فرارو- هنوز چند روز از مهاجرت جنجالی مزدک میرزایی نگذشته بود که شبکه سوم سیما با نمایش مستندی درباره احمد شاملو دوباره خبرساز شد.
به گزارش فرارو؛ برای مخاطبانی که پس از سال‌ها تصویر ابراهیم گلستان، فروغ فرخزاد، رضا براهینی و ... را در قاب تلویزیون می‌دیدند این انعطاف رسانه ملی کمی عجیب بود، اما شگفتی مخاطبان به اینجا ختم نشد. مستندی که شبکه سه در نوزدهمین سالمرگ احمد شاملو نمایش داد روایتی متفاوت از شاملویی بود که سال‌ها در افکار هواداران و حتی منتقدان شکل گرفته بود.
روایت رسانه ملی از زندگی و شخصیت احمد شاملو موجی از واکنش‌ها را برانگیخت و البته سازنده این مستند اولین کسی بود که به سانسور اثرش واکنش نشان داد. "حسین لامعی" در حساب اینستاگرامش مدعی شد حدود ۲۳ دقیقه از مستند "قدیس" سانسور شده است و تنها بخش‌های مطلوب صدا و سیما پخش شده است.
لامعی در بخشی از اعتراض خود آورده است: "من حسین لامعی، تهیه کننده و کارگردان قدیس این متن را از سر خشم می‌نویسم. امشب مستند قدیس در شرایطی از شبکه ۳ سیما پخش شد که هیچ گونه شباهتی با مستندی که من ساختم نداشت ... حدود ۲۳ دقیقه‌اش را سانسور که نه، سلاخی کرده اند. قلع و قمع کرده اند. نابود کرده‌اند. مگر مستند جنسی ساخته بودم که این چنین تکه پاره کرده اید؟!"
گارگردان قدیس در ادامه یادداشتش نوشت: "نسخه‌ی کامل مستند قدیس را می‌توانید در سایت فیلیمو، فیلمنت، سینمامارکت و… ببینید. این را برای تبلیغ نمی‌گویم، می‌گویم تا بدانید آن نسخه، کارِ من است و پایش می‌ایستم، پای نقدهایم به شاملو هم می‌ایستم؛ اما نسخه پخش شده در شبکه ۳، ضد من است و ضد اندیشه من است و بی‌شک، با خشم، به دشمنی‌اش برخواهم خواست."
اما اعتراض لامعی تنها واکنش به سانسور قدیس نبود. رویکرد این مستند اعتراض گسترده‌ای به راه انداخت و کاربران فضای مجازی هم واکنش نشان دادند.
کاربری به نام مجید احمدی نوشت: "امشب شبکه ۳ یه مستند درباره شاملو نشون داد، اولش کلی تعجب کردم، بعد فهمیدم می‌خواستن شاملو رو بزنن، هی نشون می‌دادن که شاملو به لطفی فحش می‌ده، لطفی جواب می‌ده، شفیعی کدکنی، براهنی، گلستان و حتی فروغ! باورتون میشه؟ "
کاربردیگری به نام علی در حساب توییتری‌اش نوشت: "در مستند دیروز که محرز در تخریب شاملو از شبکه سه پخش شد. بنده برای اولین بار مسعود بهنود، رضا براهنی و ابراهیم گلستان را در صدا و سیما رویت کردم. این نشون می‌ده هدف وسیله را توجیه می‌کند."
کاربر دیگری به نام امیر راعی در توییتر نوشت: "تیم مدیریتی شبکه سه سیما به رهبری فروغی به خیف‌ترین شکل ممکن مشغول حمله به احمد شاملوست. باید بدانند که تا دنیا دنیاست شاملو میماند."
یاشار سلطانی – خبرنگار- نیز در توییترش علی فروغی را گاندو سر خود نامید و نوشت: "فروغی ژن خوب باجناق حداد عادل گاندو سر خود است. یک تنه هم با عادل‌کشی ببیندگان رسانه ملی را می‌ریزد و با مزدک‌پرانی برای رسانه بیگانه مخاطب می‌رویاند و تتمه مخاطب را نیز با پنجه کشیدن به روی شاملو مشمیز می‌کند. کدام نفوذی فرهنگی می‌تواند این قدر علیه ایران فعالیت تخریب کند؟"
چرا مستند قدیس ساخته شد؟
خبر ساخت مستند قدیس برای اولین بار در سال ۹۵ منتشر شد و پس از مدت کوتاهی سعید مستغاثی در روزنامه کیهان در یادداشتی تحت عنوان سرگذشت یک قدیس قلابی شکست بت‌های روشنفکری را یکی از اهداف مستندساز بابصیرت امروز خواند و نوشت روزگار قدیسان قلابی مانند احمد شاملو به سر رسده و باید با زبان رسانه صدای این شکست را به گوش همه رساند.
