تضمین درباره پرورش استعداد‌ها و شکوفا کردن خلاقیت‌های کودک و تبدیل او به فردی نخبه وعده‌های جذابی است که هر پدر و مادری را جذب می‌کند؛ وعده‌هایی که این روز‌ها با ورود به بیشتر مهد کودک‌ها با آن مواجه می‌شوید. انواع و اقسام کلاس‌های آموزشی از حوزه خلاقیت گرفته تا ورزش و موسیقی حکم هفت خان رستم را دارد که علاوه بر تزریق اطلاعات و توانایی‌های مختلف به کودکان جیب والدین را هم خالی می‌کند.
ایران نوشت: هرچند بهزیستی به مهد‌های کودک اجازه برگزاری چند کلاس محدود آموزشی و کمک آموزشی را داده، اما این روز‌ها مهد‌های کودک به حوزه‌هایی وارد می‌شوند که از نظر بسیاری از کارشناسان و متخصصان نه تنها لزومی ندارد بلکه می‌تواند سنگ بنای بی‌عدالتی آموزشی هم باشد. برخی از این کلاس‌ها در حد اسم است برای پز دادن و البته کسب درآمد برای صاحبان مهد‌های کودک لوکس، مانند کلاس معماری که به گفته مسئول یکی از این مهد‌های کودک در آن یک فوق لیسانس معماری هر هفته از بنای قدیمی برای کودکان می‌گوید و ماکت آن را می‌سازد، حالا اینکه یک کودک ۳ یا ۴ ساله و حتی ۵ ساله چقدر معماری بنا‌های قدیمی را درک می‌کند و این اطلاعات تا چه زمانی در ذهنش باقی می‌ماند نه کسی می‌داند و نه کسی در مورد آن گفتگو می‌کند. حتی مادران کودکان شرکت‌کننده در این کلاس‌ها در پاسخ تنها لبخند می‌زنند. اما حقیقت این است که در کنار بسیاری از شکایات و نارضایتی‌ها از تحمیل چنین آموزش‌هایی، بسیاری گمان می‌کنند شرکت کودکان در کلاس‌های متنوع نه تنها به معنای قربانی شدن کودکی آن‌ها نیست بلکه استفاده از آموزش بهتر و ساختن آینده‌ای ایده آل است.
سارا مادر کارن ۵ ساله است که می‌گوید: همه حقوقم را هزینه مهد می‌دهم گاهی با خودم می‌گویم اصلاً برای چی سرکار می‌روم. یک روز کلاس زبان دارند یک روز موسیقی. کلاس سفالگری، روباتیک، اسکیت، نقاشی، ژیمناستیک، خلاقیت، آی مت و.. هم که جزو امور روزانه‌مان شده. اگر یکی از کلاس‌ها را هم ثبت‌نام نکنیم آنقدر مربیان به بچه می‌گویند که دوستانت در کلاس هستند و تو باید تنها باشی یا بچه‌های دیگر را نشانش می‌دهند که اگر نخواهی هم مجبور می‌شوی ثبت‌نامش کنی تا کمتر بهانه بگیرد و گریه کند. اصلاً نمی‌دانم این همه کلاس لازم است در یک مهد کودک برگزار شود یا خیر؟ مگر مهد کودک محل نگهداری کودکان نیست؟
مجید هم پدر آنا دختر ۵ ساله است که دخترش از بسیاری از کلاس‌های آموزشی مهد کودک استفاده می‌کند. او از این آموزش‌ها راضی است و می‌گوید: پسرم هم در بیشتر این کلاس‌ها شرکت کرده بود. من تأثیرش را در هنگام ورود او به مدرسه مشاهده کردم. او از همه همکلاسی‌هایش یک سر و گردن بالاتر است.
مهدکودک‌های شیک تنها نیاز بصری را تأمین می‌کنند
محسن محمد علی لواسانی، روانشناس نیز معتقد است، آموزش پیش از دبستان از نظر متخصصان بسیار مفید است، اما باید حساب شده و برای همه یکسان باشد.
