پیش‌بینی ۱۶۰۰ مرگِ ناشی از کرونا تنها در یک روز توسط مجمع انجمن‌های گروه پزشکی، خبری بود که آخر هفته گذشته منتشر شد. این مجمع با انتشار نامه‌ای به رئیس جمهور با لحنی هشداردهنده تلاش کرده که ایشان و ستاد ملی مبارزه با کرونا را از عواقب جدی نگرفتن توصیه‌های کارشناسی در خصوص برگزاری مراسم عزاداری ایام محرم مطلع کند.
در بخشی از این نامه که در اختیار خبرگزاری‌ها قرار گرفته است آمده که، مجمع انجمن‌های گروه پزشکی «به عنوان صدای سیستم سلامت کشور و مجموعه‌ای که شامل انجمن‌های متخصصین و کارشناسان آمار و اپیدمیولوژی و پزشکی اجتماعی هم می‌شود، به عنوان مجموعه‌ای که تک‌تک آحاد او ماه‌هاست در پیکاری بی‌امان با این بحران به سر می‌برند و نقاط ضعف را به خوبی تجربه کرده و می‌شناسند، هشدار می‌دهیم عدم رعایت توصیه‌های کارشناسانه مجمع و سیستم سلامت باعث ابتلا و مرگ‌ومیر با ابعادی به مراتب دهشتناک‌تر از پیش خواهد شد. اگر امروز روزانه ۲۰۰مرگ و ٢٠٠٠ابتلا ثبت می‌شود، بر اساس برخی پیش‌بینی‌ها در صورت عدم رعایت جدی دستورالعمل‌ها در سه ماه آینده این آمار تا ١٦٠٠مرگ در روز هم افزایش خواهد یافت.»
همچنین این نامه ضمن اشاره به محدودیت‌های شدید مربوط به رعایت فاصله‌گذاری اجتماعی در زیارت خانه خدا -کعبه- که این روز‌ها شاهد آن هستیم، ضرورت تعطیلی کلیه مناسک دینی تجمعی منجمله مراسم ایام محرم را مورد توجه قرار داده است. در یک بند از نامه منتشر شده توسط این مجمع نوشته شده که «خطر شعله‌ور شدن ابتلا و تلفات فراوان در جمع عزاداران به هم فشرده اظهر من‌الشمس است و بازتاب منفی این ابتلا در کوتاه‌مدت و درازمدت بر توده مردم و به خصوص دینداران شایان تاملی ویژه است. چراکه براساس اعتقادات مسلم ما از بین بردن تنها یک زندگی به معنی از بین بردن حیات همه انسان‌هاست.»
توصیه کارشناسی به تصمیم‌گیران حوزه سلامت
درهمین خصوص در گفت‌وگویی با «ناهید خداکرمی» رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران و همچنین عضو هیات مدیره مجمع انجمن‌های علمی گروه پزشکی که این نامه را منتشر کرده‌اند، انگیزه این مجمع را درباره نوشتن نامه ذکر شده جویا شدیم.
«خداکرمی» در این رابطه می‌گوید: «مجمع انجمن‌های علمی گروه پزشکی شامل بیش از ۱۹۰ انجمن علمی است که تخصص‌های مختلف را در بر می‌گیرد. منتخب هیئت مدیره این مجمع منتخب همه این انجمن هستند، با توجه به مستنداتی که در مورد راه‌های گسترش و رفتارناشناخته این ویروس وجود دارد، با مشورتی که با اساتید مختلف به عمل آمد، تصمیم گرفته شد تا جهت حفظ سلامت شهروندان و ارائه نظر کارشناسی به تصمیم‌سازان، این بیانیه صادر شود، به عبارتی پشتوانه تدوین این بیانیه یک دانایی و خرد جمعی است. شما اگر به نتایج پژوهش‌های انجام شده نگاه کنید متوجه خواهید شد که هر تجمعی در مکان‌های سر بسته و به خصوص به مدت طولانی می‌تواند در انتشار اپیدمی و وخیم شدن شرایط نقش داشته باشد.»
