسی در گفتگو با فرارو در ارتباط با تحریم‌های جدید آمریکا بیان کرد: تحریمی به آن معنا دیگر باقی نمانده که آمریکا اعمال نکرده باشد. این هجده بانک نیز در مجموع جزو تحریم‌های قبلی بودند. وقتی سیستم مالی ما از سوی آمریکا تحریم شده است دیگر نام بردن از این بانک‌ها معنا و مفهومی ندارد. ما عملا از گذشته تحت تحریم‌های مالی آمریکا بودیم. به لحاظ اجرایی می‌شود گفت این تحریم‌های جدید، تاثیر خاصی ندارد. چون تحریم‌ها از قبل انجام شدند.
وی افزود: آنچه از نظر آمریکایی‌ها دنبال می‌شود ایجاد فشار روانی بر ایران است. اینکه هرازگاهی تحریم جدید اعلام می‌کنند هدفشان افزایش تلاطم‌های ارزی در ایران است. با این حربه روانی می‌خواهند به اهدافی که دارند برسند. در زمره این اهداف هم یکی کشاندن ایران به پای میز مذاکره بود.
این کارشناس بیان کرد: با توجه به اینکه انتخابات آمریکا هم پیش روست بحث اعمال فشار‌های بیشتر بر ایران به لحاظ تبلیغاتی می‌تواند برای ترامپ اثرگذار و تعیین کننده باشد. در مناظرات انتخاباتی آمریکا ایران یکی از مسایلی است که در کانون توجهات نامزد‌های انتخابات ریاست جمهوری آمریکا قرار گرفته است.
قنبری اضافه کرد: اقدامات تحریمی جدید دراین چارچوب و راستا معنا می‌شود. به عبارت دیگر آن‌ها از این دست اقدامات در راستای اهداف تبلیغاتی استفاده می‌کنند. رقیب دموکرات به ترامپ خواهد تاخت که توافقی اثرگذار با ایران را به کنار گذاشته وعملا موجب ایجاد بحران شده است و ترامپ که درارتباط با ایران دستش خالی است مجبوراست بحث فشار‌های وارده بر ایران را بزرگنمایی کند و به این بپردازد که فشار‌های زیادی به ایران وارد شده و ایران در نهایت پای میزمذاکره می‌رود. تکرار این حرف از سوی ترامپ که اگر برنده شود به مذاکره با ایران دست می‌یابد نشان از اهمیت ایران در این انتخابات دارد.
او افزود: از یاد نبریم ایران در انتخابات‌های گذشته آمریکا هم تاثیرگذار بود تا جایی که از عوامل شکست کارتر در انتخابات ریاست‌جمهوری، انقلاب اسلامی و مسئله گروگانگیری سفارت آمریکا در ایران بود. در انتخابات پیش رو هم موضوع ایران از جمله موضوعات اثرگذار است البته مسایل داخلی آمریکا تاثیرگذارتراست. ولی به هر حال در حوزه سیاست خارجی مسئله ایران، مطرح است و اینگونه اقدامات دولت ترامپ درآستانه انتخابات آمریکا جز دست زدن به اقدامات نمایشی و ژست تبلیغاتی و روانی نیست. این کار تبلیغاتی و روانی هم با دو هدف صورت می‌گیرد یکی برای تاثیرگذاری برانتخاب کنندگان آمریکا درانتخابات داخلی و یکی هم ایجاد تلاطم‌های ارزی در داخل ایران با هدف فشار بیشتر بر این کشور.
این فعال سیاسی عنوان کرد: این تحریم‌ها برای دولت ترامپ در آستانه انتخابات ریاست جمهوری مصرف داخلی دارد. هم با هدف مضاعف کردن فشار‌ها بر ایران صورت می‌گیرد و گرنه اعلام کردن تحریمی که قبلا صورت گرفته جز با هدف افزایش فشار روانی ایران چه هدف و چه تاثیری می‌تواند داشته باشد.
قنبری در پاسخ به اینکه آیا این تحریم‌ها می‌تواند به مذاکره بین دو کشور بینجامد؛ گفت: آمریکایی‌ها شروطی دارند هر چند که اعلام می‌کنند پیش شرط نداریم، ولی قطعا پیش شرط دارند که اگر نداشتند در برجام باقی می‌ماندند. آن‌ها خواسته‌هایی دارند که بعید است از سوی ایران پذیرفته شود و ایران به راحتی بپذیرد وارد مذاکره‌ای با آمریکایی‌ها شود. من دورنمای این رابطه را با توجه به شرایط موجود مذاکره نمی‌بینم. چون آمریکایی‌ها هم دنبال مذاکره نیستند و بعید به نظر می‌رسد مذاکره با آمریکا در شرایط فعلی اتفاق بیفتد.
وی ادامه داد: مسئله‌ای که به عنوان متغیر واسطه بین ایران و آمریکا وارد شده است مسئله صلح اعراب و اسرائیل است. ایران هم کارکردی که در این صلح پیدا کرده بر اساس همان ایران هراسی است که آمریکا و اسرائیل از مدت‌ها پیش آن را آغاز کردند. آن‌ها ایران را به عنوان تهدید اعراب معرفی می‌کنند تا کشور‌های عرب با اسرائیل سر یک میز بنشینند ومناقشات شان را خاتمه بدهند.
او افزود: در شرایط کنونی اراده‌ای از طرفین برای مذاکره وجود ندارد. از یک طرف ایران، ماهیت مذاکره‌ای که آمریکا می‌گوید را قبول ندارد و از طرف دیگر آمریکا در شرایط کنونی مسایل مهمتری از جمله صلح اعراب و اسرائیل را دارد. در همین راستا هم باید تهدید ایران را برجسته کند تا پروژه صلح اعراب واسرائیل پیش برود. اینکه دو کشور عربی آمدند روابط شان را با اسرائیل آغاز کردند و دارند سفارتخانه تاسیس می‌کنند یا عربستان سعودی مجوز پرواز هواپیما‌های اسرائیلی را صادر می‌کند دستاورد‌هایی است که ترامپ در اواخر دوران ریاست جمهوری به آن‌ها رسیده و اگر مسئله روابط با ایران را با مذاکره حل کند در این اوضاع و شرایط موضوع ایران هراسی واعتمادی که باید اعراب منطقه به آمریکا و اسرائیل داشته باشند متزلزل می‌شود و به همین خاطر آمریکایی‌ها دنبال این هستند تا تهدید ایران درمنطقه حفظ شود تا آن معامله قرنی که ترامپ گفته است تکمیل شود.
این کارشناس در ادامه خاطرنشان کرد: برای تکمیل این معامله نیاز به همراهی کشور‌های عرب منطقه است. دو کشور موثر در جهان عرب، مصروعربستان است. مصر روابط با اسرائیل را قبلا آغاز کرده است درست است رابطه‌اش سرد است، اما صلحی بین آن‌ها رخ داده است و مشکل با مصر حل شده است. حالا آمریکا دنبال این است تا رابطه عربستان واسرائیل را هم برقرار کند و با حل مشکل این دو راه را برای سایر کشور‌های عربی منطقه باز کند. چون چنین هدفی در دستورکار ترامپ قرار دارد بنابراین با وجود اعلام ظاهری مذاکره با ایران، بعید است ترامپ تمایلی به مذاکره با ایران داشته باشد. با توجه به اولویت صلح اعراب و اسرائیل و پیشبرد این سیاست رابطه ایران و آمریکا و به تبع آن رابطه کشور‌های عربی با ایران باید به سمت نامطلوبی پیش برود تا آن‌ها بتوانند پروژه صلح اعراب و اسرائیل را پیش ببرند.