وی می‌گوید: پژوهش‌ها نشان می‌دهد، ابعاد جسمی و حرکتی، شناختی، عاطفی خلاقیت، اجتماعی شدن و همچنین بحث کلامی باید در سنین قبل از دبستان به کودک آموزش داده شود. اما مشاهده می‌شود در برخی مراکز نگهداری از کودکان بیش از اندازه به این مباحث پرداخته می‌شود. مثلاً موضوع خلاقیت که این روز‌ها در قالب کلاس‌های بسیار متنوع به چشم می‌خورد باید در کودکان زیر ۴ سال به‌صورت غیر مستقیم آموزش داده شود در غیر این صورت کودک یاد می‌گیرد، اما خلاقیت خود را از دست می‌دهد.
لواسانی با تأکید بر اینکه برخی از مهدکودک‌های شیک تنها نیاز بصری را تأمین می‌کنند اضافه می‌کند: کودکان زیر ۴ و ۵ سال باید به‌صورت غیر مستقیم و اشباع شده آموزش ببینند. این آموزش‌ها باید شامل توجه به ۵ حس، یعنی حس استقلال، دیده شدن، مفید بودن، آگاهی از رشد و در نهایت حس رابطه باشند تا بتوانیم بگوییم کودکان آموزش‌های مناسبی دیده‌اند در غیر اینصورت آموزش نه تنها مؤثر نخواهد بود بلکه تأثیری عکس خواهد داشت.
حمیلا بخشی مدیر یکی از مهد کودک‌های تهران نیز در این‌باره می‌گوید: بهزیستی مجوز برگزاری ۵ کلاس فوق برنامه را برای مهد کودک‌ها صادر کرده است. این مدیر است که تشخیص می‌دهد این کلاس‌ها چگونه تشکیل شود و به چه موضوع‌هایی اختصاص پیدا کند.
این روانشناس می‌افزاید: معمولاً برای پرورش کودکان بهتر است این کلاس‌ها در رشته‌های ورزشی و هنری معقول تشکیل شود چرا که کسب مهارت، قسمتی از روند رشد کودک است. برای مثال در حوزه ورزش کلاس‌های ژیمناستیک به تقویت و رشد جسمانی کودک کمک می‌کند و این از نظر علمی تأیید شده است، اما برگزاری کلاس‌هایی مانند صخره نوردی صرفنظر از استعداد کودک، تا چه حد در کسب مهارت‌های جسمانی کودک مؤثر خواهد بود؟
وی تأکید می‌کند: برخی از مدیران مهدکودک بی‌توجه به استعداد کودکان آن‌ها را به شرکت در کلاس‌های غیرضروری تشویق می‌کنند و متأسفانه بعضی از والدین هم گمان می‌کنند پرداخت پول بیشتر به منزله آموزش بهتر است. متأسفانه تبلیغات عجیب و غریب و البته جذاب مانند آموزش زبان انگلیسی از دوران جنینی به‌طوری که جنین به زبان انگلیسی خواب می‌بیند و فکر می‌کند! تنها دستاویزی است برای کسب پول و درآمد بیشتر.
بهزیستی مجوز داده است
سعید بابایی، مدیرکل دفتر امور کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی می‌گوید: مهد‌های کودک براساس توانمندی‌هایشان از بدون ستاره تا ۴ ستاره، رتبه‌بندی شده‌اند. آن‌ها علاوه بر برگزاری کلاس‌های آموزشی پایه، برحسب تعداد ستاره‌های مهد کودک می‌توانند در طول سال تحصیلی از یک کلاس تا ۵ کلاس فوق برنامه برگزار کنند.
وی می‌افزاید: برای برقراری عدالت آموزشی، سطحی از استاندارد‌های فیزیکی و آموزشی درنظر گرفته شده که همه مهد کودک‌ها موظف به اجرای آن هستند. اما حقیقت این است که برقراری عدالت آموزشی واقعی این است که در ایران نیز مانند برخی از کشور‌های جهان درصدی از بودجه و GDP رسماً توسط دولت به این حوزه اختصاص یابد.
بابایی عنوان می‌کند: با اختصاص این بودجه و رسمی شدن آموزش دوره قبل از دبستان، می‌توان به سطح قابل توجهی از کیفیت و عدالت آموزشی دست یافت. متأسفانه در حال حاضر این آموزش‌ها، غیر رسمی است و به‌صورت مشارکت بخش خصوصی ارائه می‌شود که طبیعتاً بار مالی عمده‌ای را به‌خانواده‌ها وارد و آن‌ها را با مشکلاتی مواجه می‌کند.