فرارو- دندان‌های بدشکل و بدرنگ در اولین برخورد، توجه مخاطب را جذب کرده و ضمن اثر گذاری منفی بر ارتباطات اجتماعی، اعتماد به نفس فرد را کاهش می‌دهد. از این رو داشتن دندان‌هایی با ظاهر مناسب و لبخندی درخشان و بی نقص هم در ارتباطات اجتماعی و هم در اعتماد به نفس درونی افراد، نقش مهمی ایفا می‌کند. امروزه مقوله ترمیم و زیبایی دندان بیش از هر زمان دیگری پا به میدان نهاده است تا راه حل مناسبی برای چنین معضلاتی ارائه دهد و همین امر سبب شده است که در چند سال اخیر، زیبایی دندان به یکی از پر اقبال‌ترین مراقبت‌های زیبایی در میان مردم جهان تبدیل شود. اگر شما هم چنین دغدغه‌هایی دارید و دوست دارید با اعتماد به نفس بالا لبخند بزنید، احتمالاً راه حلی به نام لمینت دندان به گوشتان خورده باشد. چنانچه قصد دارید از این روش برای زیبایی دندان‌های خود استفاده کنید، کمی صبر کنید و این مطلب را با دقت بخوانید تا با اطلاعات دقیق‌تر و جامعی دست به این کار بزنید.
لمینت دندان چیست؟
لمینت دندان (لامینت) یا ونیر لایه‌ای از مواد همرنگ دندان یا مواد سفید رنگ هالیوودی است که برای اصلاح فرم، شکل، رنگ و طول دندان‌ها یا بستن فاصله بین دندان‌ها و درمان دندان‌های شکسته روی دندان قرار داده میشود. لمینتها پوسته‌هایی با ضخامت نازکی هستند که متناسب با شکل و ویژگی‌های دندانی هر شخص به صورت منحصر به فرد ساخته میشوند. در ساخت این پوسته‌های نازک از موادی با رنگ‌های طبیعی و نزدیک به رنگ دندان استفاده میشود. در این روش سطح دندان به مقدار بسیار اندکی سوهان زده میشود و سپس لمینتها را با استفاده از یک نوع چسب مخصوص، به دندان متصل می‌کنند. ایجاد زیبایی فوق العاده در دندان و همچنین تراش اندک دندان باعث شده است تا لمینت دندان یکی از مقدم‌ترین روش‌ها در درمان دندان‌های قدامی (جلو) باشد.
کاربرد لمینت دندان چیست؟
لمینتها لایه‌های نازکی هستند که مستقیم به بخش جلویی دندان می‌چسبند تا ظاهر آن را زیبا کنند. ونیر برای کسانی که فقط چند عیب جزئی در دندان هایشان دارند بسیار مناسب است. هدف از نصب ونیر این است که ظاهری زیبا به لبخند شما بدهد و دندان‌های آسیب دیده، شکسته، لک شده، خرد شده و دندان‌هایی که کمی کج شده‌اند را اصلاح کند. ونیر حتی میتواند فاصله‌های بین دو دندان را هم پر کند. به طور کلی لمینتها مشکلات ذیل را برطرف می‌کنند:
۱. اصلاح لکه‌های داخلی و تغییر رنگ دندان‌ها
۲. درمان تیرگی و کدر شدن دندان‌ها
۳. اصلاح اشکالات دندان از نظر شکل، اندازه و چرخش
۴. ترمیم پوسیدگی سطوح جلوی دندان‌ها
۵. اصلاح و بهبود طرح لبخند
۶. پر کردن فاصله و فضا‌های زیاد بین دندان‌ها به ویژه در وضعیت دیاستم یا فاصله بین دو دندان از خط وسط جلو
۷. ترمیم دندان شکسته و لبه‌های خرد شده ناشی از زمین خوردن، ضربه ناگهانی یا حوادث
۸. افزایش طول دندان‌های کوچک و کوتاه
مزایا و معایب لمینت دندان
مزایا: از آنجایی که لمینت برای هرکسی جداگانه ساخته میشود، تشخیص بین لمینت و دندان واقعی غیرممکن است. برخلاف دندان‌های طبیعی، لمینتها در تماس با چای و قهوه رنگ نمی‌گیرند، زیرا برای ساخت مواد تشکیل‌دهنده آن‌ها از فناروی‌های سطح بالا استفاده میشود. لمینتها تا حد زیادی دندان را سفید می‌کنند، تا جایی که حتی تیره‌ترین لک‌ها را هم می‌پوشاند. حتی سرسخت‌ترین لک‌هایی که در برابر فرایند‌های سفید کننده دیگر مقاوم هستند، با لمینت سفید میشوند.
