فرار از زندان سودای هر زندانی است و تعداد کمی از زندانیان از تصورات ذهنی پا را فراتر گذاشته و تن به فرار می‌دهند. فرار از زندان عمری به درازای تاریخ دارد؛ روزی که زندان و زندانبانی شکل گرفت، وسوسه فرار نیز در ذهن مجرم نقش بست. در ایران فرار زندانیان اگرچه سبک و سیاق‌های مختلف حتی سینمایی، به‌خصوص میان مجرمان جنایی، کم نداشته است، اما آن‌هایی فرار بزرگ نام گرفته‌اند که مجرمانشان یا سیاسی بوده‌اند یا اقتصادی.
به گزارش شرق، در چند روز گذشته، شایعه فرار بابک زنجانی از زندان منتشر شده بود که ظهر دیروز سخنگوی دستگاه قضا آن را تکذیب کرد و گفت: نام‌برده در زندان و در اختیار مأموران مربوطه است. در این روز‌ها که خبر فرار مجرمان به‌ویژه متهمان در ایران، به امری عادی تبدیل شده است، اینکه خبر فرار بابک زنجانی از زندان باعث تعجب افکار عمومی نشد، امری عجیب نیست. هرچند این شایعه از همان ابتدا نیز به دروغ شبیه بود، اما استقبالی هم در جامعه از آن نشد. بعد از محمود خاوری بسیاری با چپاول بیت‌المال توانسته‌اند قبل از دستگیری یا قبل از محاکمه یا اجرای مجازات از ایران فرار کنند؛ فرار مرجان شیخ‌الاسلامی، فرار متهمان پتروشیمی، فرار علی‌اکبر یقینی از متهمان پرونده حسین هدایتی و... هر روز در رسانه‌ها منتشر می‌شود؛ حتی دو نفر از متهمان پرونده کاغذ نیز از کشور گریخته‌اند. با این اوصاف، جامعه دیگر در قبال این اخبار واکنشی ندارد، اما ماجرا‌های فرار در پرونده‌هایی خاص همچنان در افکار عمومی زنده است.
۲ فرار ناکام
فرار شهرام جزایری یکی از جالب‌ترین داستان‌های فرار در ایران بعد از انقلاب است؛ زیرا دو بار فرار ناموفق داشته. اولین بار زمانی بود که با سر‌و‌صدای بسیار در حال محاکمه بود و یکباره از کشور گریخت؛ در دوم اسفند ۱۳۸۵، مجتمع ویژه جرائم اقتصادی اعلام کرد شهرام جزایری در جریان انتقال برای معرفی دارایی‌هایش، موفق شده است مأموران محافظ خود را فریب داده و بگریزد.
البته دادگاه شهرام جزایری در غیاب وی به کار خود ادامه داد و در هفتم اسفند ۱۳۸۵ او را به ۱۴ سال زندان، ۱۰ سال تبعید، ۱۰ سال محرومیت از فعالیت‌های بازرگانی و تجاری و جریمه نقدی ۱۲۲میلیون‌و۸۴۰هزار‌و ۲۰۰دلاری محکوم کرد. محمود هاشمی‌شاهرودی، رئیس قوه قضائیه وقت، در ۱۲ اسفند ۱۳۸۵ رئیس مجتمع ویژه جرائم اقتصادی و چند نفر از مقامات مسئول در پرونده شهرام جزایری از‌جمله رئیس زندان اوین را برکنار کرد.
پس از بیان حدس‌ها و احتمالات گوناگون و رسیدن خبر‌های ضد‌و‌نقیض از دیده‌شدن شهرام جزایری در دوبی، طبس و مناطق دیگر جهان، در ۲۷ اسفند ۱۳۸۵ مقامات اطلاعاتی ایران اعلام کردند موفق شده‌اند او را در روستایی در کشور عمان دستگیر کنند. بعد‌ها شنیده شد شهرام جزایری با هویت جعلی و مدارک شخصی به نام وحید به دوبی گریخته و در هتلی اقامت داشت. مأموران پلیس ایران که با دستور ویژه مقامات قضائی به ردیابی جزایری پرداخته بودند، تا یک‌قدمی او در هتل رفتند، اما جزایری در لابی هتل در تماسی با پلیس امارات، مأموران ایرانی را مزاحم خود معرفی کرد، با خونسردی از هتل خارج شد و گریخت. او ۲۸ اسفند به ایران بازگردانده شد.
سخنگوی قوه قضائیه فرار متهم بزرگ نفتی را تکذیب کرد
بار دوم نیز با اینکه از زندان آزاد شده بود، تصمیم گرفت به صورت غیرقانونی از ایران فرار کند که دستگیر شد و همچنان در زندان است.
کانادا، سرزمین دزد‌های ایرانی
در ماجرای فرار‌های بزرگ، با آنکه محمود خاوری هرگز بازداشت و بازجویی نشده بود، اما فرار او از ایران باعث شد نامش با هر خبر فراری دوباره زنده شود. عزت‌الله یوسفیان‌ملا، نماینده مجلس شورای اسلامی ایران، درباره جزئیات فرار محمودرضا خاوری، رئیس سابق بانک مرکزی ایران گفته بود: با وساطت شخصی در دفتر رئیس‌جمهور سابق، محمود خاوری آزاد و برای شرکت در کنفرانسی در آلمان از کشور متواری شد.
در اینکه خاوری به‌راحتی قبل از هرگونه محاکمه‌ای در بزنگاه خاص تحقیقات در پرونده فساد سه هزار‌میلیاردی به کانادا فرار کرد، همچنان از حمایت برخی سیاسیون از او در آن زمان صحبت می‌شود، اما نه خبری از بررسی این اخبار است و نه امکان بازگرداندن خاوری وجود دارد. فرار موفق خاوری الگویی شد برای فرار سایر دزدان بیت‌المال به کانادا و این کشور به محلی امن برای مخفی‌شدن مفسدان ایرانی تبدیل شده است.