در این مطلب از سرمایه‌های به باد رفته مشاغل و سایر آسیب‌های اقتصادی صرفه نظر کرده‌ایم و به مایحتاج اولیه هر خانوار سیل زده پرداخته ایم.
به گزارش شهروند، هر خانواده سیل‌زده ایرانی، برای بازگشت شرایط عادی دست‌کم رقمی نزدیک به ١٠٠ میلیون تومان نیاز دارد که با کمی اغماض وام‌های پرداخت شده به سیل زدگان می‌تواند جوابگوی نیاز اولیه آن‌ها باشد. البته منظور از بازگشت به زندگی عادی تنها به مفهوم بازسازی خانه‌های تخریب شده و خرید حداقل لوازم خانگی است.
خانواده‌های سیل‌زده چقدر پول لازم دارند تا اوضاع عادی را تجربه کنند؟
این موضوع درحالی رخ می‌دهد که حداکثر وام‌های در نظر گرفته شده برای بازسازی خانه‌های سیل‌زده و خرید لوازم خانگی حدود ٨٥میلیون تومان است که البته به شرط گزارش کارشناسان از میزان خسارت پرداخت می‌شود.
وام‌هایی که به سیل‌زدگان می‌دهندچقدر است؟
آخرین گزارش‌های منتشر شده، نشان می‌دهد که در سیلاب‌های مهیب بهاری چیزی حدود ١٥٣هزار خانه تخریب شده و خانواده‌های زیادی در شرایط اسکان موقت به سر می‌برند. این موضوع در حالی رخ داده که سازمان مدیریت بحران اعلام کرده که اگر خانه‌ها تعمیری باشد، مبلغی به‌عنوان تسهیلات ارزان‌قیمت و مبلغی بلاعوض پرداخت می‌شود و اگر خانه‌ها نیاز به بازسازی داشته باشند، تسهیلات بیشتر پرداخت خواهد شد. طبق اعلام این سازمان برای خانه‌های شهری حدود ۵۰میلیون تومان وام ارزان و با سود کم و ۱۷ تا ۱۸میلیون نیز تسهیلات بلاعوض پرداخت خواهد شد. این در حالی است که برای واحد‌های روستایی که صد‌درصد تخریب شدند ۳۵میلیون تومان تسهیلات به همراه سقف ۱۵میلیون تومان تسهیلات معیشتی (خرید لوازم زندگی) تعلق می‌گیرد.
علاوه بر این‌ها قرار شده برای احیای مزارع و باغ‌ها هم به ازای هر هکتار ٥میلیون تومان، برای احیای هر سالن مرغداری ٢٠میلیون تومان و برای بازسازی هر واحد آبزی پروری هم ٢٠میلیون تومان تسهیلات با سود بسیار پایین تعلق خواهد گرفت.
هزینه بازسازی خانه سیل‌زدگان چقدر است؟
قیمت هر متر مربع ساخت‌وساز در ایران به حدود ٢میلیون تومان رسیده است. فعالان صنعت ساخت وساز به «شهروند» می‌گویند که با توجه به رشد قیمت مصالح ساختمانی که گاهی تا ٣ برابر‌سال گذشته می‌رسد و همین‌طور افزایش دستمزد کارگران ساختمانی، برای ساخت‌وساز یک متر مسکونی حداقل باید متری ٢میلیون تومان هزینه کرد؛ بنابراین اگر میانگین مساحت یک خانه سیل‌زده را حدود ١٠٠ مترمربع در نظر بگیریم حداقل هزینه ساخت‌وساز یک واحد کاملا تخریب شده ٢٠٠میلیون تومان است. این موضوع درحالی رخ می‌دهد که اخبار منتشر شده حاکی از آن است که سقف پرداخت وام بازسازی مسکن به سیل‌زده‌ها حدود ٧٠میلیون تومان است.
ایرج رهبر، رئیس انجمن انبوهسازان مسکن درباره این‌که آیا وام‌هایی که قرار است به سیل‌زدگان داده شود، می‌تواند کفاف بازسازی خانه‌های آسیب‌دیده در سیل را بدهد یا نه به «شهروند» می‌گوید: «همه چیز بستگی به این دارد که هر خانه چقدر آسیب دیده است. این‌که بیایند و بگویند به هر خانه آسیب‌دیده فلان قدر وام پرداخت می‌شود، چندان منطقی نیست. چون میزان آسیبی که هر خانه‌ای در سیل دیده یکسان نیست. ضمن این‌که مساحت هر خانه هم با بغل دستی آن متفاوت است. پس نمی‌توانیم قطعا بگوییم که بازسازی هر خانه چقدر هزینه دارد. با این حال اگر تصور کنیم که یک خانه ٥٠ متری به طور کامل ویران شده، قطعا نمی‌توان با ٥٠میلیون تومان آن را از اول ساخت. اما اگر خانه‌ای تا حدودی آسیب دیده باشد می‌توان با برنامه‌ای منظم و با اسکلت‌های از پیش ساخته شده با هزینه‌ای حدود ٥٠ و ٦٠میلیون آن را بازسازی کرد.»