معایب: ساخت لمینت دندان زمان بر است و نصب لمینت را حداقل تا یک هفته به تاخیر می‌اندازد. اگر پزشک، لمینت را خوب نصب کند و عوامل مخرب دندان را کاملا یا تا حد زیادی از بین ببرد، بیمار میتواند از لمینت درست مانند دندان طبیعی اش استفاده کند. لمینتها با وجود استحکام زیادی که دارند، ممکن است گاهی آسیب‌پذیر باشند. همانطور که به دندان‌های اصلی نباید فشار زیادی وارد شود، لمینتها هم نباید تحت فشار قرار بگیرند، برای مثال، باید از جویدن ناخن ها، خوردن یخ یا باز کردن درب بطری با دندان خودداری کنید.
انواع لمینت دندان
لمینت و روکش‌های دندان در انواع متفاوتی به بازار محصولات دندان پزشکی عرضه شده اند. لمینت‌های دندان در دو نوع کلی موجود هستند و دندان پزشک با توجه به میزان مشکلات دندان‌ها تصمیم می‌گیرد که کدام نوع برای زیبایی دندان‌های فرد مناسب‌تر است.
الف) لمینت سرامیکی دندان (روش غیر مستقیم)
پرسلن ونیر یا لمینت سرامیکی از جنس سرامیک ساخته شده و بر خلاف نوع کامپوزیتی، دو تا سه هفته برای تحویل نهایی دندان‌های شما زمان نیاز است. کاربرد لمینت سرامیکی بیشتر در دندان‌های بد شکل، اصلاح نامرتبی‌ها، بزرگ کردن دندان‌های ریز، به هم ریختگی، شکستگی‌های دندانی، کوتاهی و بلندی، بستن فاصله‌های بین دندانی و اصلاح رنگ دندان استفاده میشود. در لمینت سرامیکی، ابتدا از دندان‌هایتان قالب گیری میشود، بعد از آماده شدن این قالب‌ها، بیمار و دندان پزشک، رنگ مد نظر را روی دندان اعمال می‌کنند، پس از پایان این مراحل لمینت سرامیکی روی دندان مراجعه کننده چسبانده میشود.
موارد استفاده از لمینت سرامیکی
۱. از بین بردن فواصل دندانی با استفاده از لمینت دندان
۲. اصلاح به هم ریختگی‌های متوسط دندانی با کمک لمینت دندان
۳. درمان دندان‌های تیره و رنگ دار با کمک لمینت دندان
۴. درمان دندان‌های لکه دار با کمک لمینت دندان
۵. درمان دندان‌هایی که لب پر شده اند
معایب لمینت‌های سرامیکی
۱. لمینت‌های سرامیکی اکثرا در صورت شکست باید عوض شوند
۲. عمر متوسط لمینت‌های سرامیکی معمولا ۱۰ سال است و پس از ان باید اقدام به تعویض آن نمود
۳. در صورت تراش بیش از حد و رسیدن به عاج دندان، باند ضعیف شده و ممکن است لمینت سریعتر بیفتد
۴. لمینت‌های سرامیکی در دندان‌ها با پوسیدگی گسترده و یا پر کردگی‌های قدیمی به کار نمی‌آید
۵. پس از چسباندن لمینت بر روی دندان رنگ و شکل آن دیگر قابل تغییر نمی‌باشد
۶. هزینه لمینت‌های سرامیکی مقداری بالاست و همه افراد قادر به استفاده از آن نیستند.