سینمایی‌نویس کیهان در بخشی از یادداشتش درباره قدیس نوشت: "مستند قدیس، زندگی و دوران احمد شاملو را در ۵ اپیزود جلوی دوربین می‌برد: اوایل زندگی، شعر، سیاست، سینما و ازدواج‌ها."
مثتغاثی یاداشت خود را این گونه ادامه داده بود: "اپیزود شاملو و سیاست، افشاگرترین بخش مستند قدیس به نظر می‌رسد که در واقع پنهان مانده‌ترین وجه احمد شاملو را از زیر خروار‌ها ادعای انقلابی‌نمایی و مبارزه با شاه و رژیم پهلوی و به قول خودش برقدرت بودن بیرون می‌ریزد."
از زمان انتشار خبر تولید مستند قدیس و واکنش روزنامه کیهان به این مستند تا اردیبهشت ۹۸ به جز یکی دو نشست مطبوعاتی تقریبا کارگردان قدیس خبری از چرایی و چگونگی تولید مستند اخیرش منتشر نکرد تا این که در تاریخ ۲۱ اردیبهشت امسال حسین لامعی، روزنامه‌نگار و مستندساز با حضور در دفتر خبرگزاری تسنیم، در گفتگوی مفصلی از انگیزه‌های ساخت قدیس گفت.
لامعی دربخشی از این گفتگو درباره دلیل انتخاب و نقد شخصیت شاملو می‌گوید: "شخصیتی مثل هوشنگ ابتهاج یا شفیعی کدکنی درست است جزو روشنفکران محسوب می‌شوند، اما از جانب جریان روشنفکری صریح نقد شده‌اند. تنها کسی که در این جریان نقد نشده، احمد شاملو بود."
کارگردان قدیس در بخش دیگری از گفتگویش می‌گوید: "یک ریز می‌گویند که شاملو در حوزه ادبیات از همه بزرگتر است، اما اصلا اینطور نیست. پس طبیعی‌ست که سوال مطرح شود که چرا احمد شاملو بُت یک جریان است؟ چه شد که بُت یک جریان شد؟ چه شد که نقد او هزینه‌ساز شد؟"
لامعی در بخشی از این گفتگو به نقد احمدی‌خرم درباره شاملو اشاره می‌کند و آن را قابل تحسین می‌خواند. احمدی خرم در نقدی که چند ماه قبل درباره شاملو در روزنامه سازندگی منتشر کرد مدعی شده بود که شاملو از هویدا پول گرفته است و اسنادی هم درباره این موضوع وجود دارد.
لامعی همچنین در بخش دیگری از این گفتگو می‌گوید: "من در قدیس فقط به نقد شاملو نپرداخته‌ام، در مستند قدیس کسانی را گذاشتم که از شاملو دفاع کنند مانند مسعود بهنود، جواد مجابی و خانم ایران درودی. برداشت خودم این است که آقای یزدانی خرم پیش‌دستی کردند. ایشان اتفاقا از موضع دفاع از آقای شاملو وارد شدند. یعنی احساس کردند که این سد نقد شاملو شکسته و حالا این مستند درآمده است..."
رویکرد رهبر انقلاب به آثار شاملو
در جریان بازدید رهبر انقلاب از نمایشگاه کتاب در تاریخ ۹ اردیبهشت ۹۸ قابی از حضور ایشان در مصلی امام خمینی به سرعت به یکی از پر پازدیدترین تصاویر آن روز تبدیل شد. در این قاب رهبر انقلاب در حال خواندن شعر شاملو از یکی از مجموعه آثار او دیده می‌شدند.
برخی از فعالان رسانه‌ای با وجود انتقاد‌های متعدد به رویکرد سیاسی شاملو پیش و پس از انقلاب اسلامی انتشار این تصویر متفاوت را نشانه‌ای از انکارناپذیری جایگاه شاملو در جریان شعر و ادبیات معاصر می‌دانند.
