فرارو- بعد از سخنان هفته گذشته حسن روحانی رئیس جمهوری درباره لزوم برگزاری انتخابات الکترونیک و کنایه به افغانستان در این زمینه، این امر با واکنش مقامات و مردم این کشور روبروشد، حال باید دید این امر تا چه حد بر روی روابط دو کشور سایه خواهند انداخت.
به گزارش فرارو، رییس جمهوری اخیرا در سخنانی بابیان اینکه صندوق آرا به شکلی کنونی را نمی پسندد، گفته است: به وزیر کشور در هر دوره‌ای تاکید کردیم و وی نیز این موضوع را دنبال کردند اما نشد؛ آقا این انتخابات را الکترونیکی کنید افغانستان را هم این کار را کرد، این که چیزی نیست؛ مردم رای را روی کاغذ می‌نویسند، توی صندوق می‌اندازند.
حسن روحانی افزود: فردی آن رای را می‌خواند و فرد دیگری آن را علامت می‌زند و البته معلوم نیست این فرد چه می‌خواند و آن یکی کجا را علامت می‌زند، هم اینکه علامت زدند در پایان نوبت به تجمیع آرا می‌شود که چه بساطی پیش می آید که باید همه آنجا مراقب باشیم.
در مقابل نیز شاه‌حسین مرتضوی، مشاور ارشد رئیس جمهوری افغانستان با انتشار متنی در صفحه فیسبوک خود خطاب به رئیس جمهوری ایران گفت: «به ما طعنه نزنید، از ما بیاموزید.» از سویی دیگر حسام الدین آشنا، مشاور رییس جمهور ایران نیز، در حساب توییتری خود نوشت: «جناب آقای شاه‌حسین مرتضوی، مشاور ارشد رئیس‌جمهوری افغانستان، مخاطب دکتر روحانی مسئولان ایرانی بودند که گاه کمبود امکانات را بهانه می‌کنند. تجربه خواهران و برادران ما در کشور افغانستان حاوی این درس است که با وجود تمام مشکلات تحمیلی می‌توان در مسیر پیشرفت گام برداشت.»
واکنش افغانستانی‌ها آنی و لحظه ای استپیرمحمد ملازهی کارشناس مسائل افغانستان در
گفتگو با فرارو با بیان اینکه ارزیابی افغانستانی‌ها از سخنان حسن روحانی منفی بوده است، اظهار داشت: آن‌ها این استنباط را داشته‌اند که ایران خود را برادر بزرگ‌تر افغانستان می‌داند و می‌خواهد برای این کشور تصمیم بگیرد، برای همین نیز است که حرف‌های رئیس جمهور با واکنش مردم و دولت افغانستان روبرو شده است، از سویی به نظر می‌رسد واکنش‌ها آن‌ها آنی و لحظه‌ای باشد و به زودی این واکنش‌ها فروکش خواهد کرد.
وی افزود: این سخنان در فضای مجازی و همچنین توسط دولت افغانستان واکنش‌های معدودی را به دنبال داشت اما به اعتقاد بنده این مسئله نمی‌تواند در بلند مدت و حتی در کوتاه مدت روی روابط سیاسی و اقتصادی دو کشور تاثیر خاصی داشته باشد، هرچند ممکن است تاثیراتی در برخی از حوزه‌ها بگذارد، اما در مجموع هیچ تغییری در پی این اتفاقات بین دو کشور رخ نخواهد داد.
ملازهی با تاکید بر اینکه ایران و افغانستان دارای روابط طولانی فرهنگی و تمدنی با یکدیگر هستند، گفت: در عصر حاضر نیز با توجه به مرز زمینی طولانی که دو کشور با یکدیگر دارند، روابط مناسب و استراتژیک بین ایران و افغانستان از اهمیت بسزایی برخوردار است، در حال حاضر نیز با توجه به مسئله قاجاق مواد مخدر از افغانستان با ایران ولزوم مبارز با این پدیده شوم، اهمیت روابط حسنه دو جانبه بسیار زیاد است، از سوی دیگر تردد غیر قانونی اتباع افغانستان از دیگر مسائلی است که دو کشور برای متوقف کردن آن‌ها با یکدیگر در حال همکاری هستند.
