مرکز تشخیص هویت پلیس آگاهی تهران وظایفی از جمله صدور گواهی سوءپیشینه، بررسی‌های صحنه‌های جنایی، سرقت و حضور در صحنه‌های حوادثی مانند سقوط هواپیما را برعهده دارد. مرکز تشخیص هویت پلیس آگاهی تهران بزرگ در خیابان وحدت اسلامی با واحد عملیات پلیس آگاهی، مخصوصاً امور جنایی ارتباط تنگاتنگی دارد.و با قدمتی نزدیک به ۱۰۷ سال از نظر نوع مأموریت‌ها به سه اداره ۲۱، ۲۲ و ۲۳ تقسیم شده است.
صدور درخواست سوءپیشینه و احراز هویت در اداره ۲۱ پلیس آگاهی
در اداره ۲۱ پلیس آگاهی تهران مواردی همچون سوءپیشینه و احراز هویت صورت می‌گیرد.
یک فرد برای دریافت گواهی‌نامه عدم سوءپیشینه ابتدا باید به دفاتر پلیس ۱۰+ مراجعه کند که این درخواست‌ها به صورت سیستمی از پلیس ۱۰+ به اداره ۲۱ پلیس آگاهی تهران بزرگ ارسال می‌شود.
این درخواست پس از بررسی در اداره ۲۱ پلیس آگاهی تهران بزرگ در نهایت به دادسرای سه جلد کیفری ارسال شده و پس از چاپ با پست پیشتاز به آدرس درخواست‌کننده ارسال می‌شود.
سرهنگ حمید مکرم سهل‌آبادی؛ رئیس مرکز تشخیص هویت پلیس آگاهی تهران بزرگ درباره مدت زمان صدور سوءپیشینه برای یک فرد می‌گوید: صدور گواهی‌های سوءپیشینه پس از ارسال از دفاتر پلیس ۱۰+ به اداره ۲۱ پلیس آگاهی تهران بزرگ، حدود یک روز کاری و کمتر از آن زمان می‌برد مگر موارد خاصی که نیاز به بررسی بیشتر داشته باشد، اما در سیستم دادسرا یک بار توسط قاضی بررسی شده و پس از امضای الکترونیک تحویل پست می‌شود.
صدور ۳۶ هزار گواهی عدم سوءپیشینه
به گفته این مقام انتظامی، به طور مثال برای انتخابات شورایاری تهران، حدود ۳۶ هزار گواهی عدم سوءپیشینه توسط پلیس آگاهی تهران بزرگ صادر و به سه ارگان ارائه شد.
انگشت‌نگاری، اخذ مشخصات و تهیه عکس از تمام متهانی که وارد زندان می‌شوند از دیگر اقدامات صورت‌گرفته در اداره ۲۱ پلیس آگاهی تهران بزرگ است؛ تیم تشخیص هویت مستقر در زندانها، انجام این کار را برعهده دارد.
سوابق هر متهم در بدو ورود به آگاهی نیز توسط مأموران اداره ۲۱ آگاهی تهران بزرگ انجام می‌شود.
کمک به شناسایی اجساد ناشناس و به طور مثال کارتن‌خواب‌ها از دیگر اقدامات مأموران اداره ۲۱ تهران بزرگ است.
رئیس مرکز تشخیص هویت پلیس آگاهی تهران بزرگ با بیان اینکه روزانه حدود هزار و ۸۰۰ تا دو هزار درخواست سوءپیشینه به اداره پلیس آگاهی تهران بزرگ ارسال می‌شود، می‌گوید: حدود ۲۵۰ هزار درخواست در نیمه نخست امسال از پلیس ۱۰+ به اداره ۲۱ پلیس آگاهی تهران بزرگ ارسال شده است.
بررسی صحنه‌های قتل و اسیدپاشی از جمله وظایف مأموران اداره ۲۲ پلیس آگاهی
صحنه جرم از مهمترین موضوعات تشخیص هویت است، زیرا پلیس در این حوزه با افرادی سرو کار دارد که متضرر شدند.
مأموران اداره ۲۲ پلیس آگاهی تهران بزرگ کار بررسی صحنه‌های قتل، سرقت مسلحانه، آتش‌سوزی، اسیدپاشی و سرقت را انجام می‌دهند.
هم‌اکنون اکیپ‌های بررسی صحنه سرقت در ۹ پایگاه در شهر تهران به بررسی صحنه سرقت منازل و اماکن می‌پردازند؛ مستندات جمع‌آوری شده توسط این تیم‌ها به دایره تطبیق پلیس آگاهی تهران بزرگ ارسال می‌شود.
اکیپ‌های بررسی صحنه‌های جنایی نیز در خود مرکز تشخیص هویت مستقر هستند و تیم بررسی صحنه جرم از مقام قضایی، اکیپ بررسی صحنه قتل، افسر بررسی صحنه قتل جنایی و پزشک پزشکی قانونی تشکیل شده است.
در برخی مواقع، علاوه بر تیم‌های تشخیص هویت، متخصصان دیگری نیز در صحنه حادثه حضور پیدا می‌کنند، به طور مثال در یک حادثه که علت اولیه گازگرفتکی اعلام شده، کارشناس شرکت گاز نیز برای کمک به حل موضوع، اخذ نظرات کارشناسی و رفع خطر گازگرفتگی در صحنه حاضر می‌شوند.
به گفته مکرم، در برخی از صحنه‌های جرم، چندین بار جلسه کارشناسی صورت می‌گیرد.
