مسعود کیمیایی اولین سینماگری بود که اعلام کرد در جشنواره شرکت نمی‌کند/ شهاب حسینی از منتقدان جدی تحریم جشنواره است
فرارو- در روزهای اخیر فرهنگ و هنر کشور گرفتار حاشیه‌های عجیب و غریبی شده است. این اتفاقات در حالی رخ داده است که اصل مسئله یعنی تولید در حوزه فرهنگی در بدترین وضعیت خود در سال‌های اخیر به سر می‌برد. رکودی سهمگین حوزه‌های مختلف فرهنگی کشور را فراگرفته است و حاشیه‌ها بر متن غلبه کرده‌اند.
به گزارش فرارو، در پی اعلام علت سقوط هواپیمای اوکراینی و روشن شدن اینکه این هواپیما با شلیک پدافند سپاه پاسداران ساقط شده است، شماری از هنرمندان حوزه‌های تئاتر و تجسمی و سپس سینما اعلام کردند که برای همدلی با مردم از شرکت در جشنواره‌های فجر انصراف می‌دهند.
جمعی از سینماگران روز چهارشنبه، دوم بهمن، بیانیه‌ای تک‌جمله‌ای را با امضای ۱۳۹ سینماگر و هنرمند در صفحه‌های شخصی خود در اینستاگرام منتشر کرده و نوشتند: «ما به جشنواره فجر نمی‌رویم.»
پای این بیانیه اسامی: ژیلا ایپکچی، جعفر پناهی، حمیدرضا آشتیانی‌پور، مصطفی خرقه‌پوش، محمدعلی رخشانی، محمد رسول‌اف، محمدعلی سجادی، فریدون شهبازیان، مهوش شیخ‌الاسلامی، حمید فرخ‌نژاد، علی‌محمد قاسمی، علی مصفا، محمد‌رضا مویینی و مرضیه وفامهر و... دیده می‌شود.
البته بسیاری از آن‌ها پیشتر نیز اعلام کرده بودند که در جشنواره شرکت نمی‌کنند.
انصراف هنرمندان از حضور در فجر با واکنش‌هایی همراه بود. شهاب حسینی و برخی دیگر از هنرمندان از این کار انتقاد کردند و اعلام کردند که در جشنواره شرکت می‌کنند.
از طرف دیگر برخی نمایندگان مجلس به دنبال "محرومیت" هنرمندانی هستند که از حضور در جشنواره سرباز زده‌اند. همین تهدید موجب شد که تعداد هنرمندانی که جشنواره را "تحریم" کردند افزایش یابد. حمید فرخ‌نژاد پس از اظهار نظر پژمانفر نماینده مشهد تصمیم گرفت در جشنواره حاضر نشود. او گفت: «باشد که یاد بگیرید با اصحاب هنر با زبان زور و تهدید صحبت ننماید.»
در حاشیه‌ای دیگری ترانه علیدوستی که پست تندی در اینستاگرام خود در این رابطه منتشر کرده بود و او نیز از حامیان تحریم بود، به دادستانی احضار شد. پیشتر هم رخشان بنی اعتماد کارگردان شناخته شده برای چند ساعتی بازداشت شده بود.
در کنار این اتفاقات سه گروه نمایش که جشنواره را تحریم کرده بودند با صدور بیانیه‌هایی اعلام کردند که در جشنواره شرکت خواهند کرد. سه گروه "آدیداس، جانی اسکیکی و خدای جنگ" در بیانیه خود تاکید کردند که «می خواهیم همدلی و اتحاد ایران اسلامی را به تمام رسانه‌های دروغین و پست غربی و دولت‌های استکبار و ملعون جهانی نشان دهیم.»
مسئولان فرهنگی دولت هم تلاش کردند که فضا را آرام کنند. آن‌ها سیاست سکوت را در پیش گرفتند. آشکار از ورود به چالش خودداری کردند، سیاستی که نتیجه خاصی در پی نداشته است. وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی ساکت‌ترین فرد در غائله "تحریم" بوده است، او حتی از هنرمندان درخواست هم نکرد که در تصمیم خود تجدیدنظر کنند. تنها تصمیم دولتی‌ها این بوده که برنامه افتتاحیه جشنواره فیلم فجر را لغو کنند.
در این بین انتظار می‌رفت تحریم جشنواره از سوی هنرمندان برمشارکت مردم در جشنواره تأثیر منفی بگذارد که ظاهراً این اتفاق رخ نداده و بخش قابل توجهی از بلیت‌های جشنواره در مدت کوتاهی به سرعت به فروش رفت.
