یک تحلیلگر مسائل بینالملل معتقد است: «گزارش آقای آمانو مورد قبول جامعه بین الملل است و آمریکا با این گزارش و دادن امتیاز بیشتر به چین راحتتر میتواند علیه ایران قطعنامه صادر نماید. این گزارش به نحوی کشورهای مختلف از جمله چین و روسیه را برای همکاری با آمریکا و غرب و در نتیجه اعمال فشار بر ایران تحریک میکند.»
گزارش یوکیا آمانو دبیرکل جدید آژانس بین المللی انرژی اتمی درباره پرونده هستهای ایران واکنشهای مختلفی را برانگیخته است از یک سو ایران به گونهای آن را مثبت ارزیابی میکند و از سوی دیگر غرب آن را نگران کننده میداند.
علی اصغر سلطانیه نماینده دائم ایران در آژانس از دو بعد مختلف گزارش را مورد ارزیابی و بررسی قرار میدهد، به تبع آن این روند در واکنش دیگر کشوها نیز کمابیش به چشم میخورد.
سلطانیه روز گذشته در گفتگو با رسانهها محتوای این گزارش را مؤید صلحآمیز بودن برنامه هستهای ایران توصیف کرد، اما در عین حال این دیپلمات ایرانی از طرح خواستههای فراتر از اختیار آژانس در گزارش نیز انتقاد کرد.
در همین رابطه جیم کراولی سخنگوی وزارت خارجه آمریکا ضمن ابراز نگرانی کشورش مدعی شد: «ما نمی دانیم که چرا ایران از گفتگو درباره برنامه هسته ای خود سرباززده و طفره میرود. واشنگتن بر این باور است که گزارش میتواند تحریمها علیه ایران را سختتر کند.»
آلمان یکی دیگر از کشورهای عضو گروه 1+5 ضمن ابراز نگرانی از گزارش آژانس بدون توجه به مواضع شفاف ایران از این کشور خواست تا وارد گفتگویی صادقانه شود.
"گیدو وستروله" وزیر خارجه این کشور تهدید کرد که در صورت عدم ورود ایران به گفتگوهای صادقانه، تهران با تحریم هایی روبرو خواهد شد.
این واکنشها در حالی صورت میگیرد که قرار است گزارش مذبور در نشست 10 اسفند شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی در دستور کار این نشست قرار گیرد. آمانو در بندهای مختلفی به صورت واضح به ایران انتقاد کرده است و همکاری ایران را با آژانس کافی ندانسته است.
متن کامل گزارش را در این جا بخوانید.
احمد بخشایشی استاد دانشگاه و تحلیلگر مسائل بین الملل درباره گزارش دبیرکل آژانس به خبرنگار «فرارو» گفت: «گزارش آمانو همانند گزارشهای البرادعی دو پهلو بود، از یک سو ایران میتواند آن را به نفع خود تفسیر کند و از سوی دیگر غرب آن را در راستای ادعاهای خود میداند.»
وی افزود: «مشکل اساسی بین ایران و آمریکا سیاسی است و آمریکا طبیعتا بقیه کشورها را با خود همراه خواهد کرد. آمریکا تاکنون چند قطعنامه را علیه ایران در شورای امنیت به تصویب رسانده است و همواره ادعا میکند این ایران است که از شورای امنیت پیروی نمیکند.»
این تحلیل گر سیاسی با اشاره به جنگ روانی ایجاد شده توسط آمریکا افزود: «به دنبال این وضعیت آمریکا جنگ روانی شدیدی را در منطقه به وجود آوردهاست که مردم منطقه تصور مینمایند هر لحظه امکان دارد آمریکا به ایران حمله کند، اگر چه این مسئله دور از دسترس است و تصور نمیکنم هجوم و حمله ای به ایران انجام گیرد.»
بخشایشی به سه دلیلی حمله آمریکا به ایران را دور از دسترس میداند، وی در این باره تصریح کرد: «آمریکا به دلیل بحران اقتصادی، مشکلاتی که در عراق و افغانستان دارد و همچنین اختلافاتی که با روسها و بویژه چینیها دارد نمیتواند به ایران حمله کند.»
این استاد دانشگاه با ارائه این تحلیل که "آمریکا میخواهد ایران را به انزوا و انفعال بکشاند" گفت: «نظر میرسد آمریکا در حال ایجاد مقدمات تحریم شدید علیه ایران است که احتمالا تحریمها را از سپاه پاسداران آغاز کند، امریکا قصد دارد از این طریق فشار بر دولت ایران را افزایش دهد و به زعم خودش ایران را عقب بنشاند.»
وی بیانیه "یوکیا آمانو" را در راستای جنگ روانی غرب تفسیر کرد و اظهارداشت: «بیانیه آمانو در راستای جنگ روانی غرب علیه ایران است، غربیها تصور میکنند ایران پیش از اعلام غنی سازی 20 درصد توسط آقای احمدینژاد آمادگی این کار را داشتهاست و آن را اعلام نکردهاست، بر همین اساس این احتمال را مطرح میکنند که ایران میتواند حتی این غنی سازی را به 90 درصد هم برساند.»
این تحلیلگر سیاسی گزاش دبیرکل آژانس را دوپهلو توصیف کرد و گفت: «گزارش آمانو، همچون گزارشهای البرادعی دو پهلو است اما از گزارشهای البرادعی تندتر است.»
بخشایشی اهداف بیانیه آمانو را اینگونه تشریح کرد: « آمانو دو هدف را دنبال میکند یکی در راستای افزایش فشار روانی بر ایران برای اعمال تحریم بیشتر و ایجاد آمادگی در کشورهای تاثیر گذار و بزرگ برای صدور قطعنامه و دوم تحریک ایران به همکاری گستردهتر با آژانس.»
وی درباره تاثیر این گزارش بر رویکرد جامعه بینالملل در پرونده هستهای ایران اظهار کرد: «گزارش آقای آمانو مورد قبول جامعه بین الملل است و آمریکا با این گزارش و دادن امتیاز بیشتر به چین راحتتر میتواند علیه ایران قطعنامه صادر نماید. این گزارش به نحوی کشورهای مختلف از جمله چین و روسیه را برای همکاری با آمریکا و غرب و در نتیجه اعمال فشار بر ایران تحریک میکند.»