دکتر ایرج حریرچی در ارتباط ویدیو کنفرانسی با خبرنگاران، گفت: در سه هفته اخیر به دلیل رعایت مسائل بهداشتی و درمانی از سوی مردم، فاصله‌گذاری اجتماعی نسبتا مناسب و اقدامات وزارت بهداشت در بیماریابی فعال و مراقبت‌های مناسب درمانی، شاهد موفقیت قابل توجهی در کاهش موارد مبتلا به ویروس کرونا، کاهش موارد بستری و کاهش قابل توجه موارد مرگ و میر بوده‌ایم.
پیش بینی ادامه روند نزولی ابتلا و مرگ ناشی از کرونا در کشور
به گزارش ایسنا، وی افزود: از طرفی به دلیل ملاحظات اقتصادی و ضرورت رفع مشکلات معیشتی مردم، مشابه کشور‌های دیگر اعم از اروپایی و آسیایی و آمریکا، شاهد بازگشایی تدریجی مشاغل و کسب و کار‌ها هستیم. پیش‌بینی این است که با روند تدریجی کنونی و احتیاط در بازگشایی‌ها، رعایت موارد بهداشت فردی و فاصله‌گذاری اجتماعی از سوی مردم و همچنین بیماریابی فعال و انجام تست تشخیصی بیشتر، روند نزولی فعلی و ثبات نسبی فعلی ادامه یابد.
احتمال افزایش موارد ابتلا و بستری در برخی استان‌ها
حریرچی ادامه داد: البته متاسفانه احتمال برخی موارد افزایش ابتلا و افزایش بستری در برخی استان‌ها کماکان وجود دارد. در عین حال تاکید می‌کنم که این روند نزولی و ثبات نسبی شکننده و آسیب‌پذیر است و هرگونه بی‌احتیاطی در تجمعات و بازگشایی‌ها و کمتر رعایت کردن مسائل بهداشت فردی می‌تواند دوباره کشور را با مشکلات قابل توجه در حوزه ویروس کرونا مواجه کند.
آسیب "سلامت" از رشد اقتصادی منفی/ ضرورت افزایش هزینه کرد در حوزه سلامت
معاون کل وزارت بهداشت با بیان اینکه ۸.۷ درصد از درآمد ناخالص ملی کشور، در حوزه سلامت هزینه می‌شود، اظهار کرد: به عبارت دیگر یک تومان از هر ۱۱.۵ تومان درآمد یا هزینه ایرانیان مربوط به خدمات بهداشتی و درمانی است. این موضوع از جنبه‌های مختلف حائز اهمیت است. با توجه به پیش‌بینی رشد منفی اقتصادی در اکثر کشور‌های جهان به دلیل مشکلات اقتصادی ناشی از کرونا و با توجه به سهم بالای حوزه سلامت از اقتصاد کشور، قاعدتا حوزه سلامت از صدمات و مضرات این رشد اقتصادی منفی آسیب خواهد دید. از طرفی به دلیل هزینه‌های بالا و تحمیل هزینه‌های ناشی از پیشگیری، تشخیص و درمان ناشی از بیماری کرونا به حوزه سلامت، ضروری است که هزینه‌کرد در این حوزه افزایش قابل توجهی پیدا کند. این موضوعی است که در کوتاه‌مدت و دراز مدت باید از سوی سیاست‌گذاران مورد توجه قرار گیرد.
حریرچی ادامه داد: از طرفی تجربه دو دوره تحریم ناجوانمردانه کشور و رشد اقتصادی منفی ناشی از آن و تجربه سال‌های رشد اقتصادی منفی در اروپا و آسیای جنوب شرقی نشان می‌دهد که با کاهش رشد اقتصادی و کاهش درآمد کشور‌ها هم دولت‌ها و هم مردم به عنوان دو تامین کننده اصلی نظام سلامت، هزینه‌کرد خودشان را در این حوزه کاهش می‌دهند. دولت‌ها به دلیل کاهش درآمد ناشی از مالیات و صادرات اعم از نفتی و غیر نفتی دچار کمبود منابع و در نتیجه کاهش هزینه در حوزه سلامت می‌شوند و مردم هم که دچار کاهش درآمد می‌شوند، مجبورند عمده هزینه‌های خود را به خوراک و مسکن هدایت کنند و از هزینه‌های ضروری دیگر نظیر ضرورت و آموزش بزنند. این دو عامل موجب فشار مضاعف بر نظام سلامت شده و ضرورت توجه بیشتر به حوزه سلامت را در دوران رشد اقتصادی محدود و دوران کرونایی را مشخص می‌کند.
