معافیت‌های شش ماهه‌ای که آمریکا برای ادامه خرید نفت از ایران به مشتریان داده بود، در حالی در اردیبهشت‌ماه به پایان می‌رسد که مقامات آمریکایی چندین بار در اظهاراتشان تاکید کرده‌اند که این معافیت‌ها را تمدید نخواهند کرد؛ تهدیدی که از نظر کارشناسان قابل اجرا نیست.
به گزارش ایسنا، اردیبشهت‌ماه سال جاری آمریکا از برجام خارج شد و با تحریم نفت ایران، اعلام کرد که قصد دارد صادرات نفت ایران را به صفر برساند. هدفی که باعث آشفتگی بازار و افزایش چشم‌گیر قیمت جهانی نفت شد. درنهایت آبان‌ماه بود که آمریکا اعلام کرد به هشت مشتری نفت ایران به مدت شش ماه (تا اردیبهشت‌ماه سال ۱۳۹۸) معافیت می‌دهد تا این کشورها به مرور خرید نفت از ایران را کاهش دهند. خریداران بزرگ نفت ایران شامل چین، هند، ژاپن، کره جنوبی و ترکیه در نوامبر معافیت شش ماهه‌ای برای ادامه خرید نفت از ایران دریافت کردند و در مقابل، قول دادند اتکای خود به نفت ایران را کمتر کنند.
اکنون در حالی که حدود سه ماه تا زمان تعیین شده از سوی آمریکا باقی مانده، مقامات آمریکا اعلام کرده‌اند مشتریان نفت ایران نباید انتظار معافیت‌های جدید از تحریم‌های آمریکا را داشته باشند. این در حالی است که بسیاری از تحلیلگران انتظار دارند آمریکا پس از منقضی شدن معافیت‌های فعلی در چهارم ماه مه، معافیت‌های جدیدی صادر کند. آن‌ها پیش‌بینی می‌کنند سیر قیمت‌های نفت نهایتاً در تمدید معافیت‌ها تعیین کننده باشد.
بررسی وضعیت بزرگترین تولیدکنندگان نفت
در این باره، سیدمهدی حسینی، با اشاره به اظهارات اخیر آمریکا درباره این‌که معافیت مشتریان نفت ایران را تمدید نمی‌کند، اظهار کرد: پیش‌بینی من از بازار آینده نفت این است که در سال جاری میلادی تقاضا برای نفت ۱.۵ تا ۱.۸ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند، بنابراین آمریکایی‌ها نمی‌توانند معافیت‌ها را تمدید نکنند.
وی، به بررسی نحوه و میزان تولید بزرگترین کشورهای تولید کننده نفت پرداخت و افزود: عربستان سعودی دیگر از نظر تکنیکی توان افزایش تولید بیش‌تر از میزانی که اخیراً تولید کرد، ندارد. این موضوع درباره روسیه هم صدق می‌کند و این کشور هم بیش از این نمی‌تواند تولید کند. در حال حاضر، تولید نفت عراق حدود ۴.۸ میلیون بشکه است و به نظر نمی‌رسد این کشور هم بیش از این توان تولید داشته باشد. این کشورها بزرگترین تولیدکنندگانی هستند که احتمال می‌رود بتوانند جای نفت ایران را بگیرند.
مشتریان بزرگ نمی‌توانند واردات نفت از ایران را متوقف کنند
این کارشناس ارشد حوزه انرژی، با اشاره به افزایش قیمت نفت در هفته اخیر، ادامه داد: افزایش قیمت، نشان‌دهنده افزایش تقاضاست و اگر نفت ایران، به‌طور کامل از بازار حذف شود، دنیا گرفتاری خواهد داشت.
حسینی ادامه داد: ممکن است آمریکا بتواند کشورهای کوچک را تهدید کند و آن‌ها واردات نفت از ایران را متوقف کنند. کشورهایی مثل تایوان که ۲۰ تا ۳۰ هزار بشکه نفت از ایران وارد می‌کنند، اما مشتریان بزرگ‌تر نفت ایران نمی‌توانند. باید این موضوع را در نظر داشت که جایگزینی نفت خام برای پالایشگاه‌های کشور کار سختی است.
وی در پایان با اشاره به اظهارات وزیر نفت درباره نحوه‌ی خرید نفت اروپایی‌ها از ایران، اظهار کرد: این کشورها مدتی بود که از ایران نفت نمی‌خریدند، ممکن است اگر اس پی وی به نتیجه برسد، بتوانیم از آن برای دریافت پول نفت هم کمک بگیریم. این نکته را هم باید توجه داشت که برخی کشورها وابستگی بیش‌تری به آمریکا دارند و ممکن است به این دلیل، میزان واردات از ایران را کاهش دهند. در هر صورت باید منتظر بمانیم تا تکلیف اس پی وی مشخص شود.