فرارو- در پی توافق گروه‌های سیاسی عراق درباره لزوم استمرار دولت فعلی این کشور، طرح پایان دادن به تظاهرات ادامه‌دار در شهر‌های عراق وارد فاز عملیاتی شده است. از روز شنبه، نیرو‌های امنیتی، آرام آرام مسیر‌های منتهی به محل اصلی اعتراضات، یعنی میدان التحریر بغداد، را بازگشایی می‌کنند.
به گزارش فرارو، اقدام نیرو‌های امنیتی برای متفرق کردن تظاهرات‌کنندگان اندکی پس از تفاهم گروه‌های سیاسی عراق درباره سرنوشت دولت عادل عبدالمهدی صورت گرفت. با شعله ور شدن تظاهرات عراق در اوایل ماه اکتبر، که بسیاری فکر نمی‌کردند به درازا کشیده شود و کل نظام سیاسی را با چالش مواجه کند، سرنوشت دولت عبدالمهدی در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت.
تظاهرات‌کنندگان در اعتراض به بیکاری، فقدان خدمات عمومی و فساد سیاسی و اقتصادی شعار‌هایی علیه کل طبقه حاکم، خصوصا دولت عبدالمهدی، سر دادند. عبدالمهدی، که در نخستین سالگرد نخست‌وزیری خود با سیلی از تظاهرات روبرو شده بود، برای آرام کردن معترضان بسته‌ای از اصلاحات سیاسی و اقتصادی پیشنهاد کرد. اما پیشنهادات او به جایی نرسید. از این رو، برخی گروه‌های سیاسی، از جمله جریان مقتدی صدر، به فکر برکناری عبدالمهدی افتادند و تا همین هفته پیش، به نظر می‌رسید که عبدالمهدی آخرین روز‌های نخست وزیری خود را سپری می‌کند. اما در سه روز اخیر مشخص شد که عبدالمهدی به کار خود ادامه خواهد داد. چون دو بازیگر قدرتمند سپهر سیاسی عراق، یعنی مقتدی صدر و آیت الله سید علی سیستانی، با وساطت ایران پذیرفتند که نخست وزیر در منصب خود باقی بماند.
توافق غیرعلنی
منابع خبری غربی و عربی ادعا می‌کنند که سردار قاسم سلیمانی با مقتدی صدر و محمدرضا سیستانی، پسر آیت الله سید علی سیستانی، دیدار داشته است. خبرگزاری فرانسه به نقل از منابع عراقی مدعی شد که در جلسه صدر و سردار سلیمانی مقرر شد که عبدالمهدی سر کار باقی بماند.
علاوه بر این، به گفته خبرگزاری فرانسه، رهبران گروه‌های سیاسی عراق در هفته جاری درباره اجرای اصلاحات توسط دولت عبدالمهدی و پایان دادن به اعتراضات به توافق رسیدند. یک منبع که از جلسه این رهبران اطلاع دارد، به خبرگزاری فرانسه گفت: «آن‌ها توافق کردند که اعتراضات به هر شکل ممکن پایان یابد و پل‌ها و خیابان‌های مسدود شده، بازگشایی شوند.»
روز شنبه، دفتر آیت الله سیستانی، با صدور بیانیه‌ای، مشارکت این مرجع در توافق ابقای دولت عبدالمهدی و پایان دادن به اعتراضات را تکذیب کرد. با این حال، بیانیه روز جمعه آیت الله سیستانی، که در خطبه نماز جمعه کربلا قرائت شد، نشان می‌دهد این مرجع حداقل با ابقای عبدالمهدی موافق است، هر چند که ممکن است با متفرق کردن معترضان به شکل خشونت‌آمیز مخالف باشد.
صبح روز شنبه، توافق گروه‌های سیاسی عراق، وارد فاز اجرایی شد؛ زمانی که نیرو‌های امنیتی، کنترل سه پل مهم رود دجله در قلب بغداد، که تحت اشغال معترضان بود، را به دست گرفتند. سپس به آرامی به سمت میدان تحریر حرکت کردند. برخی گزارش‌ها حاکی از این است که دولت عراق قصد دارد که ابتدا اعتراضات را به میدان التحریر محدود کند و سپس معترضان را از همان جا متفرق کند. اشغال پل‌ها و خیابان‌های اصلی بغداد، تردد در این شهر را با مشکل مواجه کرده و ترافیک برخی خیابان‌ها نیز بیشتر شده است.
با این حال، به رغم تلاش دولت برای پایان دادن به تجمعات اعتراضی، روز یک شنبه در برخی استان‌های عراق مانند بصره، ناصریه، دیوانیه تظاهراتی برگزار شد. ولی شدت این تظاهرات به اندازه روز‌های قبل نبود.
بخوانید:
گروه‌های سیاسی، توافق جدید را اعلام نکردند. به نظر میرسد این گروه‌ها و همچنین دولت عبدالمهدی از واکنش خشمگینانه معترضان به این توافق نگران هستند. روز یک شنبه سران سه قوه عراق با حضور رئیس جمهور این کشور در کاخ ریاست جمهوری «قصر السلام» جلسه گرفتند و با برخورد خشونت آمیز با اعتراضات به شدت مخالفت کردند. سران عراق، ضمن تاکید بر حق جوانان عراق در برگزاری تظاهرات مسالمت آمیز، قول دادند که اصلاحات بنیادینی انجام دهند.
تظاهرات عراق از اوایل ماه اکتبر شروع شد و پس از یک وقفه کوتاه به خاطر مراسم اربعین حسینی (ع) از سرگرفته شد. ظرف ۴۰ روز، حدود ۳۱۹ تن کشته و بیش از ۱۳ هزار نفر مجروح شدند. بزرگترین تظاهرات عراق پس از سقوط نظام صدام حسین، در همین چهل روز برگزار شد. معترضان، که اکثرشان از قشر جوان هستند، می‌گویند به فساد و بیکاری اعتراض دارند. آن‌ها هیچ رهبری ندارند و فعالیت‌هایشان را عموما از طریق شبکه‌های اجتماعی سازماندهی می‌کنند.