منوچهر صهبایی در تالار وحدت به شدت به شهرداد روحانی تاخت و جنجالی بزرگ به پا کرد
حادثه عجیب در تالار وحدت
اما ماجرای دیگری که در روزهای اخیر فضای فرهنگی کشور را با تنش مواجه کرده است، در تالار وحدت رخ داد. روز پنج شنبه سوم بهمن ماه در اجرای
ارکستر سمفونیک تهران در تالار وحدت منوچهر صهبایی، رهبر مهمان ارکستر، قبل از شروع کنسرت طی سخنانی خطاب به حاضران مدعی شد که شهرداد روحانی رهبر ارکستر بدون هماهنگی با مسئولان بنیاد رودکی به خاطر ترسش از وضعیت کشور"از ایران فرار کرده است."
سخنان صهبایی با اعتراض حاضران در سالن روبه رو شد و او در پاسخ گفت: «مطرب باید بره دنبال جایی که مطربی‌اش رو بکنه.»
در ادامه سخنان صهبایی با اعتراض نوازنده‌ها روبه‌رو شد و در پشت صحنه اتفاقات عجیبی رخ می‌دهد، نوازنده‌ها گفتند حاضر نیستند با رهبری صهبایی اجرا کنند، نهایتا منوچهر صهبایی نیز قهر کرد و نوازنده‌ها بدون رهبر به روی سن بازگشتند و اجرا کردند.
این اتفاق بازتاب گسترده‌ای در پی داشت و موجب شگفتی افکار عمومی شد. شهرداد روحانی در واکنش به این ماجرا با انتشار پستی در صفحه شخصی خود، با ابراز تأسف عمیق، نوشت: «از نوازندگان محترم ارکستر سمفونیک تهران برای حمایت از مخاطبان برنامه و نیز جایگاه رهبر ارکستر سمفونیک تهران کمال تشکر را دارم.» او هیچ توضیحی درباره دلیل ترک ایران ارائه نکرد.
بنیاد رودکی نیز در اطلاعیه‌ای از مخاطبان حاضر در سالن و همه علاقه‌مندان ارکستر سمفونیک تهران عذرخواهی کرد.
در این اطلاعیه که روز شنبه، ۵ بهمن، در پایگاه بنیاد رودکی منتشر شد، آمده است که جایگزینی منوچهر صهبایی با شهرداد روحانی، رهبر ارکستر سمفونیک تهران، به دلیل بیماری روحانی و انجام امور درمانی با اعلام قبلی در تاریخ ۲۶ دی‌ماه بوده است.
بنا به اعلام بنیاد رودکی، اجرای ششم بهمن ارکستر سمفونیک تهران با رهبری بردیا کیارس به عنوان رهبر مهمان و زیر نظر مدیریت هنری شهرداد روحانی برگزار می‌شود.
به این ترتیب در این ماجرا نیز مسئولان وزارت فرهنگ تلاش کردند که سیاست تنش زدایی را در پیش گیرند و واکنش نرمی به ماجرا نشان دادند.
بیشتر بخوانید:
عباس تبریزیان با سوزاندن کتاب طب "هاریسون" واکنش های خبر ساز شد
فاجعه کتابسوزی
آخرین رخدادی که حواشی حوزه فرهنگ را تکمیل می‌کند، کتابسوزی در قم است. دو روزپیش فیلمی از آتش زدن کتاب «طب هاریسون» کتاب پزشکی داخلی توسط فردی به نام «عباس تبریزیان» (که طرفدارانش او را «آیت الله تبریزیان» می‌خوانند) و به عنوان استاد طب اسلامی مشهور است، منتشر شد. انتشار این ویدئوی کوتاه با واکنش‌های منفی زیادی روبه رو شده است.
از روز گذشته تا حالا بسیاری این اقدام را محکوم کرده اند. اما وزارت فرهنگ تاکنون واکنشی به آن نشان نداده است. این در حالی است که سوزاندن کتاب نه تنها اقدامی غیر علمی بلکه اقدامی ضد فرهنگی به حساب می‌آید.
کتابسوزی رخدادی تازه‌ای در تاریخ ایران نیست پیشتر نیز اتفاقات مشابه رخ داده است، اما حالا شرایط با چند دهه پیش متفاوت است و انتظار می‌رود در عصر ارتباطات این گونه اقدامات نمایشی رخ ندهد.
انتظار می‌رود که وزارت فرهنگ از انفعال خارج شود و نسبت به این اقدام واکنش قاطعی داشته باشد، اما ظاهرا تاکنون این وزارتخانه در این باره نیز سیاست سکوت را در پیش گرفته است.