مزایای لمینت‌های سرامیکی
۱. لمینت‌های سرامیکی به علت انعکاس نور روی دندان، زیبایی دندان دو چندان میشود
۲. سطح شیشه‌ای سرامیکی لمینت رنگ نمی‌گیرد
۳. لک نشدن لمینت سرامیکی به دلیل تخلخل نداشتن پس از لعاب دادن سرامیک
۴. عدم نیاز به بی حسی در لمینت‌های سرامیکی
ب) لمینت کامپوزیتی (روش مستقیم)
در مقابل لمینت سرامیکی، کامپوزیت دندان قرار دارد که نسبت به لمینت سرامیکی تراش کمتری به دندان داده میشود (و حتی در مواردی که شرایط دندانی مناسب باشد بدون تراش انجام میشود)، میزان پایش پذیری (براق‌تر شدن سطح) و عبور نور کامپوزیت دندان بیشتر است و تنوع رنگ بیشتری داشته (پس میتواند کاملا همرنگ دندان‌های دیگر باشند). همچنین قیمت لمینت دندان با این روش ارزان‌تر از روش دیگر است. کامپوزیت نوعی پوشش است که روی دندان‌های شما در یک جلسه کامل قرار می‌گیرد. به کار گیری صحیح کامپوزیت روی دندان‌های شما دقت و مهارت بسیار زیادی می‌خواهد.
مزایای کامپوزیت دندان
۱. لمینت کامپوزیتی از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر است
۲. میزان تراش دندان شما در بکارگیری لمینت کامپوزیتی کمتر است
۳. با لمینت کامپوزیتی به راحتی می‌توانید دندان‌های شکسته خود را ترمیم نمایید
۴. کاربرد کامپوزیت برای ترمیم موارد محدود و افراد کم سن بهتر جوابگو است
معایب کامپوزیت دندان
۱. در لمینت کامپوزیتی امکان سایش بین دندان‌ها وجود دارد
۲. زیبایی و جلوه بیشتر دندان‌های شما کمتر است
۳. در لمینت کامپوزیتی امکان برگشت تغییر رنگ وجود دارد
۴. کامپوزیت از طول عمر و دوام کمتری برخوردار است
چه افرادی نمی‌توانند از لمینت دندان استفاده کنند؟
۱. افرادی که دندان قروچه دارند، این عادت باعث شکستگی لمینت دندان شده و به مرور به آن آسیب می‌رساند. البته گاه در برخی مواقع برای حل مشکلات سایشی ناشی از دندان قروچه و کاهش آثار سایر عادات مخرب دهانی، نایت گارد (محافظ دندان) ارائه میگردد با این حال تضمینی برای کارایی این وسیله وجود ندارد.
۲. کسانی که پوسیدگی‌های وسیع روی دندان هایشان دارند. در این صورت انجام لمینت سرامیکی دندان و کامپوزیت دندان برای این افراد به بعد از برطرف کردن پوسیدگی یا عفونت لثه هایشان موکول میشود.
۳. کسانی که سایش مینای دندان شدیدی دارند و بافت مینای دندان آن‌ها کافی نیست. برای این گونه افراد معمولا به جای لمینت کردن دندان مجبور به استفاده از انواع روکش دندان هست.
لمینت متحرک دندان چیست؟
متخصص لمینت دندان در ابتدا برای شما ونیر متحرک یا موقتی را روی دندان می‌چسباند تا شما رنگ مورد نظر و طرح لبخند خود را انتخاب کنید و در صورتی که با طرح لبخند در لمینت متحرک مشکلی داشتید یا طرح لبخند را دوست نداشتید اصلاحات انجام شود ودر قالب گیری لمینت ثابت نتیجه نهایی مشخص میشود. معمولا ونیر‌های موقتی روی فاصله بین دندان‌ها اعمال نمی‌شوند. به همین خاطر توصیه میشود در این فاصله زمانی که لمینت ثابت دندان هنوز ساخته نشده‌اند و پزشک، ونیر موقتی روی دندان شما گذاشته، نخ دندان نکشید، زیرا باعث میشود ونیر موقتی از روی دندان بلند شود و دندانتان آسیب ببیند.
