فرارو- یک تحلیلگر مسائل بینالملل گفت: «طی این دوسال اخیر آمریکاییها خیلی تلاش کردند با استفاده از مشکلات اقتصادی موجود در ونزوئلا، فشارهای زیادی به دولت این کشور وارد و به دنبال این بودند که به نوعی نیکلاس مادورا را سرنگون کنند. به همین دلیل بود که وقتی اتفاقات اخیر رخ داد و رئیس مجلس ونزوئلا اعلام کرد که رئیس جمهور موقت است آمریکاییها سریعا از وی حمایت کردند. موضوع این است که الان دونالد ترامپ و به طور کلی دولت مستقر در کاخ سفید امیدوار هستند که در این کشمکش بتوانند ونزوئلا را مجددا به همان اردوگاه راست برگردانند. زیرا با توجه به پیروزی یک فرد راست گرا در انتخابات ریاست جمهوری برزیل، آنها به دنبال تکمیل این دومینو در آمریکای لاتین هستند تا اینگونه نیم کره غربی را از تمایلات چپگرایانه که الان در نیکاراگوئه، بولیوی، ونزوئلا و حتی به شکل متفاوتی در مکزیک است، پاک کنند.»
به گزارش فرارو با وجود اینکه مدتی قبل سفیر ونزوئلا در مسکو شایعات مربوط به وقوع کودتا در این کشور آمریکای لاتین را تکذیب کرده بود، اما با فاصله چند ساعت شرایط داخلی این کشور به شکل عجیب و گستردهای متحول شد و ماجرا هم از یک فیلم کوتاه آغاز شد که در آن یک گروه از افراد مسلح با پوشش نیروهای ارتش ونزوئلا ویدئویی منتشر کردند که در آن گفته بودند، دولت «نیکلاس مادورو» رئیسجمهور ونزوئلا را به رسمیت نمیشناسند.
بعد از یک روز خوان گوایدو، که رئیس مجلس ونزوئلا است، در جمع هزاران نفر از مخالفان دولت، خود را رئیس جمهور موقت خواند. او گفت: سوگند یاد میکنم که به طور رسمی مسند اجرایی رئیس جمهور را به عهده بگیرم تا به غصب آن پایان دهم، دولتی انتقالی تشکیل دهم و انتخابات آزاد برگزار کنم. بلافاصله پس از آن دونالد ترامپ او را به عنوان رئیس جمهور موقت به رسمیت شناخت و از کشورهای دیگر هم خواسته است که رهبر مخالفان را به عنوان رهبر مشروع ونزوئلا به رسمیت بشناسند.
بیشتر بخوانید:
اما از طرف دیگر واکنش ایران، چین و روسیه بسیار متفاوت بود و به طور واضح از دولت مستقر در ونزوئلا حمایت کردند. به طوری که وزارت امور خارجه روسیه در بیانیهای آمریکا را به نادیده گرفتن قوانین بین المللی متهم کرده و هشدار داده که دخالت نظامی خارجی در این کشور میتواند عواقب فاجعه باری داشته باشد. علاوه بر این سخنگوی وزارت امور خارجه ایران نیز در واکنش به اتفاقات اخیر در ونزوئلا عنوان کرد: «جمهوری اسلامی ایران در مقابل هرگونه دخالت خارجی در امور داخلی ونزوئلا و یا هر اقدام نامشروع و غیرقانونی همچون تلاش برای کودتا و اقدامات ضد مردمی، از دولت و ملت این کشور حمایت میکند.»
بنابراین به نظر میرسد جدا از تحولاتی که در داخل ونزوئلا در حال وقوع است، رقابت و تنشی در خارج این کشور میان ایالات متحده، چین، ایران و روسیه شکل گرفته است. در همین خصوص امیرعلی ابوالفتح تحلیلگر مسائل بین الملل طی گفتگو با فرارو عنوان کرد: «به طور کلی ونزوئلا از نظر ایالات متحده آمریکا، یک کشور بسیار مهم است. یکی از دلایلش هم این است که در نیمکره غربی قرار دارد و به طور سنتی آمریکاییها به شدت نسبت به تحولات منطقه آمریکای لاتین و نیم کره غربی حساس هستند. به خصوص اگر این تحولات به سمت و سوی تحولات سوسیالیستی و شبه سوسیالیستی و عدالتخواهانه باشد. زمانی هم که هوگو چاوز در اواخر دهه ۹۰ میلادی قدرت را در اختیار گرفت، ونزوئلا از اردوگاه کشورهای راست به چپ متمایل شد و از عباراتی مانند انقلاب سوسیالیستی بولیواری استفاده کردند و شیوههای جدید زمامداری و پیشبرد برنامههای اقتصادی نیز از همین دوره آغاز و بعد از آقای چاوز همین سیاستها توسط آقای مادورا دنبال شد.»
بیشتر بخوانید:
فوران خشم ونزوئلا؛ دقیقا چه اتفاقی درحال وقوع است؟
وی ادامه داد: «علاوه بر اینها نباید این نکته را فراموش کرد که ونزوئلا یکی از مهمترین تامین کنندگان نفت خام ایالات متحده آمریکا است و بخش عمده واردات نفت آمریکا از این کشور انجام میشود. به طوری که این شرکتهای آمریکایی هستند که صنعت نفت ونزوئلا را در اختیار دارند؛ بنابراین زمانی که آقای دونالد ترامپ به عنوان یک چهره راستگرا و متاثر از تمایلات شدید ملیگرایانه در انتخابات پیروز و وارد کاخ سفید شدند و خیلی از افراد فعال در سیاست خارجی خود را از افرادی انتخاب کرد که در دوره جورج دبلیو بوش حضور داشتند، این پیشبینی وجود داشت که دیر یا زود تنشهای زیادی میان ایالات متحده آمریکا و ونزوئلا ایجاد شود.»