۸۷۳هزار تن در حوزه سلامت شاغل هستند
وی افزود: باید توجه کرد که ۸۷۳ هزار نفر در حوزه سلامت اعم از دولتی و خصوصی شاغلند و هرگونه کاهش منابع در حوزه سلامت قاعدتا بر منابع درآمدی آن گروه که ۸۶.۴ درصدشان غیر پزشک هستند و با خانوارهایشان مجموعا دو میلیون و ۷۴۱ هزار نفر هستند، خواهد داشت. قاعدتا بخش خصوصی درمان در این دوره دچار آسیب بیشتری می‌شود که هم لزوم توجه بیشتر به این حوزه را نشان می‌دهد و هم ضرورت درخواست و تذکر به بخش خصوصی مبنی بر حفظ و تامین مالی و معیشتی شاغلین پرستار و پیراپزشک در این حوزه را روشن می‌کند.
مردم مراجعات درمانی خود را به تعویق نیندازند
حریرچی تاکید کرد: تاکید می‌کنم که خدمات بهداشتی و درمانی برای مردم، خصوصا واکسیناسیون و کنترل رشد کودکان، مراقبت از مادران باردار، مراقبت از بیماران مبتلا به بیماری‌های غیرواگیر در افراد مسن و مراقبت‌های روانی به افراد دارای علائم روان‌پزشکی کم یا شدید به میزان مورد نیاز حتما باید انجام شود و همه مراکز دولتی و خصوصی با رعایت دستورالعمل‌های بهداشتی و اقدامات مقابله با کرونا آماده پذیرش بیماران هستند و مردم دیگر مراجعات‌شان را به تعویق نیندازند.
اثرات اقتصادی کرونا بر فقرا بیش از اغنیا
وی همچنین گفت: در آمریکا و کشور‌های اروپای غربی هم میزان ابتلا و هم میزان مرگ‌ومیر در فقرا و مهاجرین کارگری و سیاه‌پوستان بسیار بیشتر از ثروتمندان و سفید پوستان است. در ایران گرچه نشانه‌های اندکی از ابتلای بیشتر در مناطق پرتراکم شهری دیده می‌شود، اما روند رسیدگی و درمان مناسب عادلانه بوده و هیچ تبعیضی بین فقیر و غنی از نظر درمان کرونا وجود ندارد، اما این نکته قابل کتمان نیست که اثرت اقتصادی کرونا و تعطیلی‌های ناشی از آن بر معیشت و درآمد فقرا بیش از اغنیا بوده و کمک‌های بیشتر دولت و مردم و خیرین در این زمینه برای اقشار آسیب‌پذیر بسیار ضروری است.
مبنای تقسیم بندی مناطق سفید، زرد و قرمز
حریرچی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره وضعیت مناطق سفید و بازگشایی اماکن مذهبی در این مناطق، گفت: مناطق سفید، زرد و قرمز بر مبنای میزان بستری‌ها یا میزان فوت در هر منطقه طبقه‌بندی می‌شود. تمرکز اصلی ما بر روی مناطق سفید است که مبنای ما در تعیین این مناطق شهرستانی است نه استانی. اگر فردا در جلسه ستاد کل مقابله با کرونا تصویب شود، مناطق سفید شهرستان‌هایی خواهند بود که یا در کل آن شهرستان طی ۱۴ روز گذشته کمتر از یک بستری روزانه داشتیم. یعنی در دوهفته کمتر از ۱۴ مورد بستری داشته‌ایم یا به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت شهرستان کمتر از یک بستری داشتیم.