او ادامه می‌دهد: «به هر صورت ما کشوری هستیم که از نظر فرهنگی آداب و رسوم متنوع و با ارزشی داریم و همچنین از نظر مذهبی مراسمی داریم که پایبند به برگزاری آن هستیم. مانند عزاداری ایام محرم که آن را تکلیف خودمان می‌دانیم. این تکلیف از کودکی با زندگی ما عجین شده است و باوری ارزشمند و عمیق برای ما هست، و قطعا چیزی نمی‌تواند مانع این عشق مردم به امام حسین (ع) شود. اما همه در برابر سلامت جامعه و حفظ جان و سلامت مردم و کادر پزشکی و پرستاری هم مسئول هستیم. سیاستگذاری و تصمیمات ما می‌بایست بر اساس مستندات و با پشتوانه باشد. آنچه تا به امروز روشن شده این است که می‌توانیم با فاصله‌گذاری اجتماعی و استفاده از ماسک و دور شدن از مکان‌های تجمع تا حدودی این اپیدمی را کنترل کنیم، خوب چرا این کار را انجام ندهیم؟»
این عضو شورای شهر تهران درباره احساس مسئولیت نسبت به سلامت دیگران و هدف مجمع از صدور بیانیه عنوان می‌کند: «گاهی از طرف برخی مطرح می‌شود که ما فقط مسئول جان خودمان هستیم، در صورتی که این طور نیست. نخست این‌که تنها خداوند مالک جان ماست، اما ما علاوه بر خودمان مسئول جان و سلامت دیگران هم هستیم. هر فرد آلوده می‌تواند صد نفر را آلوده کند و ممکن است که ناخواسته سبب مرگ دیگران شود؛ بنابراین ما این نامه را به این دلیل نوشتیم که اتمام حجتی کرده باشیم تا سلامت مردم به خطر نیفتد. این بیانیه روز پنجشنبه گذشته منتشر شد، اما پیش از این هم توسط انجمن و گروه‌های مختلف چندین بار مکاتبه شده و همینطور مصاحبه هم کردیم، اما وقتی دیدیم که برای برگزاری مراسم اصرار وجود دارد، هیئت مدیره مجمع با رؤسای سایر انجمن‌ها مشورت کرد و در نهایت تصمیم این شد که رسماً یک بیانیه صادر کنیم.»
شوخی بگیریم فوتی‌ها به ۱۶۰۰ نفر می‌رسد
«خداکرمی» یادآور می‌شود: «اگر شرایط شیوع کرونا کنترل نشود، از نظر اپیدمیولوژی و منطق آمار و ریاضی با توجه به شرایطی که داریم تعداد مرگ‌ومیر‌ها می‌تواند از روزانه ۲۱۰ مرگ به ۱۶۰۰ نفر برسد و این به معنی فاجعه ملی خواهد بود. این عدد حاصل معادلات اپیدمیولوژیست‌هاست که قبلا هم شرایط امروز را به‌خوبی پیش‌بینی کرده بودند. یعنی اگر بخواهیم کنترلی روی تجمع‌های ایام محرم نداشته باشیم، قطعا به میزان بسیار وحشتناکی در بروز مشکل و مرگ‌ومیر می‌رسیم که می‌تواند منجر به از دست رفتن بخش مهمی از جمعیت شود. کما این‌که در اپیدمی‌های قبلی هم چنین اتفاقی افتاده است، در قرن ۱۴ حدود یک‌سوم جمعیت ایران از طاعون مرده است، بنابراین وضعیت را نباید به شوخی گرفت.»
رئیس کمیته سلامت شورای شهر تهران، درباره وضعیت کادر پزشکی و پرستاری بیمارستان‌ها می‌گوید: «از طرفی شما به تیم‌های بهداشت و درمان در بیمارستان‌ها توجه کنید؛ این عزیزان دچار وضعیت سختی هستند، بخصوص که جان خودشان در خطر هست، همین دیروز رئیس بیمارستان آمل جان خودش را به دلیل کرونا از دست داد و تا آخرین لحظه هم با آنکه در آی‌سی‌یو بستری بود مجبور به رتق و فتق امور و انجام وظیفه و مدیریت کردن مرکز خود بوده است.
از سویی دیگر امروز به لحاظ تعداد تخت و پرسنل با کمبود‌هایی مواجه هستیم، حالا اگر بحران کرونا گسترده‌تر شود، این عزیزان با این شرایط نمی‌توانند از عهده وضع وخیم ایجاد شده بر آیند، ضمن این‌که شرایط اقتصادی کشور و بودجه سلامت و شرایط روحی روانی مردم و تیم درمان هم تاب‌آوری آسیب‌پذیری ندارد و از عهده ضرر و زیان‌های مالی و جانی حاصل از اپیدمی گله‌ای بر نخواهد آمد و چالش بزرگی به مشکلات کشور اضافه خواهد شد.»
این عضو هیئت مدیره مجمع انجمن‌های علمی گروه پزشکی، با تاکید مجدد بر نامه نوشته شده یادآور می‌شود: «بنابراین هدف از صدور این بیانیه که خطاب به رئیس جمهور و ستاد ملی مبارزه با کرونا است، مطلع شدن آن‌ها از نظر کارشناسی کلیه انجمن‌ها است تا بر اساس آن شرایط تصمیم‌گیری آسان‌تر و قاطع‌تر فراهم شود. بر اساس این رای کارشناسی، برگزاری مراسم عزاداری حسینی بخصوص در مکان‌های سر بسته اصلاً توصیه نمی‌شود. کما این‌که ما می‌بینیم مراسم حج چقدر محدود و با فاصله برگزار شد. اگر هم عزاداری ایام محرم بخواهد در کوچه و خیابان برگزار شود کنترل و فاصله‌گذاری آن شدیداً باید نظارت شود، خوب چنین وضعیتی نیاز به برنامه عملیاتی دقیق دارد.