مزایا و معایب لیمنت متحرک دندان
مزایا: به یاد داشته باشید که لمینت متحرک دندان ابزار خوبی برای پی بردن به نتیجه نهایی ونیر است. این ونیر‌ها از لحاظ طول، اندازه، شکل و تناسب معمولا شبیه به لمینت ثابت دندان هستند؛ بنابراین وقتی لمینت متحرک را نصب کردید، باید تغییراتی که دوست دارید روی آن صورت بگیرد را به پزشک بگویید. حال اگر خیلی با شکل ونیر مشکل داشتید و خواستار تغییرات اساسی بودید، باید از او بخواهید دوباره دندان‌های شما را قالب‌گیری کند تا مطمئن شوید که در نهایت طرح لبخندی فوق العاده نصیبت شما میشود.
معایب: لمینت‌های موقت کمی ضخیم‌تر از لمینت اصلی هستند و این مسئله ممکن است جویدن غذا یا صحبت کردن را چند روزی برای شما دشوار کند، تا زمانی که به آن‌ها عادت کنید. خوردن غذا هم ممکن است در این مدت کمی دشوار باشد. شاید هنگام خوردن غذا‌های سرد، داغ یا شیرین کمی احساس ناخوشایند داشته باشید، توصیه میشود از غذا‌های سفت، چسبناک، جویدنی یا غذا‌های ترد خودداری کنید، زیرا این‌ها غذا‌هایی هستند که به ونیر موقتی آسیب می‌زنند. درنهایت باید از غذا‌هایی که حاوی مواد رنگی هستند دوری کنید، زیرا ممکن است روی دندان‌های شما لک بیندازند. گاهی، حتی اگر تمام نکات بالا را رعایت کنید، باز هم لمینت متحرک دندان کنده میشوند. اگر چنین اتفاقی افتاد، به سرعت به پزشک خود مراجعه کنید تا دوباره آن را به دندان شما بچسباند.
لمینت دندان چگونه انجام میشود؟
۱. در مرحله اول مقداری از ضخامت مینای دندان جهت آماده سازی آن تراشیده میشود
۲. بعد از تراش مینا، از دندان قالب گیری میشود تا لمینت متناسب با دندان ساخته شود
۳. از لحظه تراشیدن مینا تا ساخته شدن و اتصال لمینتها، باید از یک روکش موقتی استفاده شود تا از حساسیت دندان کاسته شده و از آن محافظت شود
۴. لمینت در مرحله نهایی آماده میشود و روی دندان‌های شخص متصل میگردد
اگر لمنیت را از مواد کامپوزیت یا مواد ترمیم کننده مخصوص زیبایی انتخاب کرده باشید، در عرض یک روز فرایند تکمیل میشود، ولی اگر ونیر‌های لمینت از جنس سرامیک باشند، فرایند بین ۴ تا ۷ روز طول می‌کشد، چون زمانی هم صرف ساخت لمینت در آزمایشگاه میشود.
عوارض لمینت دندان چیست؟
۱. حساسیت‌های مدت دار بعد از درمان
درمان لمینت هم مانند بقیه‌ی درمان‌های ترمیم دندان با حساسیت گرما و سرما روبروست و بعداز مدت زمانی این حساسیت از بین می‌رود.
۲. شکستگی دندان لمینت شده
برای اینکه طول عمر دندان درمان شده بالا رود باید فرد از ابتدا شرایط درمان را داشته باشد و به درستی انتخاب گردد و به بیماری‌های دهانی دچار نباشد تا از شکستگی دندان کاهش یابد و یکی از عواملی که طول عمر دندان را بالا میبرد نخوردن غذا‌های سفت و گاز زدن‌های سخت بوده. اگر دندانی که درمان شده است و به علت‌های متفاوت با پریدگی و شکستگی همراه شود میتوان در ترمیم کردن آن با لمینت‌های سرامیکی و یا کامپوزیتی آن را اصلاح کرد.