بازگشایی اماکن مذهبی و ورزشی در مناطق سفید در صورت تصویب ستاد ملی کرونا
وی افزود: بنابراین این منطقه از نظر ما سفید تلقی می‌شود و می‌توانیم در این منطقه با رعایت پروتکل‌های مختلف برای اماکن ورزشی، آموزشگاه‌های رانندگی، اماکن مذهبی و... بازگشایی کرده و آن‌ها شروع به فعالیت کنند. البته این موضوع منوط به این است که این موارد فردا در ستاد کل تصویب شود. در این راستا پروتکل‌هایی تهیه شده که بعد از تصویب جزییات آن اعلام می‌شود. به عنوان مثال پیشنهاد اولیه این است که فقط برای نماز جماعت بتوانند به مساجد روند و مهر و جانماز را هم حتما از خانه ببرند، با فاصله مناسب نماز خوانده شود. در وضعیت فعلی هنوز مراسم سخنرانی و... را پیشنهاد نداده‌ایم. اگر روند نزولی ادامه یابد، در همه جا سهل‌گیری و بازگشایی بیشتری انجام می‌شود.
کدام مناطق در وضعیت قرمز کرونا قرار دارند؟
حریرچی ادامه داد: مناطق قرمز جا‌هایی است که ما از نظر میزان ابتلا، تعدا بیشتری داریم که فعلا ۷۲ شهرستان قرمز هستند و بقیه مناطق از ۴۴۸ شهرستان موجودمان که نه به آن میزان کم است و نه زیاد، مناطق زرد طبقه‌بندی می‌شوند که با دستور آقای رییس جمهور پروتکل‌ها برای هر سه منطقه آماده شده است. البته وضعیت این مناطق به صورت دینامیک است، نه ایستا. به این معنی که ممکن است منطقه سفید با بی‌احتیاطی تبدیل به منطقه قرمز یا زرد شود. همچنین با رعایت مسائل بهداشت فردی و فاصله‌گذاری اجتماعی مناسب مناطق قرمز و زرد هم می‌تواند تبدیل به منطقه سفید شود.
وی همچنین گفت:: طی یک هفته گذشته درباره شهر‌های سفید اظهار نظر کردیم و هر روز هم دو هفته گذشته را در نظر می‌گیریم و چهار تا پنج روز یکبار هم ارزیابی‌ها را انجام می‌دهیم. شهر‌های سفید، زرد و قرمز در بازه‌های زمانی حتما متفاوت خواهد بود. پیشنهادات رفع برخی محددودیت‌ها نیز به صورت مکتوب ارائه شده و در کمیته اجتماعی و امنیتی ستاد ملی کرونا مواردی از آن تصویب شده و فردا با تصویب ستاد ملی با حضور رییس جمهور رسمیت پیدا کرده و اعلام می‌شود.
نحوه جمع آوری آمار فوتی‌های ناشی از کرونا
معاون کل وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره نحوه تعیین آمار‌های فوتی ناشی از کرونا، گفت: کشور‌های مختلف پروتکل‌های متفاوتی در این حوزه دارند. ما هر بیماری را که تست مثبت کرونایی داشته باشد، اعم از بستری و غیر بستری، جزو آمارمان محسوب و اعلام می‌کنیم. ما مانند برخی کشور‌ها نیستیم که به عنوان مثال دیدیم که کشور انگلستان به مدت طولانی بیماران کرونا مثبتی را که در خارج از بیمارستان و در منازل یا در مراکز نگهداری سالمندان و... نگهداری می‌کردند، جزو آمارشان نمی‌آوردند. در حالی که این ۵۰ درصد آمارشان بود؛ بنابراین در ایران اگر کسی تست مثبت داشته باشد، جزو آمارمان محسوب می‌کنیم.
