فرارو- سطح دریا، مرزی است بین دو دنیای کاملاً متفاوت؛ در بالای این مرز، دنیای خشکی ها، هوا، نور خورشید و ریه‌ها قرار دارد و در زیر آن، جهان آب، عمق و فشار. هرچه از این مرز پایین‌تر بروید، جهان تاریک تر، خصمانه تر، ناآشنا‌تر می‌شود و انسان نیز در آنجا کمتر شناخته شده است. وبسایت خبری Newyorker طی گزارشی تصویری به یکی از کاشفان بزرگ اعماق اقیانوس‌ها پرداخته که توانسته به عمیق‌ترین نقاط آب‌های جهان نفوذ کند.
در ماه ژوئن گذشته، یک زیر دریایی کوچک سفید که در پشت کشتی قرار داشت، به وسیله یک جرثقیل به آب‌های اقیانوس آرام انداخته شد. این زیر دریایی کوچک که تنها یک سرنشین داشت، بر روی سطح آب به آرامی شناور شد. سپس خلبان زیر دریایی سوئیچ را چرخاند و پمپ‌های برقی، آب دریا را به درون محفظه خالی زیر دریایی مکیده تا با افزایش وزن آن، به درون آب فرو رود.
بیشتر زیر دریایی‌ها تنها قادرند چند صد متر پایین بروند و سپس به حرکت افقی در زیر آب ادامه دهند، اما این یکی برای غرق شدن مانند یک سنگ طراحی شده بود. این زیر دریایی با نام Limiting Factor، شبیه به یک کیسه بزرگ، با یک لامپ بیرون زده در پایین بود. برای اینکه زیر دریایی بتواند فشار شدید آب را اعماق زیاد تحمل کند، این وسیله با فلز تیتانیوم ساخته شد چرا که این فلز دارای قدرت انعطاف بالا و مقاوم در برابر خوردگی و نسبت بالای مقاومت در برابر چگالی بود. در واقع در عمیق‌ترین نقاط جهان، فشار آب در حدود ۱۶ هزار پوند بر هر اینچ مربع است و این به معنای آن است که یک فیل را بر روی یک کفش پاشنه بلند نگه دارید. این زیر دریایی یک قطعه تیتانیوم به قطر پنج پا بود که خلبان و همه سیستم‌های کنترل، در آن قرار گرفته بود. زیر صندلی مسافر یک ساندویچ ماهی تن، ناهار خلبان بود. رسیدن به پایین تقریباً چهار ساعت طول می‌کشد.
نور خورشید در اولین هزار پا آب کاهش می‌یابد. این منطقه پلاژیک نامیده می‌شود که لایه پلانکتون، خرپا و صخره‌ها است. این منطقه انتهای اکوسیستم گیاهان دریایی و همچنین پستانداران و ماهی‌هایی است که آن‌ها را می‌خورند. یک غواص مصری زمانی تا مرز‌های این لایه پایین آمد. این شاهکار نیاز به یک عمر آموزش، چهار سال برنامه ریزی، یک تیم از غواصان پشتیبانی، مجموعه‌ای از مخازن هوایی تخصصی و یک صعود خسته کننده و سیزده ساعته با فشرده سازی مداوم داشت تا خون وی مسموم نشود و ریه‌های او منفجر نشوند.
غوطه وری به سرعت حدود دو و نیم پا در ثانیه کاهش یافت. پس از بیست دقیقه غواص، خلبان به منطقه نیمه تاریک رسید، جایی که آب‌های محیط تیره و سیاه می‌شوند. تنها نور موجود در محیط، تابش نور کمی از عروس‌های دریایی، میگو‌های استتار شده و شکارچیانی است که با فانوس‌های طبیعی خود، طعمه‌ها را جذب می‌کنند. در این منطقه تاریک غذای کمی وجود دارد و برای همین سرعت متابولیکی موجودات این نقطه بسیار کند است. اغلب ماهی‌های این منطقه چشم ندارند، چون کارایی هم در این تاریکی ندارد. پس از یک ساعت نزول، زیردریایی به عمق ده هزار پا رسید که آغاز منطقه «مغاکی» است. دما در این منطقه همیشه چند درجه از انجماد بالاتر است و هیچ تأثیری از آب و هوای سطح دریا نمی‌گیرد. موجودات این منطقه از «برف دریایی» تغذیه می‌شوند که اصطلاحی است برای ضایعاتی از ماهیان و گیاهان مرده از لایه‌های فوقانی که به آرامی و به صورت دائمی به درون این منطقه می‌افتند. منطقه مغاکی که عمق آن به بیست هزار پا هم می‌رسد، حدود نود و هفت درصد از کف اقیانوس را شامل می‌شود.
پس از دو ساعت سقوط آزاد، زیر دریایی وارد منطقه «فراژرف» می‌شود. نام این منطقه در زبان انگلیسی Hadal است که برگرفته از نام هادس، خدای یونانی عالم اموات است. این منطقه در واقع شامل گودال‌هایی - شکاف‌های زمین شناسی در لبه‌های صفحات زمین- است که اگرچه تنها بخش کوچکی از کف اقیانوس را تشکیل می‌دهد، اما تقریباً پنجاه درصد از عمق آن را در بر می‌گیرند.
خلبان اکنون از عمق بیست و هفت هزار پایی گذشته است که حتی برای هر نوع ماهی فراتر از حد توان به شمار می‌رود (سلول‌های آن‌ها در این اعماق فرو می‌ریزند.) پس از عمق سی و پنج هزار پایی، خلبان شروع به آزاد سازی یک سری از وزنه‌های زیردریایی کرد تا نزول او کند شود. بیش از ده کیلومتر آب روی محفظه تیتانیومی فشار وارد می‌کند که اگر نقصی وجود داشته باشد، می‌تواند فوراً آن را منفجر کند.
در نهایت این زیردریایی کف صاف «گودال ماریانا» را لمس کرد و خلبان، پنجاه و سه ساله‌ای بنام «ویکتور وسکوو»، به اولین موجود زنده با خون و استخوانی تبدیل شد که به عمیق‌ترین نقطه در آب‌های جهان رسید. وسکوو به همراه تیمش و با این زیر دریایی تیتانیومی ساخت شرکت Triton توانست پنج نقطه عمیق آب‌های جهان را فتح کند. او و تیمش رشته کوه‌های زیر آبی را کشف و هزاران نمونه بیولوژیکی را جمع آوری کردند که برخی از آن‌ها گونه‌های جدیدی را نشان می‌داد.
وسکوو می‌گوید: «مرگ را باید در بعضی از مواقع تفسیر کرد، اما در هر صورت شما باید آن را بپذیرید». او می‌افزاید: «بزرگترین ریسکی که شخص می‌تواند از آن بگذرد، اتلاف وقت بر روی زمین است. به عبارت بهتر بدون آنکه حداکثر استفاده لازم را از زندگی ببریم، آن را به پایان برسانیم. تنها راه مبارزه با مرگ همین استفاده کامل از زندگی است».
در ادامه تصاویری از سفر‌های اکتشافی وسکوو را خواهید دید
ویکتور وسکوو
پاتریک لاهی، مالک شرکت تریتون و سازنده زیردریایی
ساختار درون زیر دریایی و محفظه نگهداری خلبان
تصور "لذتی" که وسکوو از زندگی پر مخاطره اش میبره برای بسیاری از ما مردم عادی کاملا غیر قابل درکه و مفهوم "لذت" برای ما و امثال وسکوو, فقط در لفظ مشترکه و واقعا خوش به حال چنین انسانهای خاص و نادری که از زندگی روی این کره خاکی بهره کامل میبرن!