فرارو- از سال ۱۳۳۹، ۲۵ آذر سالروز تأسیس کانون حمایت از مادران و نوزادان به عنوان روز مادر گرامی داشته می‌شد. پس از انقلاب اسلامی تاریخ این روز به ۲۰ جمادی الثانی مصادف با سالروز ولادت حضرت زهرا (س) تغییر کرد. در سال ۱۳۹۷ ایرانیان، ۷ اسفند را به مناسبت این روز جشن می‌گیرند.
در ایران باستان بر بنیان کتاب‌های «آثارالباقیه» و «التّفهیم» ابوریحان بیرونی، «زین‌الأخبار» گردیزی، «شرف‌نامه» نظامی گنجوی و «شاهنامه» فردوسی در فرهنگ ایران روز زن و روز مادر همزمان با جشن اسفندگان در پنجم اسفندماه بوده‌است. اسفند یا «اسپند» در فارسی، «سپندارمت» یا «سپندارمد» در پهلوی و «سپَنتَ آرمَیتی» در گات‌ها یکی از فروزه‌های اهورامزدا و در اوستای نو نام یکی از امشاسپندبانوان است که در جهان مینُوی نماد دوستداری و بردباری و فروتنی اهورامزدا و در این جهان نگهبان زمین و باروری و سرسبزی آن است.
تاریخ روز مادر در جهان
یک خانم امریکایی به نام آناجارویس پس از مرگ مادرش، در هشتم ماه مه ۱۹۰۵ به این فکر افتاد که از تمامی مادران در زمانی که در قید حیات هستند، قدردانی شود. به همین دلیل تمام تلاش خود را بر این گذاشت که روزی از سال به مادران اختصاص داده شود. سرانجام در سال ۱۹۰۷ روز یکشنبه، دوم ماه مه – زمان مرگ مادر آنا جارویس – روز مادر نامیده شد.
سمبل روز مادر برای مادری که در قید حیات است یک شاخه میخک قرمز و برای مادری که از دنیا رفته، یک شاخه میخک سفید است. آنا جارویس با ارائه این طرح، بردن گل برای مادران را در روز مادر رواج داد.
پس از تلاش موفقیت آمیز جارویس، با به پایان رسیدن جنگ جهانی اول، روز مادر به کشور‌های اروپایی نیز راه یافت. در سال ۱۹۱۷ روز مادر در سوئیس رایج شد و سپس به اتریش و جزایر اسکاندیناوی رسید. در آلمان برای اولین بار در سال ۱۹۲۲ روز مادر را جشن گرفتند.
کشورهایی، چون ترکیه، دانمارک، فنلاند، ایتالیا، استرالیا و بلژیک روز مادر را در دومین یکشنبه ماه مه جشن می‌گیرند. در نروژ دومین یکشنبه ماه فوریه و در سوئد و فرانسه نیز آخرین یکشنبه ماه مه، روز مادر، جشن گرفته می‌شود. مردم فرانسه روز مادر را همچون جشن تولد برگزار می‌کنند.
در لبنان در اولین روز بهار و در ژاپن دومین یکشنبه ماه مه با برگزاری نمایشگاه نقاشی از مادران تجلیل می‌شود. کودکان شش تا چهارده سال با کشیدن نقاشی درباره مادرانشان از آن‌ها در روز مادر قدردانی می‌کنند. هر چهار سال یک بار نیز نقاشی‌های برگزیده در نمایشگاهی به نام " مادر من" به نمایش گذاشته می‌شود.
تاریخچه روز مادر در یونان به گذشته خیلی دور بر می‌گردد. ۲۵ سال قبل از ظهور عیسی مسیح (ع)، الهه‌های یونانی وجود داشتند که برای آن‌ها نوعی جشن مادر برگزار می‌شد.
مردم هنگ کنگ، پاکستان، قطر، عربستان سعودی و امارات متحده‌ی عربی روز مادر را در ماه مه جشن می‌گیرند. مردم این کشور‌ها که عموماً مسلمان اند، در روز مادر به دیدن مادران خود می‌روند و با در دست داشتن هدایایی، چون گل، کیک، اشیای زینتی و قیمتی از ایشان قدردانی می‌کنند.
در آرژانتین و هندوستان مراسم روز مادر در ماه اکتبر برگزار می‌شود. مردم آرژانتین در دومین یکشنبه این ماه از مادران قدردانی می‌کنند؛ اما هندو‌ها ده روز را برای روز مادر جشن می‌گیرند. این فستیوال بر اساس نام دورگا پوجا زن و مادر قدیسه هندو " دورگا " نامگذاری شده است. بنا بر افسانه‌ای، این مادر الهی ده دست دارد و در هر دست اسلحه‌ای برای از بین بردن اهریمن.
در پرتقال و اسپانیا روز مادر ارتباط نزدیکی با کلیسا دارد. در هشتم دسامبر، این مردم نه تنها از مادران قدردانی می‌کنند، بلکه مراسم شکر گذاری برای مریم مقدس، مادر حضرت عیسی (ع) را نیز به جا می‌آورند.
عده‌ای از مردم یوگسلاوی سابق هم دسامبر یک روز را به نام " ماتریس " جشن می‌گرفتند. دو هفته بعد از کریسمس دختران و پسران جوان در سکوت و آرامش کامل دست و پای مادر خود را در حالی که خواب بود، می‌بستند و مادر زمانی که بیدار می‌شد با دادن هدایای کوچکی که در زیر بالش خود مخفی کرده بود خود را آزاد می‌کرد.
اگر چه هر کشوری با فرهنگ خاص خود برای انتخاب روز مادر سمبل و دلیلی دارد. اما آنچه اهمیت دارد قدردانی و تشکر از مقام مادر است؛ و این مراسم بهانه‌ای است تا توجه بیشتری به مادران داشته باشیم و به آن‌ها ثابت کنیم که چقدر دوستشان داریم.