حریرچی ادامه داد: در برخی کشور‌های اروپای غربی اگر تست کرونای کسی مثبت باشد و فوت کند و در عین حال این فرد، بیماری دیگر زمینه‌ای مانند قلبی-عروقی، دیابت، پرفشاری خون و... داشته باشد، این‌ها را از آمارشان حذف می‌کنند، اما ما بررسی می‌کنیم و اگر علت اصلی فوت، کرونا باشد، در آمارمان محاسبه می‌کنیم؛ بنابراین آمارمان در حوزه فوت از بسیاری از کشور‌ها بسیار شفاف‌تر است. برخی از دوستانی که شبهه ایجاد می‌کنند، به این دلیل است که ما در مواردی که فردی تست کرونایش مثبت نباشد، اما مشکوک باشد و فوت کند، برای احتیاط می‌گوییم این بیمار را با رعایت پروتکل‌های کرونایی دفن شود، اما این موضوع دال بر این نیست که این بیمار مبتلا به کرونا بوده است. در موارد بهبودیافته نیز آمار بهبودیافتگان‌مان کسانی هستند که تست کرونای مثبت دارند اعم از افراد بستری در بیمارستان یا سرپایی و حال‌شان خوب شده و می‌توانند به فعالیت طبیعی بازگردند.
حمل و نقل عمومی از اماکن خطرناک به لحاظ ابتلا به کرونا
حریرچی درباره موضع وزارت بهداشت درباره اظهاراتی مبنی بر لغو طرح ترافیک، گفت: موضع وزارت بهداشت به صورت انفرادی نیست، بلکه با هماهنگی با دستگاه‌های دیگر اعلام می‌شود. آنچه برای ما مهم است، این است که حملونقل عمومی جزو جا‌های خطرناک برای انتقال بیماری است. خصوصا اگر درآن پروتکل بهداشتی رعایت نکنند. در شرایطی که مجبوریم بازگشایی‌ها را انجام دهیم، حمل و نقل انفرادی با وسیله شخصی می‌تواند جزو جا‌های امن باشد. اگر طرح ترافیک گذاشته شود، باعث می‌شود که همین درصدی هم که از خودروی شخصی استفاده می‌کنند یا کسانیکه از تاکسی‌های اینترنتی استفاده می‌کنند، به حمل و نقل عمومی منتقل شود. البته لغو طرح ترافیک هم منجر به مشکلاتی مانند افزایش ترافیک در سطح شهر شده و مرکز شهر از نظر پارکینگ ظرفیت ندارد. قاعدتا در دوران کرونایی نه ما می‌توانیم در مواردی مانند طرح ترافیک به صورت انفرادی نظر دهیم و نه دستگاه‌هایی که مستقیما در این زمینه مسوولند، بلکه باید باهم تبادل نظر کنیم تا آنچه که مبتنی بر خرد جمعی است، تصمیم‌گیری شود.
جریمه مالی و تعطیلی برای کسب و کار‌های متخلف
وی در پاسخ به سوالی درباره استفاده اجباری از ماسک در مترو و جریمه افرادی که از ماسک استفاده نمی‌کنند، گفت: اولا باید توجه کرد که عملکرد مردم ما در رعایت مسائل بهداشتی و درمانی در کشور کم‌نظیر بوده است. در حاضر در کشور‌های اروپای غربی و آمریکای شمالی برای همین قرنطینه تعدادی از مردم به خیابان ریخته و علیه قرنطینه شعار داده و شیشه مراکز عمومی را می‌شکنند یا زمانیکه موضوعاتی مانند قرنطینه پیش آمد در مغازه‌ها و مراکز خرید غارت و درگیری مسلحانه رخ می‌دهد، اما مردم ما عملکرد بسیار مناسبی داشتند. در عین حال طبق بررسی‌هایمان در دو هفته اخیر ۸۱ درصد کسبه پروتکل‌های بهداشتی و درمانی را رعایت کرده اند. بر همین اساس عمده کاهش موارد مرگ و میر و بستری که در کشور ما حاصل شده، نتیجه رعایت نکات بهداشتی و درمانی از سوی مردم بوده است. البته تعداد اندکی هم هستند که تخطی می‌کنند که هم سلامت عمومی خود و دیگران را به خطر می‌اندازد. فعلا در ستاد ملی کرونا پیشنهادی مبنی بر جریمه مالی برای مردم مطرح نشده، اما برای صاحبان مشاغل و کسب و کار پیشنهاد شده که اگر تخطی کنند، علاوه بر جریمه‌های مالی، تعطیلی کسب و کار هم برایشان در نظر گرفته شده است.
