اعلام خروج آمریکا از پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد که گزارش آن دو روز پیش در صفحه «جهان» روزنامه شهروند نیز منتشر شد، این روز‌ها به تیتر یک رسانه‌های جمعی جهان تبدیل شده است، اما موضوع اینجاست که این «پیمان» نه آخرین پیمان منع اشاعه بین آمریکا و روسیه است و نه نخستین پیمانی که یکی از دو طرف از آن خارج می‌شود.
به گزارش شهروند، با وجود حضور رئیس‌جمهوری‌ای، چون دونالد ترامپ در کاخ سفید هرگونه پشت پا زدن آمریکا به پیمان‌ها و تعهدات بین‌المللی انتظاری بجا و درخور تعمق است، اما واقعیت این است که کسی فکرش را هم نمی‌کرد او یکی از یادگار‌های به‌جا مانده از دوران جنگ سرد که امضای میخاییل گورباچف، آخرین رهبر اتحاد جماهیر شوروی و رونالد ریگان، یکی از شمایل‌های جمهوریخواهان در پست ریاست‌جمهوری ایالات متحده آمریکا را پای خود دارد، به زباله‌دان تاریخ بسپارد!
پایه‌های سست منع اشاعه
پیمان منع موشک‌های هسته‌ای میان‌برد یا به اختصار INF دستورالعمل مشخصی دارد که براساس آن دو طرف ماجرا یعنی آمریکا و روسیه (به‌عنوان خلف شوروی سابق) متعهد شده بودند همه موشک‌های دارای قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای خود را که بردی بین ٥٠٠ تا ٥٥٠ کیلومتر دارند، نابود کنند. در طول همه سالیان بعد از امضای این پیمان، واشینگتن و مسکو بار‌ها و بار‌ها طرف مقابل را به تخطی از مفاد پیمان متهم و تهدید به خروج از آن می‌کردند، اما گویی لازم بود رئیس‌جمهور عجیب و غریبی، چون ترامپ بر سر کار بیاید تا همه این تهدید‌های تعارف‌گونه رنگ واقعیت به خود بگیرد.
در این میان، اما آگاهان سیاسی تسری این خروج به دیگر پیمان‌های منع اشاعه بین آمریکا و روسیه همچون «استارت» را نیز غیر محتمل نمی‌دانند. اگر INF بر منع گسترش موشک‌های حمل‌کننده سلاح هسته‌ای تأکید داشت، پیمانی، چون استارت منع گسترش کلاهک‌های اتمی را پاسداری می‌کند و خروج هر یک از طرفین می‌تواند نتایج فاجعه‌باری در پی داشته باشد.
تله اقتصادی برای مسکو
در دهه ٧٠ میلادی و بحبوحه جنگ سرد، دولت رونالد ریگان پروژه‌ای با عنوان «جنگ ستارگان» را اجرایی کرد که هدف آن تسلط بر فضا و ساخت سلاح‌های فضایی مخرب بود. این پروژه توسط روس‌ها رصد شد و آنان نیز تصمیم گرفتند همچون آمریکا تسلط نظامی خود بر فضا را گسترش دهند. تصمیمی که نهایتا هزینه بسیاری بر اقتصاد شوروی وارد آورد و آن را نحیف کرد. بعد‌ها مشخص شد پروژه «جنگ ستارگان» که آمریکا در پی آن بود، درواقع برای تحریک شوروی طراحی شده بود تا منابع مالی خود را در سراب جنگ‌های فضایی هزینه یا درواقع نابود کند.
عاملی که در نهایت ضعف اقتصادی شوروی و تسریع فروپاشی آن را در پی داشت. آیا خروج آمریکا از INF نیز با چنین هدفی طراحی شده است؟ آیا این اعلام خروج که آغاز مسابقه تسلیحاتی هزینه‌بر بین واشینگتن و مسکو را در پی خواهد داشت، فریبی برای به تله انداختن روسیه است؟ آیا روس‌ها برای بار دوم از یک سوراخ گزیده خواهند شد؟