فرارو- کارشناسان اقتصادی فعلا شرمنده هستند، چون پیشبینیهایشان درباره تداوم روند نزولی قیمت دلار حداقل تا این لحظه درست از کار درنیامده و تابلوی صرافیها فعلا با عدد ۱۱ هزار و ۶۲۰ تومان روشن است. از شما چه پنهان ما در فرارو اما هنوز سفت و سخت روی حرفمان ایستادهایم و مثل کلی کارشناس اقتصادی (که سرشان به تنشان میارزد) میگوییم آنچه در قالب نوسانات کمدامنه یک ماه اخیر اتفاق افتاده استحقاق توجه را ندارد، چون کمر دلار شکسته و درنهایت مجبور است به نرخ واقعی خود برگردد، اما نه به شکل ناگهانی. ریزش ناگهانی نرخ ارز به ضرر بخشهای مهم و مولد اقتصادی است پس کاهش قیمت دلار باید آرام آرام و سنگر به سنگر رخ دهد.
صرافی بانکها امروز صبح قیمت دلار را ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کردهاند. این عدد را خیلیها یک حرکت نمایشی میدانند که فقط بهدرد پشت ویترین میخورد، اما بههرحال هر روز صبح که نرخ رسمی دلار همراه با کاهش اعلام میشود، سیگنالهایی به سمت بازار آزاد ارسال میشود تا نشان دهد قیمت روز میتواند در سراشیبی حرکت کند. از طرف دیگر در سامانه نیما هم قیمت دلار امروز ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام شد. طبیعی است در این شرایط بازار آزاد رویش را زیاد کند و برای خود جایگاهی بالاتر را برگزیند. در عوض شعبات بانکی امروز نرخ یورو را ۱۲ هزار و ۷۰۰ تومان تعیین کردهاند که تقریبا هزار تومان نسبت به قیمت همین روز در مرداد ماه کمتر است. قیمت امروز یورو در سامانه نیما یورو نیز همان ۱۲ هزار و ۶۰۰ تومان است. در بازار آزاد هم نهایتا بتوانید ۱۰ تومان تخفیف بگیرید. این حواستان باشد که بیشتر مبادلات فعلی بر پایه یورو انجام میشود و اختلافقیمت بازار آزاد با نرخ دولتی و بانکی اجازه میدهد موقع پیشبینی آینده قیمت، کفه ترازو را به سمت نقطهنظرهای خوشبینانه سنگین کنیم.
اما اگر بخواهیم کاملا صادقانه به سوالی که در ابتدای نوشته مطرح شده پاسخ بدهیم، باید بگوییم ما مردمان عادی خودمان هم در ایجاد مرز روانی برای قیمت دلار مقصر هستیم. چون هربار که خبر کاهش قیمت منتشر میشود، موج جدیدی از تقاضای خرید در بازار شکل میگیرد. دلالها هم از این فرصت استفاده میکنند و تا آب گلآلود است، با انجام چند معامله صوری ورق را به نفع خودشان برمیگردانند. با این حال آنها خودشان هم میدانند افسانه دلار رو به پایان است و دیگر نمیتوان توقع رسیدن به سودهای افسانهای داشت. بااین حال دیگر وقتش رسیده که بپذیرید سرمایهگذاری روی دلار دیگر کار عاقلانهای نیست. عددها و آمارها حقایق تلخ و حتی شاید در برخی مواقع ترسناکی را نشان میدهند. مثلا الان همه میدانیم خریداران دلار در نیمه نخست سال ۹۸ نه تنها سود نکردهاند بلکه زیان حدود ۱۲درصدی را را متحمل شدهاند. نرخ دلار در نخستین روز معاملاتی سال ۹۸ یعنی پنجم فروردین ۱۲ هزار و ۹۵۰ تومان بود، در حالی که در آخرین روز فصل تابستان یعنی ۳۱ شهریور هزار و ۵۵۰ تومان عقبنشینی کرد و به ۱۱هزار و ۴۰۰تومان رسید.
وضعیت نگرانکننده برای سرمایهگذاران این است که حتی بدبینترین پیشبینیها حاکی از آن هستند که تا پایان سال نرخ دلار نمیتواند پای خود را از محدوده ۱۳ هزار تومان فراتر بگذارد. احتمال قویتر سقوط بیشتر قیمت دلار است. آن هم نه در محدوده ۱۱، ۱۲ هزار تومان فعلی؛ بلکه تا هفت، هشت هزار تومان. پیشبینی صندوق بین المللی پول از آینده اقتصاد ایران این مسئله را تصدیق میکند. در چنین شرایطی ما تصور میکنیم اگر چه قیمت دلار در دو، سه روز آینده روی سایتها و تابلوهای صرافی همچنان میتواند بالای ۱۱ هزار و ۵۰۰ تومان باشد، اما تا آخر پاییز به زیر ۱۱ هزار تومان سر میخورد. ضربه نهایی، اما توسط بازار متشکل ارزی وارد میشود. محلی برای سروسامان دادن به مبادلات و جابجاییهای کلان ارزی کشور که میتواند نرخ دلار را ارزان کند. تا محدوده هفت، هشت هزار تومان!