جالب است که وام‌های در نظر گرفته شده برای بازسازی خانه‌های روستایی کمتر از خانه‌های شهری است. این درحالی است که هزینه ساخت‌وساز در تمام نقاط ایران رقم تقریبا یکسانی است و تنها قیمت زمین است که هزینه نهایی را متفاوت می‌کند. ایرج رهبر در این زمینه به «شهروند» می‌گوید: «حتی خانه‌های روستایی را هم نمی‌توان با هزینه‌ای در حدود ٢٠میلیون بازسازی کرد. البته اگر روستاییان بخواهند خانه‌های‌شان را با همان کاهگل و آجر بازسازی کنند رقمی که برایشان درنظر گرفته شده رقم مناسبی است، اما برای تعمیر خانه‌های آن‌ها هم باید طرح‌های کارشناسی و مصالح مقاوم درنظر گرفته شود وگرنه باز هم‌چنین اتفاقات تلخی رخ می‌دهد.»
رئیس انجمن انبوهسازان درباره این‌که باید چه بودجه‌ای برای تعمیر خانه‌های شهری و روستایی در نظر گرفته شود، ادامه می‌دهد: «مسئولان خودشان بهتر می‌دانند که قیمت مصالح هر روز رو به افزایش است و خود این موضوع هم یکی از دلایل افزایش قیمت مسکن است. پس فردی که خانه‌اش در سیل به طور کامل آسیب دیده و ویران شده است، نمی‌تواند با ٥٠میلیون تومان دوباره برای خودش خانه بسازد و دولت علاوه بر وام‌هایی که قرار است به سیل‌زدگان بدهد، باید مصالح مهمی مثل فولاد، سیمان و بتن‌های قوی را با قیمت‌های ارزان در اختیار آن‌ها قرار دهد تا دوباره بتوانند سرپناه مناسبی برای خودشان بسازند.»
درباره منطقه محل سکونت‌تان مشاوره بگیرید
رئیس کانون انبوهسازان مسکن به سیل‌زدگان توصیه می‌کند که قبل از بازسازی خانه‌های‌شان درباره امنیت مکان منزل مسکونی‌شان نظر کارشناسان را بپرسند و دیگر به ساخت‌وساز در مسیر سیلاب اصرار نداشته باشند. او به «شهروند» می‌گوید: «سیل‌زدگان حتما درباره محل ساخت‌وساز خانه‌های‌شان مشاوره‌های تخصصی بگیرند و اگر لازم است که خانه‌ها در ارتفاعات بلندتری ساخته شوند یا این‌که دیگر در آن منطقه هیچ خانه مسکونی ساخته نشود، این اتفاق باید بیفتد.»
او ادامه می‌دهد: «لزومی ندارد که افراد سیل‌زده دوباره در همان مناطق ساکن شوند؛ چون اگر آن مناطق امن بودند که چنین اتفاقی رخ نمی‌داد. حتی اگر لازم باشد که لایروبی رودخانه‌ها انجام شود، این کار باید قبل از بازسازی و تعمیرات خانه‌ها اتفاق بیفتد. اتفاقات رخ‌داده در سیل نشان می‌دهد که هم مردم و هم مسئولان از ساخت‌وساز در حریم‌های خطرناک غافل بوده‌اند. متاسفانه خود مردم هم به هشدار‌ها و خطرناک‌بودن منطقه توجه نکرده‌اند و احتمالا با زور و پارتی‌بازی جواز ساخت‌وساز گرفته‌اند که آخر سر هم خودشان ضرر کردند.»
سیل‌زدگان برای خرید اقلام اولیه چقدر باید هزینه کنند؟
اگر بخواهیم ارزان‌ترین و حداقل‌ترین لوازم خانگی را برای یک خانواده سیل زده در نظر بگیریم دست کم به چیزی حدود ٥ تا ٥,٥ میلیون تومان مورد نیاز است.
در حال حاضر ارزان‌ترین تلویزیون‌های موجود در بازار ایران یک میلیون و ٦٠٠ تا یک میلیون و ٧٠٠ هزار تومان قیمت دارند. بهای یک دستگاه تلویزیون ایرانی ایکس ویژن ٢٤ اینچ یک میلیون و ٦٠٠ هزار تومان است.
ارزان‌ترین یخچال‌های موجود در بازار ایران هم یخچال‌های هتلی کوچک و البته از نوع ایرانی هستند. در حال حاضر یک یخچال هتلی ٥ فوت امرسان یک میلیون و ٣٠٠ هزار تومان قیمت دارد و ارزان‌ترین اجاق گاز‌های سه شعله ایرانی در بازار ایران حدود ٦٠٠ هزار تومان قیمت دارد.
برای پوشش کف خانه هم اگر بخواهیم ٣ قطعه موکت ٩ مترمربع در نظر بگیریم، ارزان‌ترین موکت‌ها ٦٠ تا ٧٠ هزار تومان قیمت دارند که هزینه سه قطعه آن حدود ٢٠٠ هزار تومان می‌شود. برای سرویس خواب هم اگر بخواهیم ٤ بالش و ٤ پتوی گلبافت ایرانی در نظر بگیریم حداقل باید حدود ٦٠٠ هزار تومان هزینه کنیم. برای ظروف پخت و پز و غذاخوری هم حداقل مبلغی که باید برای یک خانواده ٤ نفره در نظر بگیریم رقمی حدود ٧٠٠ هزار تومان برای یک دست ظرف غذاخوری ملامین ایرانی، یک دست لیوان و قاشق و چنگال و چند قابلمه است.
به این ترتیب حداقل بین ٥ تا ٥,٥ میلیون تومان نیاز است که ضروری‌ترین لوازم زندگی یک خانواده سیل زده با حداقل هزینه تامین شود. اگر بخواهیم به این ارقام وسایل دیگری مانند فرش، فریزر یا لباسشویی را با حداقل قیمت اضافه کنیم، هزینه مورد نیاز به ١١ تا ١٥ میلیون تومان می‌رسد.