پلیس سه باند حفاری غیرمجاز و خرید و فروش اشیای عتیقه را در عملیات‌هایی جداگانه شناسایی و دستگیر کرد. در نخستین حادثه بامداد روز دوشنبه مأموران کلانتری ١٨١ وردآورد چهار مرد تهرانی را در حوالی روستای وردیج در غرب تهران در حین حفاری با تجهیزات مکانیکی بازداشت کردند. کمی بعد آن تیم ویژه پلیس زنجان پنج قاچاقچی عتیقه را دستگیر کردند که مقدار قابل توجهی اشیای ارزشمند مربوط به هزاره‌های قبل از میلاد همراه‌شان بود.
به گزارش شهروند، ساعتی بعد از آن هم از شهرستان فراشبند در استان فارس خبر رسید که سه عضو فراری باند حفاران غیرمجاز پس از فرار از دست پلیس درنهایت بازداشت شدند. گفتنی است این افراد بازداشت‌شده در استان فارس از اعضای گروهی بودند که دو نفر از آن‌ها به دلیل گازگرفتگی و ریزش دهانه چاه جان‌شان را از دست داده بودند.
ماجرای حفاری وردیج از یکشنبه شب شروع شد. چهار مرد با بیل مکانیکی شروع به کندن زمین می‌کنند، صدای دستگاه حفاری توجه ساکنان این منطقه روستایی را جلب می‌کند و در نهایت با تماس تلفنی چند نفر از اهالی روستا با شماره ١١٠، مأموران کلانتری ١٨١ وردآورد برای بررسی موضوع به محل حادثه اعزام‌می‌شوند. رفتار مشکوک حفاران باعث شد تا هر چهار نفر بازداشت و برای ارایه توضیحات به کلانتری منتقل شوند.
بنابر اعلام پلیس این افراد پس از چند ساعت بازجویی درنهایت به جرم‌شان اعتراف‌کردند: «ما چند ماه پیش به واسطه یکی از دوستان‌مان که با چند دعانویس در ارتباط است، متوجه شدیم در نزدیکی وردیج دو کوزه بزرگ پر از سکه طلا قرار دارد.» این گروه چهار نفره به سرکردگی راننده بیل مکانیکی که مردی حدودا چهل‌وپنج ساله است، رقم قابل توجهی را برای به دست آوردن نقشه این گنج خیالی هزینه کردند. آن‌طور که پلیس اعلام کرده، این افراد به جز تلی از خاک چیز دیگری پس از چند ساعت حفاری ١٠متری زمین عایدشان نشده است. این افراد برای ادامه رسیدگی به جرم‌شان تحویل مقامات قضائی شدند.
مرگ زیر چهارطاقی
چندی پیش یک گروه پنج نفره در این منطقه به امید یافتن عتیقه دست به حفاری زدند. جست‌وجوی این افراد، اما به قیمت جان دو نفر از اعضای این گروه تمام شد. این افراد با نشان‌کردن یکی از «چهارطاقی»های دوره ساسانی در این منطقه که گفته می‌شود مقدار زیادی عتیقه و سکه ارزشمند را در خود جای داده است، کارشان را شروع کردند. در واقع این گروه ادامه‌دهنده راه افرادی بودند که پیش از آن‌ها در همان منطقه زمین را حفر کرده، اما چیزی عایدشان نشده بود. آن‌ها بی‌خبر از سرنوشت شومی که در انتظارشان بود، مسیر نقشه گنج را در پیش گرفتند و به چاه عمیق چهار طاقی رسیدند.
ابتدا مسن‌ترین آن‌ها که مردی میانسال و بازنشسته بود، وارد چاه شد، اما با گذشت چند دقیقه هیچ خبری از او نشد تا اینکه دومین نفر گروه برای کمک دست به کار شد، اما این چاه عمیق جان این مرد جوان را هم گرفت. بقیه اعضای این باند هم وقتی شرایط را این‌گونه دیدند، پا به فرار گذاشتند و تلفنی موضوع را به پلیس و نیرو‌های امدادی اطلاع‌دادند. اما عمق چاه و خطر ریزش و گازگرفتگی باعث شد تا عملیات خارج‌کردن اجساد یک روز به تأخیر بیفتد، دست آخر هم تیم ویژه‌ای از شیراز روانه فراشبند شد.
یکی از نیرو‌های امدادی حاضر در آن عملیات می‌گوید که این چاه ٢٥ متری هر آن احتمال ریزش داشت، ضمن اینکه گاز‌های متصاعدشده خطر خفگی را بیشتر می‌کرد و آن دو نفر هم که از اهالی فیروزآباد بودند، به دلیل خفگی جان باختند: «سال‌هاست که حفاران غیرمجاز به فراشبند رفت‌وآمد دارند. این منطقه در گذشته‌های دور از مراکز مهم سلسله ساسانی بود، به همین علت داستان‌های زیادی درباره گنج و عتیقه‌های مدفون در این منطقه سر زبان‌ها بود. در این مدت اشیای گران‌قیمتی هم از این منطقه به دست آمده که طمع جست‌وجوگران گنج را بیشتر کرده است.»
پایان کار باند فروش میراث به کشور‌های غربی
اما در سومین عملیات، دیگر خبری از بیل و کلنگ و خاک نبود. این بار اشیای عتیقه به دست چند مرد شیک‌پوش قرار بود از خاک کشور خارج شود. پنج قاچاقچی قصد داشتند ریتون سفالی، تنگ شیشه‌ای، سنجاق سرطلایی و چند شئی تاریخی دیگر را از استان زنجان خارج کنند. مقصد مرز‌های غربی کشور بود و احتمالا از آنجا هم پس از چند دست چرخیدن از حراجی‌های معروف اروپا سر درمی‌آورد. اما نقشه این قاچاقچیان با هوشیاری پلیس و مأموران امنیتی ناکام ماند.
سردار رحیم جهانبخش، فرمانده انتظامی استان زنجان اعلام کرد که کار شناسایی این باند با دستور قضائی و کار ویژه اطلاعاتی انجام شد. از سوی دیگر بنابر اعلام کارشناسان و مسئولان میراث فرهنگی این استان قدمت اشیای کشف‌شده به هزاره‌های قبل از میلاد می‌رسد و بخشی از آن‌ها هم متعلق به دوران‌های ساسانی و اشکانی است.
چه فرقیه بین دزدیدن دماوند و دزدیدن میراث ملی