از اوایل اسفندماه بود که خبرهایی مبنی بر شیوع ویروس کرونا در ایران نخست در شهر قم و سپس در سراسر کشور منتشر شد و به دنبال این اخبار کشور در آخرین روزهای سال ۹۸ در شرایط متفاوت و ویژهای قرار گرفت.
به گزارش ایرنا، اعلام آمار هر روزه مبتلایان و قربانیان این ویروس و لزوم رعایت بهداشت موجب شد تا هموطنان برای مراقبت بیشتر از خود و حفظ سلامت جامعه در خانههای خود بمانند و ترددها به ویژه برای سرگرمی و تفریح به حداقل برسد.
تعطیلی بخش فرهنگی کشور از جمله سینما، موسیقی و تئاتر کاهش تجمع در اماکن عمومی و شرکت در فعالیتهای جمعی را به همراه داشت که البته تعطیلی برخی صنوف از سوی وزارت بهداشت نیز بر این روند بسیار تاثیرگذار بود.
این در خانه ماندن ضرر و آسیبهای فراوانی را برای بخشهای اقتصادی به همراه داشته است و موجب شده در آستانه نوروز بسیاری از بخشها تعطیل شوند و حال و هوای کشور را تغییر دهند.
با توجه به اینکه ذائقه ایرانیان از دیرباز به قصه گویی و داستان علاقه نشان داده است و برنامههای تلویزیونی مورد اقبال ایرانیان قرار داشت در این روزها که شیوع ویروس کرونا موجبات در خانه ماندن مردم را فراهم کرده است بیش از گذشته برنامههای تلویزیونی و اینترنتی مورد توجه قرار گرفته است.
ویروس کرونا پیش از ایام نوروز ۹۹ توانسته با خانه نشین کردن مردم مخاطبان بسیاری را برای تلویزیون به همراه بیاورد، اما این تماشاگران تلویزیونی تنها مختص به صدا و سیما نبودند بلکه تلویزیونهای اینترنتی به عنوان رقیبی سر سخت وارد میدان جذب مخاطب شدند و در نبود برنامههای جذاب در صدا و سیما به سرعت آمار تماشاگران را به نفع خود تغییر داده و گوی سبقت را ربودند.
آمارهای رسمی و غیر رسمی منتشر شده از سوی صدا و سیما و تلویزیونهای اینترنتی نشان میدهد که این رسانه با فاصله چشمگیری از تلویزیونهای اینترنتی عقب مانده است.
از همان روزهای نخست از محدودیتهای ترددی و الزام رعایت نکات بهداشتی نیز محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فن آوری اطلاعات با انتشار پستی در صفحه توئیتر خود از دسترسی بهتر به تلویزیونهای اینترنتی خبر داد؛ در متن این پست نوشته شده بود که «با مدیران تلویزیونهای اینترنتی صحبت کردم. از فردا تا آخر هفته، بخش مخصوص کودکان آنها و در برخی، تمام فیلمها و سریالها رایگان خواهد بود.»
وی همچنین در ادامه افزود: «خواهش میکنم در منزل بمانید و بیرون نروید. مواظب کودکان و خودتان در برابر کرونا باشید.» که این پست نیز در رونق بیشتر تلویزیونهای اینترنتی بی تاثیر نبود.
بهطور مثال، بررسی رفتار تماشای کاربران در بخش انیمیشن تنها یکی از تلویزیونهای اینترنتی از تاریخ ۷ تا ۱۶ اسفند نشان میدهد که میانگین بازدید انیمیشنها رشدی در حدود ۷۴ درصدی داشته و افراد زیادی با کمک دسترسی رایگان این محتواها را تماشا کردهاند.
سریالها و فیلمهای سینمایی موجود در این بخش نیز رونق بسیاری را برای تلویزیونهای اینترنتی به همراه داشته است از یک سو منطبق بودن پوشش بازیگران و روابط مجموعههای شبکه نمایش خانگی موجب توجه بیشتر میشود از سوی دیگر موضوعات طرح شده در داستان میتواند نظر بینندگان بسیاری را به خود جلب کند.
در حالی که آمار تماشاگران تلویزیونهای اینترنتی پیش از این نیز شامل میلیونها دقیقه تماشا بود این روزها به سه برابر افزایش یافته است، اما صدا و سیما تنها از آمار ۲۵ درصد تماشاگر برای سریالهای پخش شده در روزهای ویژه کرونا خبر میدهد و این درصد بالاترین عددی بود که برای پنج مجموعه تلویزیونی داشت و باقی مجموعهها هر کدام کمتر از ۲۰ درصد مخاطب را به خود اختصاص داده اند که حتی این آمار در مقایسه با برنامههای صدا وسیما ناچیز محسوب میشود.
در این روزها که عموم مردم بیشترین زمان خود را در خانه و در کنار خانواده میگذرانند صدا و سیما فرصتی داشت تا با تولید برنامههای سرگرم کننده در شبکههای مختلف نه تنها توجه و اعتماد بسیاری را جلب این رسانه کند بلکه به این ترتیب فضایی فراهم نمیشد تا مردم جای خالی صداوسیما را با برنامههای شبکههای ماهواره پر کنند و در این میان بخش قابل توجهی از تماشاگران خود را در رقابت با تلویزیونهای اینترنتی و شبکه نمایش خانگی واگذار کند.
این در حالی است که رسانه ملی از بودجه قابل توجهی در هر سال بهرهمند است، اما شبکه نمایش خانگی و تلویزیونهای اینترنتی به بخش خصوصی تعلق دارد و از جای مشخصی تغذیه نمیشود، اما صداوسیما نه تنها از این فرصت ویژه استفاده نکرده است بلکه با پخش مداوم سریالهای تکراری یا برنامههایی که عموما توانایی جذب مخاطب بالایی ندارد موجبات کنار گذاشته شدن از سوی بینندگان را فراهم کرد.
ویروس کرونا از اوایل دی ماه در «ووهان» واقع در استان «هوبی» چین پدیدار شد و تاکنون به حدود ۵۰ کشور از جمله آمریکا، فرانسه، استرالیا، تایلند، مالزی، کره جنوبی، ژاپن، کانادا، سوئد، اسپانیا و امارات گسترش یافته و تا کنون جان هزاران نفر را گرفته است.
پزشکان توصیه میکنند با خود مراقبتی، قرنطینه خانگی، پرهیز از سفر و رعایت بهداشت فردی میتوان مانع از ابتلا و سرایت به ویروس کرونا شد.
یه ورزشی میکنن باز