مجمع انجمن‌های گروه پزشکی معتقد است در چنین شرایطی حتی اگر طبق پروتکل‌ها هم عزاداری شود مطمئنا خروج از پروتکل اتفاق می‌افتد؛ بنابراین بهترین کار این است که همه با هم توصیه کنیم که این مراسم امسال متفاوت و به‌صورت فرادا باشد. بنده کارشناس مذهبی نیستم، اما اطلاع دارم که نظر و توصیه بسیاری از علما هم این است که می‌توان در منزل به صورت فردی و با استفاده از تلویزیون و برنامه‌های فضای مجازی هم عزاداری کرد.
درست است که برگزاری مراسم نشان‌دهنده عشق مردم به امام حسین (ع) است، اما اگر در خانه بمانند و این مراسم را به صورت سنت هرساله برگزار نکنند چیزی از عشق آن‌ها به امام حسین و عاشورا کم نمی‌شود، شاید این شیوه سبب شود تا ما بهتر از قبل به لحاظ عملکردی و رفتاری پیرو امام حسین (ع) باشیم.»
اختلاف نظر در ستاد ملی مبارزه با کرونا
«خداکرمی» در پاسخ به پرسشی درباره وجود اختلاف نظر‌ها در ستاد ملی مبارزه با کرونا در خصوص برگزاری مراسم عزاداری دهه محرم عنوان می‌کند: «یکی از پاشنه آشیل‌های مدیریتی در کشور ما مدیریت رودربایستی است. یعنی ترس از این‌که یک نفر اعتراض کند، یا ترس از این‌که یک نفر فریاد بزند، یا ملاحظه فلان شخص و نهاد را داریم، همه این‌ها باعث شده که در مدیریت کشور در سطح کلان اختلال ایجاد شود.
به نظر من حتی آقای روحانی نه این‌که نداند که برگزاری این مراسم‌ها می‌تواند مصیبت‌بار باشد، اما به خاطر رودربایستی و شاید به دلیل نگرانی از بعضی از اعتراض‌ها که می‌تواند غیر منطقی هم باشد چنین تصمیمی را عنوان می‌کند. در صورتی که ما باید شفاف باشیم، باید صداقت داشته باشیم، باید شجاعانه در مورد منافع کشور و مردم تصمیم بگیریم، چراکه اینجا پای سلامت مردم در میان است.
هر یک نفر که بر اثر کروناویروس فوت می‌شود ممکن است همه ما در قبال مرگ او مسئول باشیم، چرا که ممکن است برخی از این مرگ‌ها قابل پیشگیری و قابل پیش‌بینی بوده باشد و اقدامات ساده‌ای مانند عدم برگزاری مراسم مختلف مانع مرگ وی و یتیم شدن کودکان شود. امیدوارم که حاکمیت اعم از دولت، مجلس، قوه قضائیه، شورای شهر، شهرداری و همه مسئولین از چنبره رودربایستی‌ها، احتیاط‌های بدون توجیه، شعار‌های احساسی و ترس‌ها در تصمیم‌گیری رها شویم. کشور به حکومت دانایی و دانایان نیازمند است.»
این عضو شورای شهر تهران در پایان گفتگو در خصوص وضعیت تهران می‌گوید: «درباره تهران هم باید گفت، تهران در شرایط قرمز قرار دارد، فکر می‌کنم یک مقدار هم دیر این وضعیت قرمز اعلام شد، در صورتی که در طی یک هفته گذشته بیش از ۱۰۰۰ نفر فوتی داشتیم؛ و تا به امروز به حدود ۸۵۰۰ نفررسیده است و این آمار‌ها نشان می‌دهد که ما روزی ۱۰۰ الی ۱۱۰ نفر انسان فعال و اغلب سرپرست خانواده را از دست می‌دهیم. روز پنجشنبه گذشته که یک مقدار وضعیت بهتر بود ۹۵ نفر در تهران به دلیل کرونا فوت شدند.
ضمن این‌که بیمارستان‌های ما هم درگیر هستند و تخت‌های ICU ما همگی پُر شده‌اند. از همه بدتر این است که بسیاری از کادر درمان علیرغم رعایت دستورالعمل‌ها خودشان به کرونا گرفتار شدند و تعدادی از آن‌ها به واقع با مرگ دست و پنجه نرم می‌کنند. همه این‌ها در آینده برای ما مشکلات زیادی را به همراه دارد. شاید مردم ندانند، اما باید گفت که حتی اگر فرد مبتلا جان سالم به در ببرد عوارض شناخته شده و ناشناخته آن تا مدت‌ها می‌تواند مسیر زندگی را دستخوش مشکلات عدیده‌ای قرار دهد.»
منبع: همدلی
عزاداری دوست دارن