با مرگ کیم جونگ اون، چه کسی رهبر کره شمالی می‌شود؟

فرارو-دانستن اینکه واقعاً در کره شمالی چه می‌گذرد بسیار سخت است. اگر گزارش‌های منتشر شده در این هفته معتبر باشد، رهبر این کشور، کیم جونگ اون بعد از انجام یک عمل جراحی در وضعیت بدی قرار گرفته است. اگرچه ممکن است این گزارش‌ها به زودی رد شوند، اما در هر صورت این سؤال را ایجاد می‌کند که در صورت درگذشت ناگهانی و تعجب برانگیز کیم جونگ اون، چه کسی می‌تواند سلطه بر ملت هسته‌ای و ۲۵ میلیون نفری کره شمالی را به دست بگیرد. وبسایت Quartz طی مقاله‌ای به بررسی این موضوع پرداخته است.

در اوایل هفته جاری، گزارشی تأیید نشده از Daily NK، یک وب سایت خبری مستقر در سئول، اعلام کرد که رهبر کره شمالی تحت عمل جراحی قلب قرار گرفته و در یک ویلا در خارج از پیونگ یانگ، پایتخت کره شمالی در حال گذراندن دوره نقاهت خود است. پس از آن خبرگزاری CNN آمریکا با استناد به گفته‌های یک مقام آمریکایی که نخواست نامش فاش شود، گزارش داد که «بررسی دقیق اطلاعات» توسط ایالات متحده نشان می‌دهد که رهبر عالی کره شمالی در «خطر جدی» قرار دارد. این گمانه زنی‌ها وقتی شدت یافت که کیم جونگ اون در مراسم بزرگداشت روز تولد کیم ایل سونگ، پدربزرگش و بنیانگذار کره شمالی در ۱۵ آوریل، به طور غیرمنتظره‌ای در این مراسم حضور پیدا نکرد. نکته قابل توجه این است که رسانه‌های دولتی کره شمالی نیز در این خصوص به طور کامل سکوت اختیار کردند و این در حالی است که این رسانه‌ها هر روز تصاویر و فیلم‌های متعددی از وی، در مکان‌های مختلف و حتی بی اهمیت پخش می‌کردند.

در آن سو، دولت کره جنوبی اعلام کرد که نمی‌تواند گزارشات مربوط به تحت عمل جراحی قرار گرفتن کیم جونگ اون را تأیید کند و تاکنون علائمی از وضعیت غیر عادی در سلامتی رهبر کره شمالی دریافت نکرده است. دولت چین نیز در بیانه‌ای مشابه اعلام کرد که نمی‌تواند گمانه زنی‌های اخیر را تأیید کند.برخی منابع رسانه‌ای نیز ساعتی پیش گزارش کردند که چین یک تیم پزشکی برای مشاوره درمانی در مورد «کیم جونگ اون» رهبر کره شمالی به این کشور اعزام کرده است. خبرگزاری رویترز در خبری اختصاصی اعلام کرد که این تیم پزشکی چینی شامل سه نفر است و روز پنجشنبه پکن را به مقصد پیونگ یانگ ترک کرده است. اعزام این تیم به پیونگ یانگ با انتشار شایعات زیادی در مورد سلامتی رهبر کره شمالی همزمان شده است.

 

اما اگر واقعاً کیم جونگ اون درگذشته باشد، چه کسی قدرت در کره شمالی را به دست خواهد آورد؟ با توجه به اینکه کره شمالی در مدت هفت دهه توسط همین خانواده اداره شده است، احتمالاً خانواده کیم بیشترین شانس در کسب قدرت را دارد. «چوونگ سونگ چانگ»، تحلیلگر موسسه Sejong در کره جنوبی، می‌گوید: احتمال اینکه خواهر رهبر کره شمالی یعنی «کیم یو جونگ»، وارث قدرت در کره شمالی باشد، «بیش از ۹۰ ٪ است». وی خاطرنشان کرد: وی نژاد و خون «سلطنتی دارد» و در کره شمالی نیز در واقع یک سلسله سلطنتی حاکم است. در سال‌های اخیر وی به همراه برادرش در جریان جلسات مهم با رهبران جهان از جمله دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا شرکت داشته است و همین امر برخی ناظران را وادار کرد که رسماً مقام شماره ۲ کره شمالی را برای وی در نظر بگیرند.

 

 

با این حال برخی از ناظران دیگر، فرهنگ ماشینی رژیم کره شمالی را مانعی برای به دست گرفتن قدرت، توسط کیم جو جونگ می‌دانند. بلومبرگ در سال ۲۰۱۷ نوشت: «ساختار رهبری در کره شمالی کاملاً مردسالار و با ذهنیت مسلط مردانه است. با چنین قوانینی کیم یو جونگ را نمی‌توان به عنوان یک جانشین احتمالی در نظر گرفت».

