نامها می‌تواند برگرفته از اسطورها، باورها، اعتقادات یک ملت، نام پدر بزرگ یا مادر بزرگ در گذشته، یک داستان قدیمی یا حتی یک سریال در حال پخش هم باشد، برخی هم دو اسمی هستند در شناسنامه یک اسم دارند و در خانواده یک اسم دیگر.
اما مهم این است که اسم انتخابی، یک اسم کامل، خوب، مناسب با جنسیت فرد مطابق با دین، آداب و سنن و اعتقادات جامعه باشد؛ نامی باشد که تا آخر عمر در تمام مراحل زندگی برازنده فرد باشد نه آنکه نامی رویایی و خیالی و با تلفظی زیبا که فقط با سن نوزادی و کودکی متناسب باشد و فردا که کودک، مردی و بانویی در جامعه شد از تکرار نام به قول معروف فقط «فانتیزی» خود خجالت بکشد که در خور سن و جایگاه اجتماعی او نیست.
بهتر است پدر و مادر‌ها با انتخاب نام نیک برای فرزندان خود علاوه بر انجام وظیفه خود، یک نوع بزرگی، عظمت و شان و منزلت که در معنای نام، نهفته است و برای تمام دوران زندگی فرزندشان کفایت میکند، انتخاب کنند که بر خواسته از فرهنگ ایرانی و اسلامی باشد و نسل‌های آینده را هم به ماندگاری فرهنگ خودمان ترغیب کنند.
فراوان‌ترین نامهای انتخابی دختران و پسران در سال ۹۸
سخنگوی سازمان ثبت احوال گفت: «امیرعلی» و «فاطمه» فراوان‌ترین نام انتخابی خانواده‌های ایرانی است که برای نوزادان خود از ابتدای فروردین تا پایان سال ۹۸ انتخاب کرده‌اند.
ابوترابی افزود: نامهای انتخاب شده برای پسران با بیشترین فراوانی در سال ۹۸به ترتیب: امیرعلی، محمد، علی، امیرحسین، حسین، ابوالفضل، امیرعباس، سامیار، آراد و آریا بود و نامهای انتخاب شده برای دختران با بیشترین فراوانی به ترتیب: فاطمه، زهرا، حلما، زینب، آوا، مرسانا، یسنا، نازنین زهرا، فاطمه زهرا و باران بود.
وی گفت: در سال گذشته یک میلیون و ۱۹۶ هزار و ۱۳۵ نفر متولد شدند و ولادت آن‌ها به ثبت رسید که از این تعداد ولادت در سال گذشته ۶۱۶ هزار و ۴۹۴ نفر پسر و ۵۷۹ هزارو ۶۴۱ نفر دختر بودند.
سخنگوی سازمان ثبت احوال افزود: در سال ۱۳۹۷ هم یک میلیون و ۳۶۶ هزار و ۴۸۷ نفر متولد شدند و ولادت آن‌ها به ثبت رسید که ۷۰۴ هزار و ۱۰ نفر پسر و ۶۶۲ هزار و ۴۷۷ نفر هم دختر بودند.
ابوترابی درمورد نسبت جنسی حاصل از ثبت رویداد ولادت در سال ۹۸ تصریح کرد: تعداد پسران متولد شده در برابر هر ۱۰۰ دختر متولد شده ۱۰۶.۴ بوده و نسبت ولادت ثبت شده برای ساکنان شهر‌ها شامل ۷۵.۸ درصد و نسبت ثبت ولادت در مهلت قانونی به ثبت تا یکسال پس از وقوع نیز ۹۸.۸ درصد بود.
انتخاب نام با اعلام کننده است
ابوترابی در پاسخ به این سوال می‌گوید: برابر ماده ۲۰ قانون ثبت احوال کشور، انتخاب نام با اعلام کننده است، برای نام گذاری یک نام ساده یا مرکب (مثل حسین، محمد مهدی و مانند آن) که یک نام محسوب می‌شود، انتخاب خواهد شد.
وی ادامه می‌دهد: انتخاب نام‌هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌شود و همچنین عناوین و القاب و نامهای زننده و مستهجن یا نامتناسب با جنس، ممنوع است. تشخیص نامهای ممنوع با شورایعالی ثبت احوال است و این شورا نمونه‌های آن را تعیین و به این سازمان اعلام میکند.
وی تاکید میکند:انتخاب نام در مورد اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است و همچنین، ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت آنان با دلائل شرعی ثابت شود، الزامی است، مگر کسانی که خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعا احراز شود.
سخنگوی سازمان ثبت احوال کشور گفت: مهلت قانونی ثبت تولد نوزادان در سازمان ثبت احوال ۱۵ روز از زمان تولد است و خانواده‌ها باید در این مهلت اقدام کنند.
ابوترابی گفت:بر اساس ماده ۱۲ قانون ثبت احوال کشور در خصوص ثبت ولادت، ولادت هر طفل در ایران اعم از اینکه پدر و مادر طفل ایرانی یا خارجی باشند، باید به نماینده یا مأمور ثبت احوال اعلام شود و ولادت اطفال ایرانیان مقیم خارج از کشور هم به مأمور کنسولی ایران در محل اقامت و اگر نباشد به نزدیکترین مامور کنسولی و یا سازمان ثبت احوال کشور اعلام شود.
وی در مورد اینکه چه افرادی می‌توانند برای ثبت ولادت نوزاد و اخذ شناسنامه اقدام کنند، تصریح کرد: پدر یا جد پدری با ارائه شناسنامه، مادر در صورتی که ازدواج او قانونی به ثبت رسیده باشد، وصی یا قیم یا امین با ارائه مدارک ذیربط، متصدی یا نماینده موسسه‌ای که طفل به آنجا سپرده شده و صاحب واقعه (ولادت) که سن او ۱۸ سال تمام به بالا باشد، می‌توانند برای ثبت ولادت و گرفت شناسنامه اقدام کنند.
سخنگوی سازمان ثبت احوال گفت: همچنین انتخاب نام نوزاد به عهده اعلام کننده است و برای نامگذاری یک نام ساده و یا مرکب که یک نام محسوب می‌شود قابل انتخاب است و انتخاب نام‌هایی که موجب هتک حیثیت مقدسات اسلامی می‌شود و همچنین انتخاب عناوین و القاب و نامهای زننده مستهجن یا نامتناسب با جنس ممنوع است و انتخاب نام در مورد اقلیت‌های دینی شناخته شده در قانون اساسی تابع زبان و فرهنگ دینی آنان است و بیان سیادت در مورد ساداتی که سیادت آن‌ها در شناسنامه پدر یا جد پدری مندرج باشد الزامی است.
وی گفت: برای ثبت وقایع حیاتی قانونی که شامل ولادت، وفات، ازدواج و طلاق است، در سال ۱۳۸۵ "شبکه اعلام وقایع حیاتی" با مشارکت بیش از ۳۵ هزار ثبت یار شکل گرفت. ثبت یاران شامل دهیاران، بهورزان، متصدیان آرامستان ها، اعضای شورا‌های اسلامی، شورایاران، مسئولان پایگاه‌های بسیج و مدیران مدارس هستند که این مجموعه در ذیل شورای هماهنگی ثبت احوال استان‌ها و شهرستان‌ها به ریاست استانداران و فرمانداران فعال است.