دیروز نتایج کنکور سراسری‌سال ٩٨ آمد و یک‌میلیون و ۱۱۸هزار و ۷۹۳ نفر از انتظار درآمدند و فهمیدند که بالاخره باید در کدام رشته و کدام شهر راهی دانشگاه شوند. بسیاری از آنها برای کنکور امسال سردرگم بودند چون قرار بود این آزمون امسال به سبک و سیاق قبل نباشد.
ماجرای حذف کنکور که در سال‌های اخیر جدی‌تر از گذشته بود پای وزیر آموزش و پرورش را هم به این ماجرا باز کرد و او در رشته توییتی به تبلیغات گسترده موسسات کنکور انتقاد کرد و آنها را ازجمله موانع موجود سر راه حذف این آزمون دانست. بعد از آن مجتبی شریعتی، معاون آموزشی وزارت علوم از طراحی فاز اول حذف کنکور برای رشته‌های کم متقاضی در‌سال ۹۸ خبر داد و همین هم عاملی بود تا مشخص شود ماجرای حذف کنکور بالاخره جدی و تا حدودی عملیاتی شده است.
قانون حذف کنکور‌سال ١٣٨٦ توسط مجلس تصویب شد و به موجب آن دولت مکلف شد در پنج سال، سابقه تحصیلی را جایگزین کنکور کند و درنهایت‌سال ٩٢ کنکور سراسری حذف شود. این قانون‌سال ٩٢ عملیاتی نشد و همچنان زور کنکور بیشتر از آنهایی بود که می‌خواستند حذف شود. همان‌سال ٩٢ مجلس در مصوبه‌ای اعلام کرد که کنکور باید تا‌سال ٩٧ حذف شود و تا زمان حذف آن تأثیر معدل داوطلبان در کنکور سراسری هر ساله به تدریج افزایش یابد. سال ٩٧ تمام شد و امسال هم تلاش‌ها برای حذف بی‌نتیجه بود.
حالا جبار کوچکی‌نژاد، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس گفته مرکز پژوهش‌های مجلس پیش‌نویس طرحی درباره کنکور را تدوین و به کمیسیون ارایه کرده است و مجلس درحال بررسی آن است. «نمایندگان مجلس اعتقاد دارند باید کنکور تجمیع شود و پذیرش و سنجش دانشجو از یکدیگر جدا شوند.»
اما برای حذف کنکور سناریوهای مختلفی وجود دارد. کوچکی‌نژاد می‌گوید یکی از این سناریوها این است که کنکور متمرکز حذف شود و دانشگاه‌ها بتوانند خودشان دانشجو جذب کنند و نگاه دیگر این است که دانشگاه آزاد بتواند خودش مجوز پذیرش دانشجو بدون کنکور را داشته باشد.
هرچند کوچکی‌نژاد از این دو گزینه به‌عنوان جایگزین‌های کنکور نام برده، اما سال ٩٦ «دیده‌بان شفافیت و عدالت درباره کنکور» پیشنهادات و موارد جایگزینی ارایه داده بود که شامل چند گزینه می‌شد. یکی از آنها برگزاری چند آزمون سراسری در طول یک‌سال تحصیلی، دیگری افزایش تنوع سؤالات و گروه‌های آزمایشی و در گزینه آخر هم می‌توان به وزن دادن به گزینه‌ها (درست، نسبتا درست، غلط، بسیار غلط) اشاره کرد. موردی که باعث می‌شود آزمون تستی کنکور به آزمون‌های تشریحی نزدیک شود و درنتیجه از میزان اضطراب آن هم کم شود.
این‌که کدام یک از این موارد عملیاتی می‌شوند و چه چیزی درنهایت جایگزین کنکور خواهد شد مشخص نیست، اما می‌دانیم هرکدام از اینها که محقق شوند باید شرط سوابق تحصیلی آموزش متوسطه هم در آنها رعایت شود. یعنی نمراتی که دانش‌آموزان در سه‌سال دبیرستان و پیش دانشگاهی به دست می‌آورند. نکته‌ای که نیازمند همراهی آموزش و پرورش و سایر ارگان‌هاست. تا ببینیم درنهایت قانونی که ١٢سال از نوشته شدنش می‌گذرد درنهایت عملیاتی خواهد شد یا نه و در این میان دانش‌آموزان به‌عنوان اصلی‌ترین رکن اجرای این قانون آیا می‌توانند با قانون جدید به راحتی و بی‌مشکل اخت شوند؟