او افزود: «در همین راستا هم طی این دوسال اخیر آمریکاییها خیلی تلاش کردند با استفاده از مشکلات اقتصادی موجود در ونزوئلا، فشارهای زیادی به دولت این کشور وارد و به دنبال این بودند که به نوعی نیکلاس مادورا را سرنگون کنند. به همین دلیل بود که وقتی اتفاقات اخیر رخ داد و رئیس مجلس ونزوئلا اعلام کرد که رئیس جمهور موقت است و آمریکاییها سریعا از وی حمایت کردند. موضوع این است که دونالد ترامپ و به طور کلی دولت مستقر در کاخ سفید امیدوار هستند که در این کشمکش بتوانند ونزوئلا را مجددا به همان اردوگاه راست برگردانند. زیرا با توجه به پیروزی یک فرد راست گرا در انتخابات ریاست جمهوری برزیل، آنها به دنبال تکمیل این دومینو در آمریکای لاتین هستند تا اینگونه نیم کره غربی را از تمایلات چپگرایانه که الان در نیکاراگوئه، بولیوی، ونزوئلا و حتی به شکل متفاوتی در مکزیک است، پاک کنند.»
این تحلیلگر مسائل بینالملل در خصوص نقش و اهداف چین و روسیه در حمایت از دولت فعلی ونزوئلا، عنوان کرد: «روسیه و چین در حال حاضر سعی دارند از دولت منتخب حمایت کنند. یعنی مسیری که ایران، چین و روسیه و باقی کشورهای حامی مادورا در پیش گرفتهاند، منطبق با حقوق بین الملل است. زیرا به هرحال جدا از اینکه عملکرد مادورا خوب یا بد بوده باید توجه داشت وی رئیس جمهور قانونی و منتخب این کشور است. یعنی چه رئیس مجلس این کشور قبول داشته باشد چه نداشته باشد بر اساس حقوق بینالملل، مادورا رئیس جمهور قانونی این کشور است.»
بیشتر بخوانید:
"خوان گوایدو" رهبر مخالفان ونزوئلا کیست؟
وی تصریح کرد: «البته در پس این ماجرا رقابتهای سیاسی و امنیتی هم وجود دارد که چین و روسیه و ایالات متحده سالهاست که در این زمینهها با یکدیگر درگیر هستند. حتی رقابت اقتصادی که میان چین و آمریکا در آمریکای لاتین وجود دارد هم در این موضع گیریها دخیل است. واقعیت این است که دولت مادورا برای چین و روسیه موقعیتی را فراهم میکند که آنها میتوانند در سرزمینی که به صورت سنتی حیاط خلوت ایالات متحده بوده، منافع و نفوذ داشته باشند. حالا این منافع میتواند فروش سلاح باشد یا سرمایه گذاری فرقی ندارد. برای آنها مهم این است که بتوانند در این منطقه حضور داشته باشند. آمارها نشان میدهد یکی از کشورهایی که سرمایهگذاری بسیاری در ونزوئلا از طریق کمکهای اقتصادی انجام داده، چین است. روسها هم که همین چندوقت پیش یک رزمایش با نیروهای ونزوئلایی انجام دادند و این نشان از رابطه مناسب و خوب آنها با دولت این کشور است؛ بنابراین هیچ کدام از این دو کشور تمایلی ندارند دولت ونزوئلا تغییر کند.»
او در خصوص حمایتهای ایران از دولت مستقر ونزوئلا تاکید کرد: «ماجرای ایران تا حدود زیادی متفاوت است. درست است که حمایت ایران در وهله اول به دلیل قوانین بین المللی است و معتقد است ونزوئلا یک دولت قانونی دارد و باید از آن حمایت شود، اما موضوع این است که ایران و نزوئلا بعد از به روی کار آمدن هوگو چاوز، رابطه بسیار نزدیکی با ونزوئلا داشته است و حتی در دوره ریاست جمهوری آقای احمدی نژاد این روابط بسیار نزدیکتر شد. اما موضوع دیگر این است که اگر قرار باشد هر جا و هر زمان که ایالات متحده از یک دولت جدید و البته غیرقانونی حمایت کند و همه نسبت به آن بی تفاوت باشد، یک بدعت جدید در عرصه بین الملل ایجاد میشود.»
ابوالفتح در پایان گفت: «بنابراین ایران تلاش دارد حمایت اصولی خود از دولت قانونی این کشور را انجام دهد. البته نباید این نکته را هم فراموش کرد که ایران در زمان چاوز و بعد در دوره مادورا سرمایهگذاری بسیاری در ونزوئلا داشته است و هرچند الان برخی رسانههای مدعی شده اند که این سرمایهگذاریها بعد از آغاز بحرانهای شدید اقتصادی در این کشور، کاهش پیدا کرده است، اما به هرحال هنوز ما سرمایهگذاریهایی در ونزوئلا داریم و این اتفاقات اخیر میتواند اینها را در خطر قرار دهد. در کنار همه اینها میتوان در خصوص حمایت ایران از ونزوئلا به این نکته هم اشاره کنم که به صورت سنتی معمولا کشورهایی که رابطه خوبی با آمریکا ندارند یا در حالت دشمنی و خصومت با این کشور به سر میبرند، سعی میکنند از یکدیگر حمایت کنند و این هم یکی دیگر از دلایل حمایت ایران از مادورا است.»