در همان سال، برادر ناتنی و بزرگتر رهبر عالی کره شمالی یعنی «کیم جونگ نام»، که در ماکائو زندگی می‌کرد، در فرودگاه کوالالامپور از طریق عامل اعصاب کشته شد. کیم جونگ نام می‌دانست که رهبر کره شمالی قصد جان او را دارد به همین دلیل طی نامه‌ای به برادر کوچکش، به او التماس کرد که جانش را به او ببخشد، اما نتیجه‌ای نگرفت.

کیم جونگ اون یک برادر دیگر به نام کیم جونگ چول دارد که بزرگتر هم هست. اما اعتقاد بر این است که وی هیچ علاقه‌ای به سیاست و زندگی عمومی ندارد و پدرش کیم جونگ ایل، برای قرار گرفتن در قدرت او را همچون یک «دختر» تلقی می‌کرد. او ظاهراً یک نوازنده گیتار با استعداد است و پنج سال پیش در کنسرت «اریک کلپتون» مورد توجه قرار گرفت. کمتر کسی احتمال می‌دهد که وی به مقام رهبری نائل شود، اما واقعیت این است که او خون سلطنتی دارد و مرد است؛ بنابراین برخی از مهمترین شاخصه‌های جانشینی رهبر کره شمالی را دارد و نمی‌توان او را به طور کلی نادیده گرفت.

کیم جونگ اون چند فرزند دارد، اما آن‌ها به اندازه کافی بزرگ نیستند که قدرت را به دست بگیرند. او همچنین یک دایی، «کیم پیونگ ایل» - ۶۵ ساله - دارد که گفته می‌شود نوامبر گذشته پس از گذشت چندین دهه به عنوان دیپلمات در اروپا، به کره شمالی بازگشت. اما او مدتی است که خارج از محافل قدرت در کره شمالی است. دایی دیگر رهبر کره شمالی، «جانگ سونگ تاک»، زمانی که یکی از قدرتمندترین مردان کشور بود، به خیانت متهم شد و در دسامبر سال ۲۰۱۳ یعنی تنها دو سال پس از به قدرت رسیدن کیم جونگ اون، اعدام شد (و تهدید دیگری از بین رفت).

در خارج از خانواده کیم، «چو ریونگ هائه» وجود دارد که سال گذشته رئیس جمهور هیئت رئیسه مجلس اعلای مردم شد و رهبر کره شمالی وی را به عنوان رئیس دولت انتخاب کرد. او چندین دهه برای خانواده‌های حاکم خدمت کرده است، اما فاقد عنصر مهم در جانشینی کره شمالی یعنی همخونی با خاندان حاکم کیم است. یک احتمال دیگر ظهور یک رهبری جمعی است که هم اعضای خانواده سلطنتی و هم شخصیت‌های ارشد وفادار را در خود جای دهد. در این چیدمان احتمالاً کیم یو جونگ علی رغم جنسیت وی، یک نیروی اصلی خواهد بود، در حالی که چو و دیگر افراد متنفذ احتمالاً به عنوان نیرو‌های همتراز ظاهر شوند.

در این میان برخی از ناظران نیز می‌ترسند که مبارزات قدرت برای جانشینی در کره شمالی آغاز شود. در صورت بروز چنین اتفاقی، این امر می‌تواند منجر به یک بی ثباتی خطرناک برای منطقه شود، زیرا سلاح‌های هسته‌ای ممکن است به دست افراد ناشناخته‌ها بیفتد و احتمالاً موج عظیمی از پناهندگان نیز به سمت چین سرازیر شوند. به عبارت بهتر جنگ قدرت بر سر جانشینی کیم جونگ اون نه تنها ممکن است باعث فاجعه در کره شمالی شود بلکه این فاجعه ممکن است بسیار فراتر از مرز‌های این کشور گسترده شود و امنیت جهانی را مختل کند.

با این وجود، همه این احتمالات بستگی به وضعیت جسمانی رهبر فعلی کره شمالی دارد که در دهه چهارم زندگی خود قرار دارد. با مرگ زودرس او، هر یک از سناریو‌های پیش گفته احتمال وقوع یافتن دارند، اما اگر وی بتواند ثابت کند که وضعیت جسمانی او مناسب است، با توجه به نفوذ و قدرتی که در کشور دارد، می‌تواند کماکان به گسترش قدرت خود ادامه دهد. او می‌تواند تا سال ۲۰۷۰ هم زنده باشد، در قدرت بماند و شاهد آمدن و رفتن رهبران غربی باشد در حالی که همچنان بر سلطه آهنین خود بر مردم کره شمالی ادامه می‌دهد. زرادخانه‌های هسته‌ای خود را توسعه دهد و فرزندان پسر خود را به گونه‌ای تربیت کند که جانشین مناسبی برای او باشند.