لزوم ورود خیرین به تامین ماسک برای اقشار کم درآمد/ از ماسک‌های خانگی استفاده کنید
حریرچی تاکید کررد: در عین حال ما محدودیت‌های مردم را هم درک می‌کنیم. کسی که درآمد روزانه اندکی دارد و با یارانه یا درآمد کارگری زندگی می‌کند، همین ماسک سه تا چهار هزار تومانی هم برایش هزینه است. نباید درخواست اقشار مرفه را به همه مردم تعمیم داده و فکر کنیم که همه مردم می‌توانند انجام دهند. بر همین اساس یکی از پیشنهادات ما استفاده از ماسک‌های خانگی است که پیشنهاد می‌کنم افراد محبوب در کشور وارد این حوزه شوند. در کشور ما خیلی از ماسک خانگی استفاده نمی‌شود، اما می‌تواند استفاده شود. در عین حال خیرین هم بخشی از کارشان را به تامین ماسک برای اقشار کم درآمد اختصاص دهند.
احتمال ابتلای دوباره به کرونا؛ آری یا خیر؟
حریرچی در پاسخ به سوالی درباره ماندگاری ویروس کرونا در چشم حتی بعد از بهبودی، گفت: آنچه مهم است، این است که در اکثر کسانی که مبتلا شده‌اند، ویروس از بین رفته است. گزارشاتی وجود دارد در برخی کشور‌ها آزمایش دوباره در افراد بهبودیافته مثبت شده است. البته عمده این افراد علامتی پیدا نکردند و فقط تست‌شان مثبت شده است. اکنون دو نظر در این زمینه وجود دارد؛ یکی اینکه بقایای باقی مانده و مرده ویروس قبلی در افرادی است که مجددا تست‌شان مثبت شده و دوم اینکه ویروس هنوز در آن‌ها زنده است و می‌تواند بیماری‌زا باشد. باید منتظر بمانیم و ببینیم که نتیجه چه می‌شود، اما مسلم این است که در کسانی که مجددا مبتلا شده‌اند، موارد فعال بیمار مشاهده نشده است.
نتایج داروی ابولا در درمان کرونا
معاون کل وزارت بهداشت در پاسخ به سوال ایسنا، دربره وضعیت داروی درمان ابولا (رمدیسیویر) که از سوی سازمان غذا و دارو آمریکا برای موارد اورژانسی تایید شده است، گفت: استفاده اورژانس از این دارو توسط FDA تایید شده است. در کشور ما هم کمیته علمی بررسی‌هایش را انجام داده و در مواردی هم استفاده شده که نظر رسمی‌اش را اعلام می‌کند. البته نتایجی که در آمریکا از این دارو گرفته شده، مناسب بوده است؛ به طوری که طول دوره بستری و ضریب زمان ترخیص از بیمارستان را کاهش می‌دهد.
اختصاص یک میلیارد یورو صندوق توسعه ملی برای مقابله با کرونا به کجا رسید؟
حریرچی در پاسخ به سوال دیگر ایسنا، درباره وضعیت یک میلیارد یوروریی که قرار بود از صندوق توسعه ملی برای مقابله با کرونا به حوزه سلامت اختصاص یابد، گفت: درباره این کمک که با موافقت مقام معظم رهبری تعیین شده است، هنوز در مرحله طی مراحل اداری و تبدیل به ریال است و هنوز اینکه به حساب وزارت بهداشت بنشیند، به وقوع نپیوسته و انجام خواهد شد.
معاون کل وزارت بهداشت در پاسخ به سوالی درباره افراد فوت شده ناشی از کرونا که در تیم درمانی قرار دارند، گفت: این کمیته در حال بررسی موارد فوت ناشی از کرونا در این زمینه است. بررسی واقعا دقیق و پیچیده است. زیرا با توجه به اذنی که مقام معظم رهبری دادند، حساسیت قابل توجهی در این زمینه وجود دارد. افرادی که در بین کادر بهداشتی و درمانی هستند، طیف وسیعی اعم از پزشک، پرستار، پیراپزشک و... را شامل می‌شود. ما در حال بررسی هستیم.