مکرم یادآور می‌شود: در یک صحنه جرم ابتدا اعلام شد یک کودک از روی موتورسیکلت به پایین سقوط کرده و جان باخته است، با حضور در صحنه جرم متوجه شدیم، امکان سقوط از روی موتورسیکلت وجود ندارد که در همان مکان متهم بازداشت شد، به قتل اعتراف کرد و بازسازی صحنه نیز در همان صحنه قتل بررسی شد.
رئیس مرکز تشخیص هویت پلیس آگاهی تهران بزرگ درباره تعریف عموم جامعه از یک فوت مشکوک و تعریف پلیس در این رابطه، خاطرنشان می‌کند: به هر فوتی که علت آن مشخص نباشد، فوت مشکوک می‌گوییم، در هر پرونده‌ای که بازپرس نیاز ببیند، تیم تشخیص هویت، به محل اعزام می‌شود، اما در بسیاری از موارد بازپرس نیازی نمی‌بیند که جسد در صحنه فوت، بررسی شود که جسد در نهایت در پزشکی قانونی بررسی خواهد شد.
بررسی ۴۵۰۰ صحنه فوت توسط تیم تشخیص هویت آگاهی تهران بزرگ در نیمه نخست سال
به گفته این مقام انتظامی، در نیمه نخست سال جاری حدود چهار هزار و ۵۰۰ صحنه اعم از صحنه‌های جرم، قتل و فوت‌های مشکوک توسط تیم تشخیص هویت پلیس آگاهی تهران بزرگ بررسی شده است.
در اداره ۲۳ پلیس آگاهی تهران بزرگ، آزمایشگاه‌های مختلفی مانند فیزیک جنایی، بیولوژیک، اسناد، ادله الکترونیکی، شیمی و دایره تطبیق وجود دارد.
رئیس مرکز تشخیص هویت پلیس آگاهی تهران بزرگ می‌گوید: تمام سلاح‌های مکشوفه در تهران در اداره فیزیک جنایی تشخیص هویت مورد بررسی قرار گرفته و مشخص می‌شود که آیا از این سلاح استفاده شده یا خیر و اینکه آیا سوابق آن در سیستم بانک سلاح، مرمی و پوکه تشخیص هویت وجود دارد یا خیر؛ زیرا امکان دارد با توجه به بررسی گلوله، پوکه یا مرمی بفهمیم از آن سلاح در صحنه جنایی دیگر استفاده شده است.
در اداره فیزیک جنایی همچنین هرگونه تغییرات در ابزار مانند کلید‌ها بررسی می‌شود.
در آزمایشگاه شیمی هرگونه سموم جمع‌آوری شده در صحنه جرم بررسی شده و ترکیبات و نوع خطر آن مشخص می‌شود همچنین استعلامات پلیس‌های تخصصی دیگر ارگان‌ها در این آزمایشگاه صورت می‌گیرد.
در آزمایشگاه بیولوژیک بررسی تمام ترشحات کشف شده از صحنه‌های جنایی و نمونه‌برداری‌های DNA انجام می‌شود.
سرهنگ سعید زندیه؛ جانشین بانک اطلاعات مجرمان پلیس آگاهی تهران بزرگ می‌گوید: یکی از فعالیت‌های ویژه تشخیص هویت بررسی صحنه حوادثی مانند سقوط هواپیما و سانحه برای قطار است.
وی خاطرنشان می‌کند: برای احراز هویت کشته‌شدگان حوادثی مانند سقوط هواپیمایی علاوه بر اخذ اثرانگشت و تن‌پیمایی، کار DNA typing را نیز انجام می‌دهیم و DNA موجود را از خانواده‌های قربانیان حوادث تطبیق می‌دهیم.
این مقام انتظامی می‌گوید: طبق بررسی آماری و میدانی، ۸۰ تا ۸۵ درصد کار شناسایی اجساد در صحنه‌های حوادثی مانند سقوط هواپیما و سانحه برای قطار، بر اساس وسایل همراه با کشته‌شدگان صورت می‌گیرد؛ نیرو‌های امدادی در بدو ورود به صحنه حادثه، اجساد و وسایل را جداگانه حمل می‌کنند و این کار شناسایی اجساد را سخت می‌کند؛ در حادثه سقوط هواپیمایی خبرنگاران در تاریخ ۱۵ آذر ۸۴ در تهران، دوربین‌های عکاسی و فیلمبرداری همراه قربانیان کمک شایانی به شناسایی اجساد آن‌ها کرد.
وی می‌افزاید: در این حادثه تلفن‌همراه یکی از کمک خلبانها، به داخل شکم وی فرورفته، اما همراه با پیکر متوفی نسوخته بود که با بررسی همان تلفن‌همراه موفق به شناسایی هویت وی شدیم که اگر این کار در پروسه DNA typing قرار می‌گرفت، طولانی می‌شد.
آزمایشگاه اسناد از دیگر آزمایشگاه‌هایی است که در اداره تشخیص هویت قرار دارد و بررسی تمام اسنادی که به آن‌ها ایراد و خدشه وارد شده، بررسی نوع جوهر، امضا و نوشته‌جات در این آزمایشگاه صورت می‌گیرد.
در قسمت ادله الکترونیک نیز بررسی صوت و تصویر انجام می‌شود، به طور مثال ممکن است متهمی شخص دیگری را تلفنی تهدید کرده باشد و پس از بازداشت ادعا کند صدای فرد تهدید کننده متعلق به وی نیست که تحقیقات در این رابطه در قمست ادله الکترونیک انجام‌پذیر است.
همچنین بررسی صحنه‌های دوربین مداربسته و تطبیق چهره‌ها با مظنونان در قسمت ادله الکترونیک انجام می‌شود.