یک روز پس از انتشار قاب شاملو خوانی رهبر انقلاب در نمایشگاه کتاب، سایت مشرق‌نیوز خاطره‌ای از شاملو خوانی رهبر انقلاب منتشر کرد. رهبر انقلاب در محفل شعرخوانی سال ۸۶ خطاب به "علی معلم" گفته بودند: "آقای معلم ترانه شما یک برداشتی از ترانه شاملو است."
صدا و سیما با تخریب سلبریتی‌ها و مشاهیر چه هدفی را دنبال می‌کند؟
درنگاه اول شاید بیرون راندن چهره‌هایی مانند محمدرضا شجریان، عادل فردوسی‌پور، برخی شخصیتهای سیاسی و رسانه‌ای از قاب تلویزیون و اخیرا ترسیم چهره‌ای منفعل از برخی وزرا در سریال‌هایی از قبیل گاندو و نقد یکسویه مشاهیری مانند شاملو صرفا رویکرد سلبی رسانه ملی به چهره‌های شاخص جریان روشنفکری است. رویکردی که از زمان ریاست علی فروغی بر شبکه سوم سیما شتاب بیشتری گرفته است.
برخی تحلیل‌گران رسانه بر این باورند که صدا و سیما بویژه شبکه سوم در سال‌های اخیر در کنار حذف و به حاشیه راندن چهره‌های مستقل، به ستاره‌سازی و سلبریتی‌سازی در راستای ایدیولوژی برخی از مدیران و جریان‌های حاکم بر رسانه ملی گام برداشته است.
شاهد این مدعا حضور بشیر حسینی از دوستان نزدیک علی فروغی در برنامه عصر جدید است که اظهارات جنجالی و غیر معمولش هرزگاهی نامش را بر سر زبان‌ها می‌اندازد.
حال باید دید رسانه ملی در رویکرد آلترناتیوسازی جدیدش تا چه حد می‌تواند جای خالی چهره‌های مغضوب را پر کند؟ آیا امثال بشیر حسینی بار بزرگان سیاست، هنر و رسانه را به دوش خواهند کشید یا این رویکرد اخیر منجر به مخاطب‌سازی برای رسانه‌های بیگانه خواهد شد؟
چقدر عوام در جهالت غرق اند
البته منم در دوران جهالت خیلی به شعر علاقه داشتم اما بعد دیدم همه ی این شعرا کشک اند و شعرا هم از حافظو مولوی گرفته تا سعدی و فردوسی همه منحرف اند
از شعرا بت ساختین انگار کی هستن حالا
اینا ناشی از جهله
از صداوسیما و ماهواره هم بیزارم و حیف پولای کلانی که خرج اینا میشه, حیف و صد حیف
قدر گوهر ، گوهری
چرا ما توی اینهمه سال یه خوبشو تحویل ندادیم؟
خوب که نه یه نفر آدم بد مث شاملو و فروغ چرا تحویل ندادیم؟
نیارست که نام بزرگان شنود
به نظر مياد كساني كه اينجا كامنت مي گذارند اصلا مستند را نديده اند و صرفا از روي بغض مطلب مي نويسند.
الکی این شعرای متوهم از حافظ گرفته تا این معاصری ها که پای منقل میشنند رو بت نکنید باو
افتخار میکنم شخصا از حافظ و سعدی و فردوسی و.... همه ی همه متنفرم به کسی هم ربطی نداره
لعنت بر سانسورچی
برن بدرک هرچی سلبریتی فقید و حال حاضر و صداوسیما و ماهواره هست
فقط درد مردم مظلوم پول هست و بس
پس عقل و فرهنگ برای چیست؟
ضایع کنند.
اما قبول کنید که جسارت میخواد تو یه شبکه اینطوری مستند ساخته بشه.
اونم نقد شاملو
اونم توسط بزرگانی مثل فروغ و ابراهیم گلستان(که تو انگلیس میشینه).
یا حتی رضا براهنی(که تو کاناداست).
جالب بود زندگیه شاملو:
اول جوانی رفت بغل آلمان داشتن اعدامش می کردن.
بعدش رفت با شوروی تو حزب توده.
بعدش افتاد بغل پهلوی ...
کلا خدابیامرز تعادل سیاسی نداشت.
یاد بعضی سلبریتی های حزب باد الان می افتیم.