این کارشناس با اشاره به رقابت افغانستان با کشور پاکستان، بیان داشت: حجم تجارت بین ایران و افغانستان بسیار بالاست، به طوریکه این کشور جزء پنج مقصد صادراتی ایران محسوب می‌شود، بنابراین به این راحتی خدشه‌ای به روابط دو کشور وارد نخواهد شد.
وی اضافه کرد: به تازگی نیز پیمان سه جانبه‌ای بین سه کشور ایران، هند و افغانستان در رابطه با ایجاد محور ترانزیتی از بند چابهار به امضا رسیده که این امر نیز وابستگی اقتصادی دو کشور به هم را افزایش داده است، به طوریکه به نظر می‌رسد تا چند سال آینده حجم مبادلات تجاری بین دو کشور با افزایش قابل ملاحظه‌ای روبرو شود.
سخنان رئیس جمهوری توهین‌آمیز نبودبهرام امیراحمدیان استاد دانشگاه تهران در
گفتگو با فرارو با اشاره به اینکه سخنان رئیس جمهوری در قبال افغانستان نوعی کنایه‌زنی بود که سران دیگر کشورها نیز این کار را انجام می‌دهند، اظهار داشت: حرف‌های ترامپ رئیس جمهور آمریکا که هر بار ملتی را به سخره می‌گیرد نوعی توهین است، یا سایر مقامات، در این باره می‌توان نمونه‌های مشابهی پیدا کرد، اما در مورد سخنان روحانی به نظر بنده این حرف‌های توهین آمیز نبود که احتیاج به واکنش مردم و مقامات افغانستانی داشته باشد.
وی افزود: از لحاظ دیگر نیز افغانستان از همه نظر از ایران عقب‌تر است، با وجود این به زعم رئیس جمهور آن‌ها توانستند انتخابات الکترونیک برگزار کنند، اما چرا ما در داخل کشور این کار را انجام نمی‌دهیم مسئله‌ای است که باید بر روی آن بحث کرد، بنابراین آقای روحانی حرف توهین آمیزی نزد که بخواهد این مباحث نیز به دنبال آن مطرح شود.
امیراحمدیان گفت: این رسانه‌ها و فضای مجازی و اجتماعی است که به این مباحث دامن می‌زند، این در حالیست که ادامه این بحث‌ها به هیچ عنوان به نفع هیچ کشوری نیست، از سویی به دلیل اینکه افغانستان می‌خواهد وابستگی خود به پاکستان را کاهش دهد، به دنبال آن است که سطح روابط اقتصادی و تجاری خود را با ایران افزایش دهد، بنابراین روابط حسنه و دوستانه پیش‌شرط توسعه مبادلات اقتصادی است و این امر به نفع هر دو کشور است.
این کارشناس مسائل افغانستان با اشاره به برگزاری انتخابات افغانستان که حواشی بسیار زیادی را به دنبال داشت، بیان‌کرد: بیش از 15 میلیون نفر از مردم افغانستان واجد شرکت در این انتخابات بودند، اما تنها 2 میلیون نفر شرکت کردند که این آمار مشارکت بسیار پائینی به حساب می‌آید، بنابراین به نظر می‌رسد دولت افغانستان بدش نمی‌آید از فضایی که در رابطه با سخنان رئیس جمهور ایران به وجود آمده استفاده کرده و نگاه‌ها را به این سمت هدایت کند.
وی اضافه کرد: این مسئله نباید تبدیل به ابزار و مستمسکی شود که بخواهد روابط دو کشور را تحت تاثیر قرار دهد، بنابراین بهتر است دولت و رئیس جمهور افغانستان به کار خود بپردازند و نخواهند از این آب گل آلود برای خود ماهی بگیرند، چرا که این اتفاق آنقدرها هم که رسانه‌ها آن را بزرگ کرده‌اند، نیست و نباید بیش از حد بدان پرداخت.