آمارمان رسمی است، دلیلی نمی‌بینیم آن را دستکاری کنیم
حریرچی ادامه داد: تعدادی هستند که دوست دارند، این جور آمار‌ها را چه درباره میزان ابتلای کادر بهداشتی و درمانی و چه درباره مردم، خیلی بیشتر نشان دهند. وقتی از کشور مبدا خودشان در انگلیس و آلمان اعلام می‌شود که موارد مرگ و میر را به داخل بیمارستان محدود می‌کنیم، خیلی برایشان ناراحت‌کننده نیست، اما در کشور ما اگر فردی اعلام می‌کند که من فکر می‌کنم همسایه‌ام به کرونا مبتلا بوده و فوت کرده، انتظار دارند، وزارت بهداشت آن را جزو آمار حساب کند. آماری که ارائه می‌دهیم، شفاف است. باید توجه کرد در کشور کسانی که مشکوک به بیماری کرونا هستند، به عنوان مورد مشکوک ذکر می‌کنیم که با تشریفات مربوط به بیماری کرونا دفن می‌شوند. بسیاری فکر می‌کنند که باید این موارد را هم جزو آمار کرونا بیاوریم،، اما پروتکل سازمان جهانی بهداشت اعلام می‌کند که کسانیکه تست مثبت کرونا داشته باشند، در آمار اعلام شوند. همچنین در اوایل اسفند هم کسانی را که علائم آنفلوآنزا مشابه کرونا داشتند، اعلام کردیم که با پروتکل کرونایی‌ها دفن شوند که دال بر این نیست که آن‌ها کرونا داشته‌اند. آمار ما رسمی است و دلیلی نمی‌بینیم که آن را دستکاری کنیم.
کرونا هنوز داروی اختصاصی ندارد
حریرچی درباره تولید دارویی برای درمان بیماری کرونا، اظهار کرد: شفاف می‌گویم که فعلا در هیچ کجای دنیا داروی جدیدی که موثر بر کرونا باشد، کشف نشده است. دارویی مانند رمیدیسیویر هم برای ابولا استفاده می‌شد که استفاده از آن در بیماری کرونا هم مطرح شده است. از طرفی تولید داروی جدید هم زمان‌بر است. حال در کل دنیا چند هزار مدعی داریم که یک داروی جدید کشف کردیم که ۹۰ درصد موثر است. باید توجه کرد که دارو در همه جای دنیا اصول مشخصی دارد، باید ابتدا در آزمایشگاه خودش را نشان دهد و بعد در حیوانات و حیوانات بزرگ آزمایش شده و سپس در تعداد محدودی از مردم استفاده شده و بعد از دیدن نتایج در اجتماع استفاده شود. هنوز هیچ داروی موثر بر کرونا در هیچ کجای دنیا کشف نشده است.
درباره آزمون ها، بر مبنای سلامت شرکت کنندگان تصمیم گیری می‌شود
وی درباره موضع وزارت بهداشت درباره تغییر زمان آزمون‌ها، گفت: درباره آزمون‌ها تاکید می‌کنم که از نظر ما مهم‌ترین موضوع حفظ سلامت شرکت‌کنندگان است و چه در زمینه کنکور و چه در سایر آزمون‌ها بر این مبنا تصمیم‌گیری می‌کنیم. اما تصمیم در این زمینه جمعی و بر عهده ستاد ملی کرونا خواهد بود. در حال حاضر هم جوی راه افتاده و تعدادی فکر می‌کنند که آزمون جامع یا کنکور برگزار شود و برخی هم می‌گویند برای سلامت مضر است و نباید برگزار شود. آنچه برای سلامت مردم و شرکت‌کنندگان مناسب باشد را اعلام می‌کنیم. در کنکور معمولا محل نشستن افراد با فاصله بوده است. منتها ممکن است در ورود و خروج تجمع یا تراکم ایجاد شود که این‌ها را رعایت کرده و با هماهنگی با آموزش و پرورش و وزارت علوم اعلام می‌کنیم.
ادامه دارد