۳. غیرقابل بازگشت بودن
به علت تراش دندان امکان برگشت به حالت اولیه ممکن نیست. (امکان برداشتن لمینت)
۴. تغییر رنگ لمینت
با خوردن نوشیدنی‌ها و غذا‌های رنگدار و کشیدن قلیان و سیگار و خوردن چای و قهوه در مرور زمان به تغییر رنگ دادن لبه‌های دندان منجر شده و هرچقدر که این مواد بیشتر مصرف میشوند تغییر رنگ دندان نیز بیشتر شده و تاثیر بیشتری میگذارد و با کم کردن خوردن این مواد رنگی به سلامت دندان خود اهمیت داده و از تغییر رنگ آن پیشگیری کرده.
پس از انجام لمینت دندان چه بکنیم؟
پس از انجام درمان لمینیت، فرد باید بهداشت دهانی و رسیدگی به دندان‌های خود را بیش از پیش جدی بگیرد. همچنین استفاده نامناسب و زیاد از دهان شویه‌های حاوی فلوراید میتواند روی لمینت دندان تاثیر بگذارد. پیشنهاد ما این است قبل از استفاده از دهانشویه با دندانپزشک خود مشاوره لازم را انجام دهید تا ایشان راهنمایی‌های لازم را انجام دهند. همچنین تا زمانی که خوب به بهداشت دهان خود رسیدگی کنید و حواس تان به غذا‌های سفت باشد، می‌توانید تمام غذا‌ها و نوشیدنی‌های مورد علاقه خود را با ونیر بخورید. خوردن مواد غذایی مختلف هیچ مشکلی برای شما ایجاد نمی‌کند و ونیر‌های شما سال‌ها سالم می‌مانند.
دوام لیمنت دندان چقدر است؟
به طور معمول لمینت دندان و به ویژه نوع سرامیکی آن تا ۱۰ سال دوام دارد، اما در کل طول عمر لمنیت دندان رابطه مستقیم با رعایت بهداشت دهان و همچنین مراقبت‌های فردی دارد. به عبارت بهتر، لمینت هم مانند سایر قسمت‌های دهان و یا حتی بدن، به مراقبت احتیاج دارد و این مراقبت‌های شماست که عمر آن‌ها را تعیین می‌کند. برای اینکه لمنیت ها تا جایی که میشود ماندگار باشند، باید با این نکات ساده از آن‌ها نگهداری کنید:
۱. از خوردن نوشابه، شراب قرمز، قهوه، چای و عوامل رنگ دهنده دیگر پرهیز کنید
۲. از فشار دادن دندان‌ها دوری کنید و عادت دندان قروچه را ترک کنید
۳. دندان‌ها را مسواک بزنید و به شستشوی دهان به شدت رسیدگی کنید
۴. از جویدن مداد، خرد کردن یخ، خوردن ناخن و عاداتی از این قبیل پرهیز کنید
آیا لمینت دندان جدا میشود یا می‌افتد؟
در پاسخ به این سوال باید گفت وقتی لمینت توسط دندان پزشک مجرب به درستی و دقت طراحی شده و با دقت کافی روی دندان قرار بگیرد هرگز از دندان جدا نمی‌شود. ولی این امکان وجود دارد که لمینت دندان دچار شکستگی یا لب پریدگی شود. دندان ترمیم شده با لمینت به همان اندازه ممکن است دچار پوسیدگی شود که دندان طبیعی دچار میشود. پس اهمیت دادن به بهداشت دهان و دهان از دیگر عوامل افزایش طول عمر لمینت دندان می‌باشد.
چرا لمینت دندان تغییر رنگ می‌دهد؟
تغییر رنگ لبه‌ای لمینیت با گذشت زمان، بسیار بستگی به مواد رنگی مصرف شده توسط فرد دارد. مثلا چایی، قهوه، کشدن سیگار و قلیان به به مرور زمان باعث تغییر رنگ دادن لبه‌های دندان میشود. میتوان با کم کردن مصرف این مواد رنگی از تغییر رنگ آن پیشگیری کرد. این تغییر رنگ یا رنگ پذیری در درمان لمینت سرامیکی دندان کمتر از کامپوزیت دندان است. همچنین جنس لمینت سرامیکی و کامپوزیت دندان استفاده شده برای درمان و میزان مرغوبیت آن‌ها در این رنگ پذیری تأثیر دارد و مواد مرغوب تر، دیرتر تغییر رنگ می‌دهند.