زهی خیال باطل آقای فرارو
شاملو تا هزاره ها ماندنی ...
متبرک باد نامش
مارکسیست ها بیایند در دانشگاه درس بدهند...
مثل اين ميمونه كه اگر شما به كسي بگيد :
چون ايران نباشد ؛ تن من مباد.
و اون بشما بگه :
غلطه!!؟
اگر از زن اول و دومت بطور قانونی جدا شدی باید ازدواج کنی یا بیفتی دنبال ناموس مردم
بنظر من پرداختن به احمد شاملو حتی برای سلاخی بهتر از ندیدن است ....
شاملو در قلب در تمام آزادی خواهان زنده است کسانی که صدا و سیما را دنبال می کنند اصلا از بزرگی شاعر خبری ندارند مگر شعر شاملو را هر بی سوادی می تواند فهم کند
شاهنامه خوان نیستید نمی دانید درصد زیادی از شاهنامه افزوده است و شعر حکیم نیست
حافظ عرب
و... اینا شدن اسطوره های شما پارسی ها؟!
آدم خندش میگیره از جهل و سواد امثال شما
این شعرایی که شما بتش کردید حتی از کوروش یک بیت شعر ندارن اما امان از جهل شماها
کلا همه این بازی کردن با روح و روان مردم برنامه کارگردان برای فروش مستندش در فیلیمو و آپارات و ... بوده و برنامه ریزی شده بوده، هرکس یه طور پول در میاره
شاملو در پیشانی ایران می درخشد.
ممنونیم بزرگی را در راستای آمال و امیال صدا و سیما خوب تشریح کردی. فقط مدیر شبکه سه و ژن های برتر بزرگند!!!!! فقط نظر همنظران شما مهم است!!!!
بزرگی شاعر در آثاری است که از او باقی میماند. کدام متفکر متعهد و با اخلاقی در عمر پربرکتش اثری همچون کتاب کوچه خلق کرده؟ کدام یک از نویسنده های مطبوع! شما صاحب سبک است؟ شاعران منطبق با نسخه های شما شاید خوب زندگی کنند وشعری از آنها هر روزصبح و ظهر و قبل از خواب در تلویزیون به آواز خوانده شود ولی قبل از مرگشان اثرشان میمیرد و البته باکی نیست که در زمان خودش برای صاحب اثر نان داشته و برای فرهنگ آب نداشته و ... اما اثر نویسنده است که می ماند و برگه های سوء پیشینه شما از شاعر در بایگانی راکدتان خاک میخورد. گیرم که من باب دلخوشی گاهی سر از شبکه سه هم دربیاورد. فروغ هم همین است گلستان هم براهنی و سهراب هم
چطور شاعر مورد علاقه شما فردوسی را چرند میداند یا موسیقی سنتی را رگ غیرتت ورم نمیکنه که واقعیت هم نداردقربون ولی اینکه شخصیتش توعرصه سیاست وخصوصی وحتی شعریش مشکلات داره واستادش نیز اونو نقد میکنه ورم غیرت میگیری اخوی
غیرتی نشو عزیزم :
فردوسی بهترین حماسه سرای دنیاست ولی آقای شاملو اهانت بسیار به ایشون کرده پس ندانسته اظهار فضل نفرمایید
درست فرمودید حالا اثر فردوسی ماندگار تراست یا اثر شاملو که شما خوندی عزیزم نقل ما توهین جنابشان (شاملو)به فردوسی سعدی وموسیقی سنتس بود پس حاشیه نرو جوابشو فروغ خوب داده تومقوله شعراش برو مطالعه کن عزیزجونکلا ایشون از این شاخه به اون شاخه زیاد پریره وبنظر میرسه خودشم به یه آرامش نرسیده چه برسه به مخاطبینش
اما میگوییم در شعر سه تن ... فردوسی و انوری و سعدی
اصلا مهم نیست انوری برای اینکه برای کبوترش ارزن گدایی کند قصیده ای ناب و طولانی می سروده که امروز موضوع تحقیقات و دروس دانشگاهی است یا سعدی واقعا چه مرام و مسلکی داشته یا فردوسی چقدر در اساطیر ایران دست برده ...
مهم است؟
ایراد این است که همعصر بزرگان هستیم و بنا بر نان و نمک همعصری اگر لجن مالشان نکنیم مدیونیم...